“Çabucak ölmek için buradan çıkmayı düşünüyorum, çünkü artık daha fazla kaldıramıyorum. Affet beni anne…”
Tataristan’dan gazeteci Asiya Nesoyeva, 2022’den beri Rusya’nın Ukrayna’ya işgalinde Rusyalı askerlerin ölmeden önce sevdiklerine yazdığı son mektupları topladı. Holod dergisi ise bu mektupları yayınladı. Bunların düzenlenmiş ve çevrilmiş halleri de izinli olarak Global Voices’ta yayınlanıyor.
Global Voices’ta derlenen mektupları bianet için Eda Canımana Türkçeleştirdi.
"O savaştan kaçmaya çalıştı"
Ildar, 30 yaşında, Tataristan, Mamadysh Bölgesi:
Sevgilim, hastaneden yeni taburcu oldum. Birimde yeni değişiklikler oldu. Komutanın yeni emri: Artık hasta olmak yok, sakatlanmak ya da yaralanmak yok. Arkadaşlarım sağlık problemlerinden bile söz etmeye korkuyorlar - hemen Karkiv’e (cephe hattı) gönderiliyorlar. İkinci askeri müfrezeden bir arkadaşın bacağında iltihaplanmaya başlamış bir yara vardı. Onun gitmesine izin vermediler, ama o ısrar etti. Bir rapor aldı ve hastanede 5 gün yattı. Yarayı antibiyotikle tedavi edip her şeyi temizlediler. Hastaneden geri döndüğünde ise onu askeri sığınağa gönderdiler, ama o yapamadı. Onunla benzer halde olan sekiz kişiyi doğrudan çatışma alanına gönderdiler. Burada herkes vahşileşmiş görünüyor, insani hiçbir şey kalmadı. Bakalım ben ne hale geleceğim… Bacağım da ağrıyor. Maşenka’ya da söyle, sizi çok seviyorum.
Guzel, Ildar’ın karısı:
Son üç senedir saçlarını parlak renklere boyuyordu - yeşil, mavi, hatta sarı. Her pazar kiliseye gidiyordu, biz de onunla birlikte gitmeye başlamıştık. Onu savaşa sokmak istediler. O bundan kaçmaya çalıştı, ama onu hapisle tehdit ettiler. Cepheye gönderildikten bir sene sonra hayatını kaybetti. Haberi aldığımda kimseyle evlenmemeye yemin ettim. Kızımız dört yaşında, hala babasının eve gelmesini bekliyor. Babasına ne olduğunu ona nasıl söyleyeceğimi bile bilmiyorum.
"Artık daha fazla kaldıramıyorum"
Evgeny, 25 yaşında, Tataristan, Cheremshan Bölgesi:
Dip bölgesinde konuşlandık. Hendeklerde aç, susuz ölüyoruz. Stokları konvoyların getirmesi gerekiyordu, ama uçaklar (insansız hava aracı) bizi gece gündüz vurduğu için konvoylar gelmeyi reddediyor. Yiyecek ve su bize basbayağı ulaşmıyor, bir sürü konvoy teker teker tükeniyor. 12 gün sonra bize uçakla bir somun ekmek ve dört kişilik bir parça bozuk domuz yağı gönderdiler. Bir dahaki stok ne zaman gelir, Tanrı bilir. Bu sıcakta susuzluk en zoru. Yağmur suyu toplamak için çinko bir kova koyduk. Bence birkaç gün sonra susuzluktan sanrı görmeye başlayacağız. Belki de çoktan sanrı görmeye başladık bile. Çabucak ölmek için buradan (hendekten) çıkmayı düşünüyorum, çünkü artık daha fazla kaldıramıyorum. Affet beni anne…
Darya, Evgeny’nin karısı:
O hakiki bir adamdı. Sorumluluk sahibiydi. Aldığı sorumlulukları yürütürdü. Yaptıklarının sonuçlarının tamamen farkında olurdu. Mazeret aramaz ya da kendi görevlerini başkasına yüklemezdi. Araba tamircisi olarak çalışırdı ve en sorumluluk sahibi çalışanlardan biriydi. Hep mavi kıyafetler giyerdi - onun hep mavi olduğunu söyleyip şakalaşırdık.
"Şu lanet olası askeri harekat"
Evgeny, 33 yaşında, Başkortostan, Şaran bölgesi:
Kardeşim, tebriklerin için teşekkür ederim. Evde değilim. Şu lanet olası “Özel Askeri Harekattayım”. Öncesinde ailecek konuşmuştuk ve beş çocuğum olduğu için bununla baş edebileceğimi söylemiştim. Evet, idare ediyorum. Gün boyunca görevler filan her şey yolunda. Ama akşam çökünce beni hep vuruyor. Bu günlerdir böyle. Daha önce hiç bu kadar kötü hissettiğimi hatırlamıyorum, anne ve babamızı toprağa verdiğimiz gün hariç. Burada konuşacak kimse yok. Yarın muharebeye gideceğiz.
