Başkan Mesud Barzani yönetiminde toplanan Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Politbürosu Kürdistan Bölgesi seçimlerine katılmama kararı aldıklarını açıkladı.
Politbüro, kararının gerekçesi olarak Irak Federal Yüksek Mahkemesinin Kürdistan Bölgesi'ne yönelik müdahaleleri olduğunu dile getirdi.
Yazılı açıklamada “Bize yüklenen tarihi misyon ve ulusal çıkarlarımız gereği yasadışı ve anayasaya aykırı bir şekilde dayatılan seçimlere katılmayacağız.” denildi.
Rudaw'ın haberine göre, tüm tarafları ulusal sorumluluk sahibi olmaya çağıran KDP "Aksi takdirde siyasi süreci devam ettiremeyeceği” uyarısında bulundu.
Açıklamada, “Irak Federal Yüksek Mahkemesinin Kürdistan Bölgesi'ne ve onun anayasal kurumlarına karşı yürüttüğü tüm anayasa ihlallerine, anayasaya aykırı ve demokratik olmayan bir seçimi meşrulaştırılmasına izin vermeyeceğiz” ifadeleri yer aldı.
Ne olmuştu?
Irak Federal Yüksek Mahkemesi, 21 Şubat'ta Kürdistan Parlamentosunda Türkmen ve Hristiyanlara kota sisteminin anayasaya aykırı olduğu yönünde karar vermişti.
Seçim ve kota sorunu neydi?
Kürdistan Bölgesi’nde taraflar arasında “Seçim Yasası” ve “Kota Payı” yüzünden yaşanan anlaşmazlıklar nedeniyle Kürdistan Parlamentosunun görev süresi 9 Ekim 2022’deki oylamayla 31 Aralık 2023’e kadar uzatılmıştı.
Ancak Irak Federal Mahkemesi, Mayıs 2023’te “Kürdistan Parlamentosunun görev süresinin uzatılmasının Anayasaya aykırı" olduğuna karar verdi.
Kürdistan Bölgesi Başkanlığı Sözcüsü Dilşad Şahap, 3 Ağustos 2023’te, parlamento seçimlerinin 25 Şubat 2024’te yapılacağını duyurdu. Ancak seçimler, Federal Mahkemeye yapılan itiraz başvurularılarının karara bağlanamaması dolayısıyla düzenlenemedi.
Kürdistan Yurtseverler Birliği Milletvekili Ziyad Cabbar, 4 Mayıs 2023'te seçim yasasının yenilenmesi için Federal Mahkemeye başvurdu.
Mahkeme, Süleymaniye İl Meclisinin Hristiyan Babilion grubu üyesi Amanc Necib Şamun tarafından yapılan başvurunun da aynı içerikte olduğuna karar vererek Seçim Yasası'nın 5 maddesine yönelik itirazları birleştirdi.
Cabbar ve Şamun, “1992'de kabul edilen yasanın, bir seçim bölgesi ve bileşenlerin sandalyeleri de dahil olmak üzere birçok hükmünün Anayasaya aykırı olduğunu” gerekçe gösterdi ve seçim yasasındaki 1,9,15, 22 ve 36’ıncı maddelerin değiştirilmesini istedi.
BAĞDAT ERBİL ARASINDA YETKİ GERİLİMİ
KDP: "Irak Mahkemesinin parlamento ve petrol gelirlerine yönelik kararları hukuk dışı"
Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani, Parlamento seçiminin 10 Haziran 2024’te yapılmasına karar vermişti.
Federal Mahkemenin kararına tepki olarak Türkmen ve Hristiyan siyasi partiler de seçimlere katılmama kararı almıştı.
ERBİL'DE AZINLIK KOTASININ İPTALİ PROTESTO EDİLDİ
Hristiyanlar ve Türkmenler: "Erbil parlamentosu Kürt Müslüman meclisine dönüyor"
KOTANIN KALDIRILMASINA AZINLIKLARIN TEPKİSİ
Hristiyanların ardından Türkmenler de Irak Kürdistan Bölgesi seçimlerini boykot ediyor
Irak Federal Mahkemesinin tepki uyandıran kararları
Federal Mahkeme, 21 Şubat'taki oturumunda Kürdistan Parlamentosu Seçim Yasası ve Azınlık Kotası'na yönelik itirazları değerlendirerek pozitif ayrımcılık temelinde azınlıklara tanınan haklara yönelik itirazları karara bağlamıştı.
▶ Mahkeme Kürdistan Parlamentosunda Türkmen ve Hristiyanlar için ayrılan 11 sandalyelik kota hakkını “Anayasaya aykırı” olduğu gerekçesiyle lağvetti. 1992’de kurulan 111 sandalyeli Kürdistan Parlamentosunda Türkmenlere 5 ve Hristiyanlara (Keldani ve Süryanilere 5, Ermenilere 1) 6 olmak üzere azınlıklara 11 kişilik kota tanınıyordu.
▶ Daha önce tek bölge olan Kürdistan Bölgesi’nin tamamının dört seçim bölgesine bölünmesine karar verdi ve azınlık kotalarına ayrılan sandalyelerin “Anayasaya aykırı olduğuna” hükmetti. Kararla birlikte Kürdistan Parlamentosundaki milletvekili sayısı 111'den 100'e düşürüldü.
▶ Mahkeme ayrıca Kürdistan’daki seçimlerin "Kürdistan Bölgesi Bağımsız Referandum ve Seçim Komisyonu" yerine Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonunca yürütülmesine karar verdi.
▶ Mahkeme Bağdat ve Erbil arasında uzun süredir devam eden anlaşmazlığı da karara bağlayarak Kürdistan Bölgesi’nin petrol ve petrol dışı gelirlerini Bağdat'a devretmesi gerektiğine hükmetti.
▶ Mahkeme ayrıca Bağdat yönetiminin Kürdistan Bölgesi’ndeki memur maaşlarını koşulsuz sağlamasına, tahsis edilen bütçenin de "borç sayılmamasına" karar verdi.
