Fotoğraf: pixabay
Avrupa Komisyonu AB’nin Rusya’dan fosil yakıt ithalatını azaltmak için planladığı “RePowerEU” paketini az önce açıkladı.
Komisyon, Avrupa Yeşil Mutabakatı mevzuatının 'Fit for 55' (yüzde55 emsiyon azaltımı politikasına uygunluk) paketi kapsamında yenilenebilir enerji için 2030 ana hedefini yüzde40'tan yüzde45'e çıkarmayı teklif ediyor.
Komisyon, bağlayıcı Enerji Verimliliği Hedefinin yüzde9'dan yüzde13'e çıkarılması da dahil olmak üzere uzun vadeli enerji verimliliği önlemlerinin geliştirilmesini öneriyor.
Gaz ve petrol talebini yüzde5 oranında azaltabilecek kısa vadeli davranış değişikliklerini detaylandıran ve Üye Devletlerin haneleri ve endüstriyi hedefleyen özel iletişim kampanyaları başlatmaya teşvik eden 'AB Enerji Tasarrufu Bildirimi' öneriliyor.
Üye Devletler ayrıca enerji tasarruflu ısıtma sistemleri, bina yalıtımı, cihazlar ve ürünlerde KDV oranlarının düşürülmesi gibi enerji tasarrufunu teşvik etmek için mali önlemler kullanmaya teşvik ediliyor.
"Net sıfır" hedefi nedir?İklim değişikliğinin yol açtığı olumsuz etkilere karşı sıcaklık artışının 2050 yılında en fazla 1,5 derece ile sınırlandırılması hedefleniyor. Bunun için sera gazı emisyonunun 2030'a kadar yüzde 45 azaltılması ve 2050'de de "net sıfır" hedefine ulaşılması gerekiyor. Bugüne kadar 100'ü aşkın ülke "karbon nötr" olmak veya "net sıfır" emisyon hedefini benimsediklerini açıkladı. Atmosferdeki mevcut sera gazı miktarının artmamasını öngören bu hedef, fosil yakıt kullanımının azaltılması yoluyla karbondioksit gibi gazların emisyonunun azaltılması ve daha fazla ağaç dikme ve karbon tutan teknoloji kullanımını içeriyor. |
Hedefler
Bu kapsamda yenilenebilir enerjinin artırılmasına yönelik şu hedefler öne çıkıyor:
2025 yılına kadar fotovoltaik güneş enerjisi kapasitesini ikiye katlamak ve 2030 yılına kadar 600 GW güneş enerjisi kapasitesi kurmak için özel bir AB Güneş Stratejisi’nin oluşturulması.
Yeni kamu ve ticari binalara ve yeni konut binalarına güneş panelleri kurmak için aşamalı yasal zorunluluğu olan bir Solar Çatı Girişimi.
Isı pompalarının kullanım oranının iki katına çıkarılması ve jeotermal ve güneş enerjisinin modernize edilmiş bölgesel ve ortak ısıtma sistemlerine entegre edilmesi için önlemler.
Yenilenebilir enerji projelerinde yavaş ve karmaşık izinler süreçlerinin üstesinden gelmek için bir Komisyon Önerisi ve yenilenebilir enerjiyi öncelikli bir kamu yararı olarak tanımak için Yenilenebilir Enerji Direktifinde hedeflenen bir değişiklik.
Karbondan arındırılması zor endüstrilerde ve ulaşım sektörlerinde doğal gaz, kömür ve petrolün yerini almak üzere 2030 yılına kadar 10 milyon ton yerli yenilenebilir hidrojen üretimi ve 10 milyon ton hidrojen ithalatı hedefinin belirlenmesi.
Hangi yatırımlar öne çıkıyor?
Avrupa Birliği bu politikanın finansmanı için ise aşağıdaki yatırımlar öngörüyor:
REPowerEU hedeflerinin gerçekleştirilmesi, bugün ile 2027 arasında 210 milyar Euro'luk ek bir yatırım gerektiriyor. Rusya'nın fosil yakıt ithalatını azaltmak da AB’ye yılda yaklaşık 100 milyar Euro tasarruf sağlayabilir. Bu yatırımlar özel ve kamu sektörü tarafından ve ulusal, sınır ötesi ve AB düzeyinde karşılanmalıdır.
REPowerEU'yu desteklemek için, Kurtarma ve Dirençlilik Mekanizması (Recovery and Resilience Facility, RRF) kapsamındaki kredilerde halihazırda 225 milyar Euro mevcut.
