Halkların Demokratik Partisi (HDP) Grup Başkanvekili Meral Danış-Beştaş, Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonuna, hapishanelerdeki hak ihlalleriyle ilgili 9 ayrı başvuru yaptı.
Meral Danış-Beştaş, sürekli olarak cezaevlerinden hak ihlallerine dair başvuruların geliyor olmasının, önemli bir demokrasi ve hukuk sorununa işaret ettiğini söyledi.
“Ağır hasta mahpusların tedavi edilmedikleri, işkence uygulamalarının ağırlaştığı, mahpuslara “seni burda kaybederim kimse de hesap soramaz” şeklinde ağır tehditlere maruz kaldıkları, tahliye hakkı doğanların tahliye edilmedikleri, Kürtçe şarkı söyleyenlere slogan attıkları gerekçesiyle soruşturma açıldığı, disiplin cezaları verildiği, infazlarının uzatıldığı şeklinde tezahür eden hususlar açıkça ayrımcılığa tekabül etmektedir.
Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonuna yapılan başvurulardaki ihlaller özetle şöyle:
Tarsus Cezaevi
“İkametgahına uzak olan bu cezaevinde kalan Zeynep Yurtsever, bu nedenle aile görüş hakkından da fiilen yararlanamıyor. Şu ana kadar üç kez nakil isteminde bulunmuş ise de bu istemi kabul edilmedi. Yurtsever’in ikametgahına yakın olan Diyarbakır Cezaevi’ne nakli hususunda gereğinin yapılması elzemdir.”
Ödemiş T Tipi Cezaevi
“Mahpusların telefon görüş hakları adliler için 30 dakika iken, siyasi mahpuslar için 10 dakika uygulanıyor. Diğerleri için tanınan görüntülü görüşme hakkının siyasilerde uygulanmaması, yine ziyaretçilerin görüş haklarının kısa tutulması, mahpusların ikametgahlarından uzak cezaevlerinde oluşu nedeniyle görüş haklarının engellenmesi açıkça ayrımcılığa tekabül ediyor.”
“28 yıldır cezaevinde olan Turgut Koyuncu’nun çok ciddi sağlık sorunları olmasına rağmen tedavi hakkı engelleniyor. Hastaneye sevki, askerlerin gayriinsani uygulamalarından ötürü 21 Eylül’de 1, 29 Eylül’de 1 ve 6 Ekim’de 1 kez olmak üzere 15 gün içerisinde toplam 3 kez fiilen engellendi.”
İzmir Kırıklar Cezaevi
“Mahpusların yapmış olduğu sonuncu açık görüşte bir mahpusun annesinin oğluna “Her biji küre min” yani “çok yaşa oğlum” demiş olması 3 ay görüş yasağı olarak yansıdı. Bir annenin oğlu ile Kürtçe, kendi anadilinde konuşmasının karşılığı olarak anneye görüş cezası verilmiş ve oğlu ile olan bağları bir ceza yöntemi olarak kullanılmıştır. Aynı cezaevinde, mahpusların Kürtçe konuşmaları soruşturma konusu edilmiş, açılan soruşturmada Kürtçe olarak dile getirilen bir cümle “bilinmeyen bir dil” olarak yer almıştır.”
Marmara (Silivri) 7 No’lu L Tipi Cezaevi
“Ağır hasta mahpusların tedavi edilmedikleri, işkence uygulamalarının ağırlaştığı, mahpuslara “seni burada kaybederim kimse de hesap soramaz” şeklinde ağır tehditlere maruz kaldıkları, tahliye hakkı doğanların tahliye edilmedikleri, Kürtçe şarkı söyleyenlere slogan attıkları gerekçesiyle soruşturma açıldığı, disiplin cezaları verildiği, infazlarının uzatıldığı şeklinde tezahür eden hususlar ayrımcılığa tekabül ediyor.”
Adana Kürkçüler Cezaevi
“Kurbani Özcan ikametgahına uzak olan bu cezaevinde tutulduğundan aile görüş hakkından fiilen yararlanamıyor. Nakil isteminde bulunmuş ise de bu istemi kabul edilmedi. Erzurum’da ikamet etmekte olan 70 yaşında ve kronik hastalığı olan annesinden başka yakını ve dolayısı ile görüşçüsü de yok.”
Edirne F Tipi Kapalı Cezaevi
“Mahpusların kimliklerine göre ayrımcı yaklaşımların mağduru oldukları, işkenceye varan uygulamaların hız kazandığı ifade edilenler arasında.
Mahpuslara uygulanan tecridin ileri boyutlarda olduğu, aynı cezaevinde kalan önceki dönem HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ile dahi faks ve posta yoluyla görüşmeye çalıştıkları, yüz yüze görüşemediklerini ifade ettiler.”
Tarsus T Tipi Cezaevi
“Mahpusların oda aramalarından cezaevi idaresinin kötü muamelesi ve özel eşyalara el koyması, özel eşyaları çöpe atmaları, bir bardağın kalemlik olarak kullanımının “amaç dışı kullanım” olarak değerlendirilerek çöpe atılması, mahpusların atölye ve spor faaliyetlerinin uygulama dışı bırakılması, mahpusların “iyi halli” olmadıkları gerekçesiyle infaz sürelerinin uzatılması, oda değişim taleplerinin gerekçesiz bir şekilde reddedilmesi, 16-17 kişilik koğuşlara 5-6 kişilik yemek verilmesi, yemeklerin kalitesiz ve sağlıksız oluşu, Suriye yurttaşı olan mahpusların maddi sıkıntı içerisinde oluşu nedeniyle diğer mahpus aileleri tarafından para yatırılmasının engellenmesi şeklinde şikayetler ulaştı.”
Antalya S Tipi Cezaevi
“Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan mahpusların kafesli hücrelerde tutulması, tecrit, sohbet ve etkinlik haklarının kısıtlanması, ailelerin açık görüşlerinin toplu yaptırılmaması, yasa hükümlerinin mahpuslar için uygulanmaması, oda değişim istemlerinin reddedilmesi, adli mahpuslara yapılan uygulamalardan siyasi mahpusların azade tutulması, hakaret, tehdit gibi uygulamaların sıklıkla yapılması, cezaevi yöneticilerinin mahpusları “bunlar daha iyi günleriniz” diyerek tehdit etmesi, kısmi arama adı altında mahpusların odalarının dağıtılması, mahpusların kantinden aldıkları eşyalara el konulması, insan onuru ile bağdaşmayan uygulamalara karşı çıkan mahpusların darp edilmesi, postallarla ezilmesi, ailelerin tehdit edilmesi şeklinde tezahür eden hususlar açıkça ayrımcılığa tekabül ediyor.” (AS)