"İşveren Radikal gazetesinin bu kadroyu ekonomik olarak taşıyamayacak duruma geldiğini belgeleriyle kanıtlamak zorunda."
Yılmaz, eğer bu kanıtlanamazsa ya da gösterilen belgeler ikna edici değilse, işten çıkarılan basın çalışanlarının haksız işten çıkarma nedeniyle işe iade davası açma haklarının olduğunu söylüyor.
Ayrıca gazete yönetimi, işten çıkardıklarına hangi nedenle böyle bir işlem yaptığını bildiren bir belge de sunmak zorunda.
Radikal gazetesi yönetimi, dün kadrolu olarak çalışan gazetecilerden ve telifli olarak yazı yazan yazarlardan oluşan yaklaşık 40 kişinin işine son verdi. Yayın Yönetmeni İsmet Berkan gazetecilerle tek tek görüşürken Doğan medya grubunun yüzde 20 küçülme kararı aldığını söyledi. Toplu işten çıkarmaları Milliyet gazetesinde de başlaması bekleniyor.
Avukat Yılmaz'la, işten çıkarılan gazetecilerin haklarını ve nelere dikkat etmeleri gerektiğini konuştuk.
Yılmaz: İşten çıkarılan gazetecilerin hakları var
"İşten çıkarılan gazetecilerin hakları var" diyen Yılmaz'ın verdiği bilgilere göre, gazetecilerin karşılaşabilecekleri olası hak ihlalleri ve yapabilecekleri şöyle.
Kıdem ve ihbar tazminatları ödenmek zorunda: İşveren ekonomik nedenleri ileri sürerek işten çıkarıyor olsa da, basın çalışanlarının kıdem ve ihbar tazminatlarını ödemek zorunda.
Düzenli telifler tazminatta maaş olarak hesaplanmak zorunda: Radikal gazetesinde "çifte bordro" uygulamasının aygın olduğunu, gazetecilerin maaşlarının bir bölümünün ücret, bir bölümününse telif olarak gösterilebildiğini söyleyen Yılmaz, "Tazminatları yalnızca gösterilen ücret üzerinden hesaplanırsa, gazeteciler itiraz etmeli" diyor.
Bu konuda gazetecilerin dayanabileceği örnek bir karar var. Yılmaz'ın avukatlığını yaptığı, Radikal'in eski Ankara istihbarat şefi Hakkı Erdem'in* davasında, maaşın telif olarak ödenen bölümünün de maaş olarak sayılması ve tazminatların buna göre hesaplanması gerektiğini Yargıtay tarafından da onanmış bir karar olduğunu anımsatıyor Yılmaz.
İzin ücretleri ödenmeli: Gazetecilerin izinlerinin yasal sürelerde kullandırılmaması yaygın bir uygulama. İş sözleşmesinin feshi halinde, kullanılmayan izin süreleri izin ücreti alacağına dönüşüyor. Yılmaz bunların da ödenmesi gerektiğini söylüyor.
Kıdem tazminatında basın çalışanları için tavan yok: 212 sayılı yasa kapsamında çalışan gazeteciler için kıdem tazminatında üst sınır yok. İşveren tazminatı bu tavana göre hesaplarsa, itiraz edilmeli.
SSK giriş tarihine dikkat: İşverenlerin gazetecilerin sigorta kayıtlarını işe başladıktan çok sonra yaptırması da yaygın bir uygulama. Tazminatlar bu tarihe bağlı olduğu için, eğer sigorta girişi bir yıl gibi bir gecikmeyle yapılmışsa, gazeteci bunun için ayrı bir dava açabilir. Yılmaz, Radikal gazetesine açtığı davayı kazanan Ahmet Şık'ın sigorta girişinin yaklaşık 8 ay sonra yapıldığını anımsatıyor.
İbranameye şerh konmalı: İşten çıkarmada çalışanın bütün haklarını aldığına dair belgeyi, ibranameyi imzalaması gerekiyor. Yılmaz medyada fazla çalışma ödemelerinin asla yapılmadığını anımsatıyor. Bu nedenle gazetecilerin, haklarının tam olarak ödenmemesi durumunda, ibranamenin altına "İşçilik alacaklarım tam olarak ödenmemiştir. Her türlü dava hakkım saklıdır" yazmalarının mümkün olduğunu söylüyor. (TK)
* Gazeteci Hakkı Erdem, kalp rahatsızlığı nedeniyle Kasım 2003'te hayatını kaybetmişti.