Komisyon, REPowerEU bağlamında bu programların nasıl değiştirileceği ve tamamlanacağı konusunda bugün Üye Devletlere mevzuat ve rehberliği kabul etti.
Buna ek olarak, Komisyon, şu anda Piyasa İstikrar Rezervinde tutulan AB Emisyon Ticareti Sistemi tahsisatlarının satışından elde edilen ve piyasayı bozmayacak şekilde açık artırmaya çıkarılacak 20 milyar Euro hibe ile RRF mali çerçevesini artırmayı teklif ediyor. Bu nedenle, ETS yalnızca emisyonları ve fosil yakıtların kullanımını azaltmakla kalmıyor, aynı zamanda enerji bağımsızlığını elde etmek için gerekli fonları da topluyor.
Uyum fonlarından 26,9 milyar Euro, RRF'ye gönüllü transferlerde kullanılabilir hale getirilebilir. Ortak Tarım Politikasından 7,5 milyar Euro daha RRF'ye gönüllü transferler yoluyla sağlanıyor.
Komisyon, 2022 Büyük Ölçekli İnovasyon Fonu Çağrısı için mevcut olan fonu bu sonbaharda ikiye katlayarak yaklaşık 3 milyar Euro'ya çıkaracak.
WMO raporu ne demişti?
Dünya Meteoroloji Örgütü'nün (WMO) bu hafta yayımladığı bir araştırmada koronavirüs salgınına karşın 2020'de atmosferi ısıtan gaz salımının rekor seviyelere ulaştığını ortaya koymuştu.
Rapora göre, koronavirüs salgını döneminde alınan kısıtlama önlemleriyle, karbondioksit (CO2) emisyonları dünya genelinde yüzde 5,6 oranında azaldı. Ancak bu azalma atmosferdeki sera gazı birikimlerine yansımadı.
Böylece 2020’de atmosferdeki karbondioksit seviyesi milyonda 413,2 partiküle ulaştı ve sanayi devrimi öncesi düzeyin yüzde 149 fazlası oldu.
Rapora ilişkin WMO uzmanları, dünyanın son olarak 3 ila 5 milyon önce bu ölçülerle kıyaslanabilir düzeyde sera gazı birikimi gördüğünü ve dönem sıcaklıkların günümüze göre 2 ila 3 derece daha fazla, deniz seviyesinin de 10 ila 20 metre daha yüksek olduğunu söyledi.
En sorumlu 10 ülke ve hedefleri
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin (IPCC) bir raporuna göre, dünyanın en büyük kömür üreticisi ve tüketicisi konumunda bulunan Çin, küresel emisyonların yüzde 26,9’una (13,63 milyar ton karbondioksit eş değeri) neden oldu.
Çin’i yüzde 12,2 (6,18 milyar ton karbondioksit eş değeri) ile ABD ve yüzde 7,35 (3,72 milyar ton karbondioksit eş değeri) ile Hindistan izledi. Küresel emisyonların yüzde 4,8’ine (2,43 milyar ton karbondioksit eş değeri) Rusya, yüzde 2,8’ine (1,42 milyar ton karbondioksit eş değeri) Endonezya neden oldu. Bu ülkeleri yüzde 2,6 ile Japonya, yüzde 2,4 ile Brezilya, yüzde 1,65 ile Almanya, yüzde 1,63 ile İran ve yüzde 1,52 ile Kanada takip etti. Söz konusu 10 ülke küresel emisyonların yaklaşık yüzde 64’üne yol açtı.
Bu ülkelerden Çin, 2060 yılına kadar fosil yakıt kullanımını yüzde 20'nin altına düşürmeyi hedeflediğini duyurdu. ABD, 2030 yılında emisyonlarını 2005 referans yılına göre yüzde 50 düşürme sözü verdi. Japonya ve Kanada ise sırasıyla 2013 ve 2005 yıllarına göre yine 2030’da yüzde 40 mertebesinde karbon azaltacaklarını açıkladı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dünyanın dördüncü en büyük sera gazı emisyonu kaynağı olan Rusya’nın 2060’a kadar karbon nötr olmak için çaba göstereceğini söyledi. Brezilya, 2060 için net sıfır karbon emisyonu hedefi koymuştu, daha sonra bu süreyi 2050’yi çekebilmek için 10 milyar dolarlık dış yardıma ihtiyacı olduğunu söyledi. Almanya, 1990 yılındaki seviyenin yüzde 65’i olarak açıklanan emisyonu azaltma hedefinin tarihi olarak 2045’i gösterdi.
Hindistan, Endonezya ve İran ise bir hedef belirlemedi.
(EMK)