YÖK Yasasının Getirdikleri
11. maddelik "Yükseköğretim Kanunu ve Yükseköğretim Personel Kanunu'nda değişiklik yapılması hakkındaki yasa"ya göre, YÖK üye sayısı 16'ya iniyor, ancak kurulun bir üyesi yine Genel Kurmay Başkanlığı'nca belirlenecek.
Yasa, geçtiğimiz hafta Perşembe günü (13 Mayıs) Meclis Genel Kurulu'nda 258 Adalet ve Kalkınma Partili (AKP) milletvekilinin katıldığı oylamada 254 oyla kabul edildi. Yasanın 1. maddesindeki "YÖK'ün koordinasyon ve denetim dışındaki yetiklerini üniversiteler devredilebileceğine" ilişkin düzenlemeler metinden çıkarıldı, bu düzenlemeye Genelkurmay'ın açıklamasında da yer verilerek "Bu yetki devriyle amaçlanan hususlar üzerinde hassasiyetle durulması gerekmektedir" denilmişti.
Yasa yürürlüğe girerse, Yükseköğretim Genel Kurulu ve Yükseköğretim Yürütme Kurulu Başkan ve üyelerinin görevleri sona erecek. Ancak bu üyeler yeni bir kadroya atanıncaya kadar eski kadrolarına ilişkin tüm hakları almaya devam edecek.
YÖK'ün yapısını değiştiren yasa, Genel Kurul ve Yürütme Kurulu ayırımını kaldırarak, Yükseköğretim Kurulu'nu daimi statüde çalışan tek kurul haline getiriyor. Yasaya ilişkin yönetmelikler Milli Eğitim Bakanlığı ve YÖK tarafından çıkarılacak.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in 15 günlük inceleme süresi bulunan yasanın getirdiği temel değişiklikler şöyle:
ÖSS'ye girişte katsayı farkı kalkıyor
* YÖK, Cumhurbaşkanı'nca 5, Bakanlar Kurulu'nca 5, Üniversitelerarası Kurulca 5 ve Genelkurmay Başkanlığı'nca seçilen 1 toplam 16 üyeden oluşacak. YÖK Başkanı'nı bu üyeler seçecek.
* Yasa, yükseköğretime girişi de yeniden düzenleyerek genel lise, mesleki ve teknik lise mezunları ile Anadolu liseleri arasındaki farklı katsayı uygulamalarına son veriyor. Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı (ÖSS) soruları ortaöğretimdeki tüm müfredat gözetilerek hazırlanacak.
* YÖK'ün "öğretim elemanlarının rektörün önerisi veya doğrudan yükseköğretimle ilişkisini kesmek" görevi kaldırıldı. Öğretim elemanları, Üniversitelerarası Kurul tarafından oluşturulacak etik komisyonlarca, kazandıkları akademik unvanlardan yoksun bırakılamayacaklar. Ancak, intihal halleri bunun dışında tutuluyor.
* Yardımcı doçentler 1. derecenin son kademesine kadar ilerleyebilecek. Yasa, yasa, ilgili birimin talebi ve üniversite yönetim kurulunun kararı ile yardımcı doçentliğe atama için kadro ilanı yapılması, bilim jürisinin ilgili yönetim kurulunca oluşturulması, değerlendirmelerde ÜAK ve senatonun belirlediği bilimsel ölçütlerin esas alınmasını öngörüyor.
* Öğretim üyeleri, ilgili kurumlar ile kendilerinin isteği üzerine ve üniversite yönetim kurulunun kararı doğrultusunda, özlük işlemleri kendi kurumlarınca yürütülmek şartıyla Başbakanlıkta, bakanlıklarda, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ve bağlı kuruluşlarında, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunda, Adlî Tıp Kurumunda, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığında, Türkiye Atom Enerjisi Kurumunda, kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kurumlarında, vakıf yükseköğretim kurumlarında, mahallî idarelerde, idarî ve malî özerkliği haiz kurum, kurul ve üst kurullar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında geçici olarak görevlendirilebilecek.
Sosyal Konsey kuruluyor
* Masrafların tamamı gerçek ya da tüzel kişiler tarafından karşılanan araştırmalarda öğretim elemanı istihdamı imkanı da getiren yasa, bilimsel araştırma projelerine üniversite dışından kaynak aktarımına olanak tanıyor.
* Üniversite ile sektörler arasında eğitim-bilim-istihdam, üretim ilişkilerinin geliştirilmesi ve öğretim elemanlarıyla öğrencilerin sorunlarının çözülmesi hususlarında üniversite yönetimine önerilerde bulunmak üzere Sosyal Konsey kurulacak.
* Üniversitelerde öğrenci konseyleri oluşturulurken, öğrenci konseyi başkanlarının rektörlük seçimlerinde oy kullanacak ve üniversite senatolarına tabii üye olabilecek. (ÖG/BB)
Tasarının tam hali için: