Milyarder iş insanı ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE) başkanı Elon Musk, X platformundan yürüttüğü bir sohbet odası yayınında, ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte Uluslararası Kalkınma Ajansını (USAID) kapatmak için çalışma yürüttüklerini açıkladı.
Musk’ın yayınına, Cumhuriyetçilerin eski başkan aday adayı Vivek Ramaswamy ve Cumhuriyetçi Senatör Joni Ernst de katıldı. Musk, yayın esnasında USAID’in “tamir edilemez” durumda olduğunu ve Trump’ın da ajansın kapatılması gerektiği fikrine katıldığını söyledi.
Trump ve Musk’ın USAID savaşı
USAID tartışması, USAID binasını ziyarete gelen DOGE temsilcilerinin personellere ait hassas kişisel bilgilerin olduğu kısıtlı alana erişmek istemesi, ancak erişim izni olmadıkları gerekçesiyle USAID yetkilileri tarafından engellenmesiyle başladı. Bunun üzerine Trump yönetimi USAID’in iki üst düzey güvenlik yetkilisini görevden aldı.
Reuters’ın haberine göre, DOGE yetkilileri, USAID’de çalışan personellerin bilgilerini ve e-postalarını açmaya olanak tanıyan erişim kontrol sistemini ele geçirdi. Ayrıca DOGE’dan iki kişi personel dosyalarını ve turnike verilerini de istediklerini söyledi.
DOGE'un dört yetkilisine USAID’e düzenli erişim izni verilirken Trump yönetimi USAID’in uluslararası acil kriz müdahalesi alanında çalışan üst düzey personellerini işten çıkardı.
Daha önce ABD basınında Trump yönetiminin USAID’i ABD Dışişleri Bakanlığına bağlamaya yönelik adım attığına dair haberler yer alıyordu. Ulusal Güvenlik Konseyi’nin bir hafta önce konuyla ilgili tartışmalara ev sahipliği yaptığını doğrulayan ABD’li bir yetkili, konuyla ilgili henüz nihai bir karara varılmadığını açıkladı.
Geçen hafta Trump yönetimi, “Önce Amerika” (America First) dış politikası doğrultusunda vergi mükelleflerinin parasının “israf edilmemesini” sağlamak için ABD dış yardımlarını dondurduğunu açıklamıştı.
Özel Kuvvetlere göre USAID'in rolü
Öte yandan tartışmalarla eş zamanlı olarak Wikileaks, ABD Özel Kuvvetlerin resmi doktrininde "iktisadi savaş aracı olarak" Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın rolünün anlatıldığı bir bölümü X platformu üzerinden yayınladı.
“ABD ulusal gücünün diğer tüm araçları gibi ekonomik silahların kullanımı ve etkileri de birbiriyle ilişkilidir ve dikkatle koordine edilmelidir” ibarelerinin yer aldığı bölümde ABD tarafından finanse edilen uluslararası yardımlar, "ihtiyatlı, entegre ve tutarlı bir gayrinizami savaş planının parçası" olarak nitelendirildi.
Doktrinde Uluslararası Kalkınma Ajansının yurtdışındaki faaliyetlerinin diğer ülkeleri ABD'nin sağladığı ekonomik teşviklerden yararlanmaya yönlendirdiği belirtilirken Ticaret Bakanlığı'nın benzer şekilde yurtdışında faaliyet gösteren ABD şirketleri üzerindeki rutin nüfuzunu kullanabileceği ifade edildi.
Doktrinin ilgili kısmında "Dahası, tutulan ya da unutulan ekonomik sözlerin bilgi harekatı açısından etkileri ABD'nin gayrinizami savaş çabalarının meşruiyeti açısından kritik öneme sahip olabilir" ibareleri dikkat çekti.
Leaked US Special Forces doctrine on use of #USAID in economic warfare (PDF) 👇
— WikiLeaks (@wikileaks) February 3, 2025
Key:
ARSOF = Army Special Operations Forces
UW = Unconventional Warfare
CA = Civil Affairs special forces
IO = Info Ops
DOC = Dept of Commerce
UWOA = UW Ops Area pic.twitter.com/oN3PqBinc1
(EC)
