İlköğretimden ortaöğretime geçişte TEOG’un yerine getirilen “mahalli yerleştirme veya isteyene sınav sistemi”nin çelişkilerini ve netlik kazanmayan işleme sistemine ilişkin soruları derledik.
Türkiye’de ortaöğretim eğitimi, genel ortaöğretim (fen lisesi, anadolu lisesi, düz lise, imam hatip lisesi) ve mesleki ve teknik ortaöğretim (mesleki ve teknik anadolu liseleri) olmak üzere iki başlıkta yapılıyor.
Milli Eğitim Bakanlığı’nın örgün eğitim istatistiklerine göre 2016 sonu itibariyle ortaöğretim kurumlarının ve bu kurumlarda okuyan öğrencilerin sayısı şöyle:
* 5152 genel ortaöğretim kurumundan 2044’ü resmi, 2208’i özel. Toplam okuyan öğrenci sayısı 2 milyon 192 bin 93.
* 5444 mesleki ve teknik ortaöğretim kurumundan 5076’sı resmi, 368’i özel. Toplam okuyan öğrenci sayısı 2 milyon 601 bin 638.
Bu veriler doğrultusunda Türkiye’nin her bir iline 130 ortaöğretim kurumu düşüyor. Fakat lise sayının 30’un altına düştüğü iller mevcut.
Her il ve ilçede bütün lise türleri var mı?
Bakan Yılmaz açıklamasında öğrencilere adrese dayalı kayıt sisteminde beş seçenek sunulacağını ve bu beş seçenekte bütün lise türlerinin olacağını söylemişti. Sistemin kendi çelişkisini ilk olarak buradan doğurduğu ifade ediliyor.
Örneğin Artvin’de fen lisesi sadece il merkezinde bulunuyor. Ardanuç ilçesinde Fen Lisesi okumak isteyen bir öğrenci, yeni sisteme göre tercihlerini kendi ilçesindeki üç liseden yapabilecek. Bu üç okuldan biri çok programlı anadolu lisesi, diğeri anadolu lisesi, üçüncüsü ise imam hatip lisesi.
Kontenjanlar nasıl belirlenecek?
İlçedeki çok programlı anadolu lisesini veya anadolu lisesininin kontenjanları dolduğunda aynı okulları tercih eden kontenjan fazlası öğrenciler mecburen imam hatip lisesine mi gidecek?
Eğitim bölgesi sorunsalı
Bakan Yılmaz, öğrencilerin bütün lise türlerini tercih listelerine yazabilmeleri için eğitim bölgeleri oluşturacaklarını ve aynı zamanda kendilerine en yakın okula gideceklerini kaydetti.
Peki, öğrenci ilk tercihinde istediği fakat kendisine bir saat uzaklıktaki okulu, ikinci tercihte istemediği fakat yarım saat uzaklıktaki okulu tercih ederse; sonucu öğrencinin isteği mi belirleyecek, okulun mesafesi mi?
Tercih yapan öğrenci sınava da girebilecek mi?
Yılmaz’ın açıkladığı sistemde mahalli yerleştirme sistemi istemeyen öğrenciler, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan, 6, 7 ve 8. sınıf müfredatını içeren 60 soruluk, 90 dakikalık bir sınava tabi tutulacak.
Peki, mahalli yerleştirme sisteminde tercih yapıp istediği okula giremeyen öğrencinin sınava girme hakkı da olacak mı?
“Nitelikli okul” kıstası neye göre belirlenecek?
Yılmaz’ın sözünü ettiği sınav, isimleri henüz açıklanmayan ama yine Bakan Yılmaz’ın ifadesiyle oranları sadece yüzde 10 olan “nitelikli okullar” için yapılacak.
“Nitelikli okul” ne ifade ediyor? Hangi okullar bu kapsama giriyor? Bu okullar kim tarafından nasıl belirleniyor?
Öğrenciler hangi müfredattan sorumlu?
Öğrenciler girmek isterlerse 60 sorulu 90 dakikalık sınavda üç yılın eğitiminden sorumlu olacak.
TIKLAYIN - Milli Eğitim Bakanı, İçinde Cihat Geçen Yeni Müfredatı Açıkladı
Peki, bu sistemin ilk kez uygulanacağı öğrenciler, sınavda 18 Temmuz 2017’de değişen müfredattan mı yoksa kendi gördükleri müfredattan mı sorumlu olacaklar?
Öğrenciler kaç sınava girecek?
Yeni sistemde yabancı okullar isterlerse kurumlarına öğrenci alabilmek için kendi sınavlarını yapabilecek.
Peki, öğrenciler bu durumda Bakanlığın merkezi sınavına mı, okulun yapacağı sınava mı yoksa iki sınava birden mi girecek? (TP/EKN)