Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 250 baz puan indirerek yüzde 42,5'e çekti.
Fatih Karahan başkanlığında üyeler Cevdet Akçay, Elif Haykır Hobikoğlu, Hatice Karahan ve Fatma Özkul ile birlikte toplanan PPK yaptığı açıklamada enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarının iyileşme eğilimini sürdürdüğünü belirtti.
Enflasyonun ana eğiliminin şubat ayında gerilediği, temel mal enflasyonunun görece düşük seyrini koruduğunu, hizmet enflasyonunun ise ocaktaki yükseliş sonrası yavaşladığını ifade etti. Sıkı para politikasının korunacağı mesajını verdi:
"Enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlanana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir. Bu doğrultuda, politika faizi; enflasyon gerçekleşmeleri, ana eğilimi ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirlenecektir. Kurul politika faizine ilişkin atılacak adımları enflasyon görünümü odaklı, ihtiyatlı ve toplantı bazlı bir yaklaşımla belirleyecektir. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para politikası araçları etkili şekilde kullanılacaktır."
Faiz, döviz ve enflasyon ilişkisi
Faiz, enflasyon ve döviz kurları arasında yakın bir ilişki var. Merkez Bankası’nın piyasadaki para arzını yönetebilmek için sahip olduğu en etkili araç politika faizidir. Haliyle politika faizi, döviz kuru ve enflasyon arasındaki ilişkiyi belirleyen en temel undurdur. Merkez Bankası uyguladığı/uygulayacağı politikalarla faiz, enflasyon ve döviz kurları arasında bir denge kurmaya çalışır. Hedefi fiyat istikrarının sağlanmasındır.
Politika faizi ve enflasyon
- Faiz artırıldığında:
- Kredi maliyetleri yükselir, borçlanma azalır.
- Tüketim ve yatırım yavaşlar, talep düşer.
- Talebin azalmasıyla fiyat artışları (enflasyon) kontrol altına alınır.
- Faiz düşürüldüğünde:
- Borçlanma maliyetleri azalır, tüketim ve yatırım artar.
- Artan talep fiyatları yukarı çeker, enflasyonist baskılar oluşabilir.
Faiz artırımı genellikle enflasyonu düşürmek, faiz indirimi ise büyümeyi teşvik etmek amacıyla kullanılır. Ancak enflasyon beklentileri ve dış faktörler de enflasyonun yönünü etkileyebilir.
Politika faizi ve döviz
- Faiz artırıldığında:
- Yüksek faiz oranları, TL'yi cazip hale getirerek yabancı yatırımcıların ilgisini artırır.
- Döviz talebi azalır, TL değer kazanır.
- Güçlü TL, ithalatı ucuzlatır ve enflasyonu aşağı yönlü baskılar.
- Faiz düşürüldüğünde:
- TL’nin getirisi azalır, yatırımcılar dövize yönelir.
- Döviz kuru yükselir, TL değer kaybeder.
- Dövizdeki artış, ithal ürünleri pahalı hale getirerek enflasyonu yukarı çeker.
Bu nedenle faiz indirimi genellikle TL’de değer kaybına ve ithal ürünlerin pahalanması nedeniyle enflasyonist baskıya yol açabilir. Tersi durumda, faiz artışı TL'yi güçlendirerek enflasyonu kontrol altına alabilir.
(HA)
