Güney Asya ülkesi Bangladeş'te tekstil işçileri, sefalet ücretlerinin artırılması talebiyle bir haftayı aşkın süredir protesto gösterileri düzenliyor.
Tekstil işçilerinin eylemleri, bir hafta önce Bangladeş Hazır Giyim Üreticileri ve İhracatçıları Birliği'nin (BGMEA) işçilerin talep ettiği 208 dolar yerine asgari ücreti yüzde 25 artırarak 90 dolara çıkarmayı teklif etmesinin ardından başladı.
Grev en az 300 fabrikada üretimi durdurdu
Binlerce tekstil işçisi, geçen hafta sonundan itibaren grev başlatarak başta başkent Dakka'da olmak üzere tekstil kentlerinde 300'den fazla fabrikanın faaliyetlerini geçici olarak durdurmasına neden oldu.
Asgari ücrete yapılan zamma tepki gösteren işçiler, fabrikaların önleri ve sokaklarda hafta boyunca protesto gösterileri düzenledi.
Yetkililere göre Abdullahpur, Gazipur, Mirpur, Rampura, Savar ve Tongi bölgeleri gibi tekstil bölgelerinde bazı fabrikaların depoları ateşe verildi.
Tens of thousands of garment workers in Bangladesh who make products for brands like Zara, H&M and GAP are on strike.
— More Perfect Union (@MorePerfectUS) November 3, 2023
Their minimum wage is $75 a month, and they're demanding it rise to $208. The bosses are only offering $90.
They've shut down over 300 factories so far. pic.twitter.com/kFvfVPEQp4
Bir polis, beş işçi hayatını kaybetti
Hafta sonu yapılan eylemlere müdahale eden polis, tekstil işçilerine göz yaşartıcı gaz ve şok bombası ile saldırdı. Sanayi kenti Ashulia'da ise yaklaşık 10 bin tekstil işçisinin meslektaşlarının vardiyalarına dönmelerini engellemeye çalışmasının ardından çatışma çıktı.
Yerel basında yer alan haberlere göre protesto gösterilerinde bir polis ve en az 5 işçi hayatını kaybetti.
Ashulia polis şefi Mohammad Sarowar Alam, bin 500 güvenlik personeli görevlendirdiklerini açıkladı.
Marklar, tekstil işçilerini sömürüyor
Bangladeş Konfeksiyon ve Sanayi İşçileri Federasyonu Başkanı Kalpona Akter de AFP'ye yaptığı açıklamada "Bir haftadır süren protestolar, dünyanın önde gelen markalarından bazılarının üretimini sekteye uğrattı. Bu markalar arasında Gap, Walmart, H&M, Zara, Inditex, Bestseller, Levi's, Marks and Spencer, Primark ve Aldi yer alıyor" dedi.
Sendikalara göre işçiler, asgari ücret olarak sadece 75 dolar alıyor ve geçinebilmek için genellikle fazla mesai yapmak zorunda kalıyor.
Tekstil işçileri, yaşam maliyetlerindeki keskin artışın kendilerini ailelerini geçindirmek için mücadele etmek zorunda bıraktığına dikkat çekerek dünyanın önde gelen markalarının kendilerini sömürdüğünü söylüyor.
Dünyanın en büyük ikinci tekstil ülkesi
Git gide yükselen enflasyonun büyük bir sorun haline geldiği Bangladeş, yaklaşık 3 bin 500 fabrikasıyla Çin'den sonra dünyanın en büyük ikinci hazır giyim üreticisi ülkesidir.
Bangladeş, başta ABD ve Avrupa olmak üzere hazır giyim ürünleri ihracatından yılda yaklaşık 55 milyar dolar kazanıyor, bu da ülkenin yıllık ihracatının yaklaşık yüzde 85'ine denk geliyor.
Fabrikalarda çoğunluğu kadın yaklaşık 4 milyon işçinin çalıştığını açıklayan Bangladeş Konfeksiyon Üreticileri ve İhracatçıları Birliği, Batılı ülkelerdeki küresel markaların eskisinden daha az teklif vermesi nedeniyle fabrika sahiplerinin baskı altında olduğunu savundu.
Protestolar siyasi gerginliğin ortasına denk geldi
Protestolar, Ocak 2024'te yapılması planlanan genel seçimler öncesi Başbakan Sheikh Hasina liderliğindeki iktidardaki Awami League partisi ile eski Başbakan Khaleda Zia liderliğindeki ana muhalefet grubu Bangladeş Milliyetçi Partisi (BNP) arasında siyasi gerilimin artığı bir döneme denk geldi.
BNP'nin öncülük ettiği protestolarda Başbakan Hasina'nın istifası istenirken, iktidar da protesto gösterilerine sert müdahale edip aralarında partinin Genel Sekreteri Mirza Fakhrul Islam Alamgir de olduğu çok sayıda kişiyi tutukladı.
Kaynak: Bangladesh Post, ABC News, Daily Dhaka, The Hindu Times, AFP
(NT)