Liliana, Evgeny’nin kuzeni:
Asker arkadaşları onun dalgın, hissiz ve kendi dünyasında yaşayan biri olduğunu söylüyordu. Ama ailede biz onu iyi bir arkadaş, şefkatli bir insan olarak hatırlıyoruz. Malva isminde bir köpeği vardı, onu sokaktan almıştı. Malva hala kapıda onun yolunu gözlüyor, hatta oradaki kilimde yatıyor. 2022’de Evgeny’i savaşa götürdüler. Polis, evine sabaha karşı 5’te geldi, kollarını bağladı ve onu askerlik şubesine götürdü. Savaştayken hiç izin alamadı. Askerliğe alınmadan iki hafta önce okulda bilgisayar bilimi ve fizik öğretmenliği yapıyordu. Okuldan ayrıldıktan sonra okul onun yerine yeni bir hoca bulamadı. Dersler iki haftalığına iptal oldu.
"Göreve gitmeyi reddederdi"
Denis, 22 yaşında, Komi Cumhuriyeti:
Anne, komutanları arama, numaralarını arama. Eve gitmek istiyorum. Her şey için teşekkür ederim. Bir gün bir araya geleceğiz ve ben seni hiç üzmeyeceğim. Anne, affet beni.
Elena, Denis’in annesi:
O duygularını asla göstermezdi, kendine saklardı. Hep en iyi sonuçlar almayı hedeflerdi ve en ufak hatalarda bile üzülürdü. Zorlu rekabetlerde yalnızca birinciliğe önem verirdi, ikinciliği kayıp addederdi. Empatikti ve başkalarının acılarına üzüntü duyardı. Onun Ekim 2022’de savaşa alınması hepimiz için bir trajediydi. Cephedeki hizmetinin başından beri göreve gitmeyi reddederdi, asla savaşmak istemezdi. Bu yüzden diğer askerlerden fiziksel şiddet görürdü.
"Kendimi asla affetmeyeceğim"
Alexander, 29 yaşında, Lipetsk:
Krasnouralsk’tan paralı asker olan arkadaşımı insansız uçaktan atılan bir bomba vurdu. Arkadaşım bacaklarını kaybetti. Biz geri çekildik. Bunun için kendimi asla affetmeyeceğim. Altı gün boyunca bize doğru süründü, ama başka bir uçak ona isabet etti ve öldü.
Vardiya değişimi sırasında uçağın bizi takip ettiğini ve sekizimizi öldürdüğünü anladık. Komutana göre uçak hedefe tam isabet etti. Her şey bizi tam anlamıyla vuruyor. Bıktım artık. Umarım Tanrı arkadaşımı terk etmemi affeder.
Zilya, Alexander’ın karısı:
Gitar çalardı, çok sigara içerdi ve öyle tutkulu bir şekilde hikayeler anlatırdı ki onu dinlemekten kendinizi alamazdınız. Şarkılar yazardı ve becerikliydi, her şeyi tamir edebilirdi. Benimle liseden beri beraberdi. Hamile olduğum sırada savaşa götürüldü. Kızımız doğdu, ama babasını hiç tanımadı.
"Ölü bedenleri bırakıp gidiyorlar"
Roman, 26 yaşında, Bugulminsky bölgesi, Tataristan:
Galiba kimsenin bana ihtiyacı yok. Neden cevap vermiyorsunuz? Bizi taarruza gönderiyorlar, sonra da ölü bedenleri orada bırakıp gidiyorlar - evet, bırakıp gidiyorlar - çünkü ne demişler? “ölü beden yoksa sorun yok”. Ama genelkurmay için istatistikler iyi görünüyordu. Burada kimsem yok. Lütfen bana cevap ver, nasılsın Sveta?
Sveta, Roman’ın sevgilisi:
Roman Madde 228’den (madde kullanımı suçlarından) yattığı cezaevinden cepheye gitmişti. Cepheye gitmeye gönüllüydü, (hapisten) erken çıkmayı ve ailesine dönmeyi umut ediyordu. Bundan sonra sadece yasal yollardan para kazanacağına söz vermişti. Cepheye gönderildikten iki ay sonra hayatını kaybetti. Ev bitkisi, hatta küçük saksılarda kaktüs yetiştirmeyi seviyordu, gerçi bu hobisinden utanıyordu. Onu savaşa gitmekten vazgeçirmediğim için hala kendimi suçluyorum.
Savaşa zorla götürülen Rusyalı askerlerin sevdiklerine anlattıkları acılar, şiddet ve yaşam hakkı ihlalleri, savaşın yıkıcı etkilerini bir kez daha gözler önüne seriyor. Ancak bir o kadar önemlisi, bu mektuplar, çıkar uğruna savaş kararı veren iktidar sahiplerinin zorla askerleştirdiği halkın barışa ne denli ihtiyaç duyduğunu gösteriyor.
(EC)