"Çocuğuma kurban kesimini göstermek istemiyordum ama aile büyükleri araya girip çocuğun izlemesinin sakıncalı olmadığını söylediler. Oğlum o zaman iki yaşındaydı. Kesimden sonra insanlar kavurmalar, çorbalar vb. yapıp sofraya getirdiler. Herkes yediği halde oğlum o gün ve o yıldan sonra hiç et yemedi."
Kurban Bayramlarında çocuklarının kesim görüntülerine şahit olmasını engellemek isteyen aileler çoğunlukla "büyüklerin" tepkileriyle karşılaşıp "Bir şey olmaz" yanıtını alıyorlar. "Kurban ve Çocuk Araştırması" için toplanan öykülerden birinde tanığın dediği gibi, belki de büyüdükçe kesimler kanıksanıyor ve çocuklukta psikoloji üzerine bıraktığı etkiler izleri taşınmakla beraber kısmen unutuluyor.
Çocuk hakları alanında çalışan bağımsız araştırmacılar, psikolog Doç. Dr. Serdar Değirmencioğlu, Can Gezgör ve Okan Karka'ysa; araştırmalarında çocukların kesinlikle hazır olmadıkları bu görüntülerle karşılaşmamaları gerektiğini vurguluyor. Tanıklardan biri diyor ki:
"Yani, şükür ki en azından şu an örneğin benim yeğenimin veya ailedeki diğer küçük çocuklarımızın bu kesimlere canlı canlı tanık olma ihtimali düşük."
Çocuklara dair öyküler
- "Bu bayram onu kurban kesiminden uzak tutacağım (İnşallah). Çünkü babasıyla ayrıldık. Birlikteyken çocuğa zorla baktırırlar, alnına kan sürerlerdi. Ben de bir şey yapamazdım."
- "Kurbanı kesecek olan kişiyi tam kurbanı kesecekken itip yere düşürmüştüm ailem de bana fena halde kızmıştı. 'Daha sonra etini yemek istersin değil mi' demişlerdi. Akşam olup da yemeğe oturunca 'Bu yediğin et var ya, o işte kestirmek istemediğin koyunun eti' dediklerinde ağlayıp sofradan kalktığımı hatırlıyorum. Her kurban da bu kötü anımı hatırlarım ne yazık ki. Şimdi iki tane çocuğum var ve onların bu olaylara tanık olmasını istemiyorum."
- "Anlatıldığına göre, kesim sırasında kıyametleri koparmışım. Beni bir türlü susturamamışlar. Herkes, bıçaklar ellerinde kalakalmış. Sonunda dedem, 'Verdiğim söz, torunumdan daha mı önemli? Bırakın kuzuyu, vazgeçtim, kurban kesmeyeceğim' demiş. Aradan 50 yıl geçmesine karşın, olayı anımsarım. Bir de o kuzu kesilmiş olsaydı,
dedemi değerbilirlikle anımsamak yerine neler hissederdim kim bilir..." - "Kardeşimin itirazlarına rağmen kurban kesilince kardeşim engellenemez şekilde ağlamaya başladı. Ailem 'Yaptık bir hata ama çocuktur, unutur, biz ona yenisini alırız sonra, o artık onun kuzusu olur, ölene kadar besler' dedi. Çok kızıp üzüldüğümüzü hatırlıyorum." (GG/TK)
