Hak örgütleri AİHM kararını hatırlattı, Kavala'ya tahliye istedi

Haberin İngilizcesi / Kürtçesi için tıklayın

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) hak ihlali tespitine karşın cezaevinde tutulan iş insanı Osman Kavala, tutukluluğunun 1413 gününde.

AİHM kararlarının uygulanmasını denetlemekle yükümlü Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin toplantısı öncesi insan hakları örgütleri açıklama yaptı, AİHM kararının uygulanmasını istedi. Hak örgütleri yayınladılkarı ortak açıklama ile AİHM kararının derhal uygulanarak Osman Kavala’nın tahliye edilmesini talep etti.

TIKLAYIN - AİHM'in Osman Kavala Kararı Kesinleşti

“Gezi dosyası araçsallaştırıldı”

AİHM Kararının daha sonra kesinlik kazandığının altını çizen kurumların yaptığı ortak açıklamada, şöyle denildi:

 "Kavala’nın siyasi saikle cezaevinde tutulduğunu tasdikleyen karar bugüne dek uygulanmadığı gibi, o tarihten bu yana hakkında yeni bir iddianame hazırlanarak 15 Temmuz darbe girişimini düzenlediği iddia edildi, casusluk suçlamasıyla karşılaştı. Bu davada da herhangi bir somut delile ulaşılamazken, 2021 yılının Ocak ayında da Gezi davasında verilen beraat kararlarının istinaf mahkemesince bozulduğunu öğrendik. Bu süreçte 15 Temmuz darbe girişimi ve Gezi davaları birleşti, Kavala ve diğer sanıkların yargılaması tek dosya üzerinden devam etti.

“Bugün geldiğimiz noktada ise Kavala’nın dosyası, kısa süre önce Yargıtay’dan dönen ve kamuoyu nezdinde “Çarşı davası” olarak bilinen yine Gezi direnişine dair 35 sanıklı başka bir dosya ile birleşti. Hukuki usulsüzlükler de içeren bu birleşme kararı sonrasında çok sanıklı ve birbiriyle somut bağ taşımayan olayların konu edildiği torba bir davaya dönüşen Gezi dosyası, Osman Kavala’nın tutukluluk halinin uzatılması için hukuk dışı şekillerde araçsallaştırılmaya devam ediliyor.

“Hükümetin iddialarının aksine Aralık 2019’dan bu yana geçen süreçte Kavala hakkında yeni bir delil ortaya konamadığı vurgulanan açıklamada “Biz, imzacı insan hakları örgütleri olarak, AİHM kararının derhal uygulanarak Osman Kavala’nın tahliye edilmesini talep ediyor; aksi takdirde Komite’yi ilgili AİHM kararının uygulanması için gerekli tüm tedbirleri almaya çağırıyoruz.”

Açıklamayı yapan hak örgütleri

Civil Rights Defenders, Eşit Haklar İçin İzleme Derneği, Hakikat Adalet Hafıza Merkezi, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi, İnsan Hakları Gündemi Derneği, Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği, Research Institute on Turkey, Roza Kadın Derneği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Yurttaşlık Derneği.

Osman Kavala'nın tutukluluğu

Antep'ten uçakla dönmekte olan Osman Kavala 18 Ekim 2017’de Atatürk Havalimanı'nda gözaltına alındı.

1 Kasım 2017'de de "Anayasal düzeni değiştirmeye teşebbüs, hükümeti ortadan kaldırma" iddiasıyla tutuklandı.

İddianamesi tutukluluğunun 16. ayında 19 Şubat 2019’da hazırlandı. 4 Mart'ta da mahkemece kabul edildi.

Osman Kavala'ya birlikte 15 Gezi Direnişi'nden yargılandı. Savcının hakkında müebbet hapis istediği Kavala Silivri Cezaevi'ndeki 840. gününüde beraat etti.

İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi 18 Şubat 2020'deki son duruşmada Kavala'nın tahliyesine hükmetti. Fakat kararın ardından Kavala hakkında 15 Temmuz darbe girişimi soruşturması gerekçe gösterilerek yeni bir gözaltı kararı çıkartıldı.

24 saatlik gözaltı süresi dolan Kavala savcılık ifadesinin ardından çıkarıldığı Nöbetçi 8. Sulh Ceza Hakimliği'nce TCK 309 'Anayasayı ihlal'den yeniden tutuklandı.

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, mahkemenin verdiği beraat kararına istinaden, "Gezi'yi karıştıran malum kişi içerideydi, bir manevrayla beraat ettirmeye çalıştılar" dedi.

Karar öncesinde Kavala'nın İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca aynı dosyadan 11 Ekim 2019'da "Tutuklama tedbiri ölçülü değil" denilerek resen tahliye edildiği ortaya çıktı.

Kavala 9 Mart 2020'de bu sefer TCK'nin 328. maddesinden 'Siyasal veya askerî casusluk'tan tutuklandı. 20 Mart 2020'de ise 18 Şubat'ta cezaevinden çıkamamasına neden olan 'Anayasayı ihlal'den tahliye edildi. Ancak "casusluk" suçlamasıyla da tutuklu olduğu için cezaevinden çıkamadı.

Osman Kavala'nın tutukluluğunu 10 Aralık 2019'da görüşen AİHM, Kavala'nın makul şüphe olmadan siyasi sebeplerle tutuklanması ve Anayasa Mahkemesi'nin başvuruyu makul bir sürede incelememesi nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ihlal edildiğine karar vermişti.

Fakat aradan geçen sürede Osman Kavala cezaevinden hiç çıkamadı. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi de Kavala'yla ilgili kesinleşen AİHM kararıyla ilgili Türkiye'ye çağrıda bulundu ve kararın uygulanarak Kavala'nın serbest bırakılmasını istedi.

Osman Kavala'nın tutukluluğunun hukuki olmadığına ilişkin yaptığı bireysel başvuruyu 29 Eylül'de karara bağlaması beklenen Anayasa Mahkemesi ise başvurunun görüşmesini erteledi.

Kavala hakkında aynı gün hazırlanan iddianame mahkemeye sunuldu ve Anayasa Mahkemesi iddianamenin daha sonra rapora ekleneceğini duyurdu.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcı Vekili Hasan Yılmaz'ın hazırladığı iddianamede Kavala, "Devletin gizli kalması gereken belgeleri siyasal veya askeri casusluk amacıyla temin etme ve Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etmekle" suçlandı.

Aynı iddianamede ABD Dışişleri Bakanlığı eski çalışanı ve Lehigh Üniversitesi uluslararası ilişkiler uzmanı Profesör Henri Barkey 15 Temmuz darbe girişimini planlamakla suçlandı.

Kavala, "Devletin gizli kalması gereken belgeleri siyasal veya askeri casusluk amacıyla temin etme ve Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etmekle" suçlandığı dosyadan ilk olarak 18 Aralık 2020'de hakim karşısına çıktı. Kavala'nın tutukluluğuna devam kararı verilirken, duruşma 5 Şubat 2021'e bırakıldı.

(EMK)