ABD Temsilciler Meclisi, Donald Trump'ın, hükümetin [gelir kaynaklarını düzenleyen yasaları yürürlüğe koymaması nedeniyle] kapanmasına bir gün kala ileri sürdüğü federal harcamaların kısmen finanse edilmesi ve borç tavanının askıya alınması planını reddetti.
Seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump, Demokrat ve Cumhuriyetçi temsilcilerin hükümetin Noel döneminde kapanmasını önlemeye yönelik "iki partili" planını çarşamba günü apansız redddetmiş ve Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson ve Cumhuriyetçi temsilcilerden federal fonların tükeneceği son güne kadar anlaşmayı esastan bir kere daha müzakere etmelerini istemişti.
Trump, eldeki tasarı yerine, hükümet harcamalarının bir bölümünün sürmesini, Cumhuriyetçilerin hep rededegeldikleri, ülkenin borçlanma tavanını yükseltmeye yönelik çok daha tartışmalı bir hükümle birleştiren bir teklifle çıkagelmişti.
Son anda yapılan değişiklikle Trump'ın borç tavanını yükseltmek yerine borç tavanını askıya almak şekline sokulan önerisiyle hükümet harcamalarınının finansmanının aynı tasarıya yerleştirilmesi, Demokratları ikna edemediği gibi 38 Cumhuriyetçi'nin de karşı oy kullanmasına yol açınca yasa tasarısı Temsilciler Meclisi'nde 174'e karşı 235 oyla reddedildi.
Trump-Musk ittifakının ilk yenilgisi
Sonuç, Trump ve hükümet harcamalarının kısılması konusunda ateşli kampanyalar yürüten milyarder müttefiki Elon Musk için büyük bir açmaz oluşturuyor.
Musk, Cumhuriyetçiler ve Demokratların Noel zamanı hükümet kapanmasını önlemek için vardıkları, Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson'un kotarılmasına yardımcı olduğu iki partili uzlaşmayı baltalamak için X platformundan sürekli propaganda yürütmüştü.
Musk, 18 Aralık'ta kendi mülkü olan X'ten yayımladığı mesajda "20 Ocak'a kadar Kongre'den hiçbir yasa geçmemeli" çağrısında bulunmuştu.
No bills should be passed Congress until Jan 20, when @realDonaldTrump takes office.
— Elon Musk (@elonmusk) December 18, 2024
None.
Zero.
Doğu yarımküre ile arasındaki saat farkı hesaba katılırsa, Atlantik ötesinde hükümetin kapanmaması için bir günden az zaman kaldı. O saate kadar "iki partili" anlaşmaya dönülemezse ABD hükümeti kapanabilir.
Trump-Musk kafadarlığının, hükümetin hakikaten kapanması olasılığı karşısında, Temsilciler Meclisine getirdiği yasa tasarısı, hükümetin üç ay daha çalışmasını, kasırgadan etkilenen eyaletlere afet yardımı sağlayacak hükümleri içermekle birlikte borç tavanını yükseltmek bir yana, borç tavanının kendisini 2027'ye değin askıya almayı öngörüyordu. Demokratları olduğu kadar bir bölüm Cumhuriyetçi temsilciyi de tasarıya karşı koymaya götüren en önemli öge, bu uygulamalarla devletin dizginlerinin mali oligarşiye teslim edileceği kaygısı oldu.
Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçi Grup Başkanı Steve Scalise, aynı yasa tasarısını tekrar meclise getirmeye çalışmayacaklarını söyledi.
Seçilmiş Başkan Yardımcısı J. D. Vance, Demokratların perşembe günü yasa tasarısına karşı oy kullanmalarını "başkana yeni döneminin ilk yılında müzakere gücü vermek istem[emeleriyle]" açıklamaya çalıştı ama kendi yasa tasarılarına karşı oy kullanan 38 Cumhuriyetçi Temsilciden hiç söz etmedi. J. D. Vance, Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson'ın Trump'ın borç tavanı konusundaki son dakika taleplerini savuşturma çabalarını engelleyerek kararın yalnızca hükümetin kapanmasını değil, Cumhuriyetçileri de bölmesi olasılığını gündeme getirmiş oldu. Vance, sonucu Demokratlar'a ciro ederek "Kapanma istemişlerdi, şimdi istedikleri olacak" dedi.
"Oligarşiden korkarak yaşamak"
Trump'ın kendisi için kurduğu yeni "Hükümet Verimliliği Bakanlığı" (DOGE) Başkanı Elon Musk, "iki partili" anlaşma için "Bu fahiş harcama tasarısına oy veren herhangi bir Temsilciler Meclisi veya Senato üyesi 2 yıl içinde oylanarak görevden alınmayı hak ediyor!" diye uyarmıştı.
Trump'ın seçilmesi için servetinin bir ksımını onun kampanyasının finansmanına harcayan ve Amerika'da seçim finansmanını koordine eden Siyasal Eylem Komitesi'ni (PAC) siyasal kariyerlerle oynamak için rahatça kullanabilen dünyanın en zengin insanı Musk'tan gelen bu tehdit, hiç de boşa değil.
Demokrat Parti Maryland Temsilcisi Jamie Raskin, bunun "bir oligarşi meselesi" olduğunu söylüyor. "Bir avuç zengin her şeyi yönetiyor ve geri kalan herkesin onlardan korkarak yaşaması gerekiyor."
Cumhuriyetçi Missouri Senatörü Josh Hawley de "Bundan sonra ne olacak, artık bu şekilde mi çalışacağız?” diye soruyor.
Trump'ın asıl derdiyse borç tavanı. "İki partili" tasarıyı bozarken bunun için “Sonuna kadar mücadele edeceğim.” diyordu.
"İki partili tasarıda ne vardı?"
Trump'ın reddettiği "iki partili paket", mevcut hükümet programlarını ve hizmetlerini 14 Mart 2025'e kadar birkaç ay boyunca mevcut işleyiş düzeylerinde uzatıyordu.
Geçici önlemler, Kongre'nin Pentagon'dan sağlık, refah, ulaştırma ve diğer rutin yerel hizmetlere kadar federal hükümetteki tüm çeşitli kurumları finanse etmek için yıllık tahsisat faturalarını geçirememesi nedeniyle gerekiyor.
Ancak iki parmak kalınlığındaki yasa tasarısı metni rutin fonlamanın ötesine geçiyor ve bir kargo gemisinin çarpması sonucunda yıkılan Baltimore'daki Francis Scott Key Köprüsü'nün yeniden inşasının federal bütçeden fonlanması da dahil olmak üzere birkaç başka önlemi de içeriyordu.
Yasa tasarısı öte yandan en son 2009'da zam almış olan Kongre üyelerinin yıllık maaşında yüzde 3,8 oranında bir artış sağlayacak ve 180 bin 600 -Türkiye'de 60 bin- dolara yükseltebilecekti .
(AEK)
