Politis: Dördüncü Annan Planı Hazır
Politis'in "Avrupalı bir diplomatik kaynağa" dayanarak, "İşte Lüzern Paketi" başlığıyla verdiği habere göre, plan, ortak devletin işlevselliği, toprak, güvenlik ve ekonomi konularında Rum tarafının beklentilerini karşılıyor.
Türk tarafı ise mümkün olduğunca daha az Rum'un geri döneceği Kıbrıs Türk devleti modelinin yer aldığı "iki bölgelilik" talebinde kazançlı çıkıyor. Ayrıca, Türk tarafının derogasyonlar konusundaki talebi de kısmen tatmin ediliyor.
Haberde, BM Kıbrıs Özel Temsilcisi Alvaro de Soto ve ekibinin, Türk ve Rum taraflarının müzakere masasına koyduğu belgelerden uygulanabilir gördüklerini planın nihai metnine dahil ettiği belirtiliyor.
Rum tarafının talepleri
Politis gazetesine göre, Rum tarafının dördüncü Annan Planı'na dahil edilen istekleri şunlar:
İşlevsellik: Rum yönetimi lideri Tasos Papadopulos ortak devlet kurumlarının işlevselliğinin iyileştirilmesi talebinde kazanıyor.
BM, kuruluş anlaşmasının imzalanmasından itibaren 40 gün içinde federal parlamentoların oluşturulması için seçim yapılmasını kabul ediyor.
Sayıları 6'dan fazla olması beklenen Başkanlık Konseyi üyeleri süratle seçiliyor ve Kıbrıs Türk kurucu devlet liderinin eşbaşkanlık süresi 4 aydan 2 aya iniyor.
Asliye Mahkemesi kurulması talebi kabul ediliyor.
Toprak: Türkiye'nin iki bölgeliliğin güçlendirilmesi talebine karşılık önemli oranda toprak iade etilmesi öngörülüyor.
Güvenlik: Uluslararası unsurlar, Yunanistan ve Türkiye'nin güçlü bir iradeye sahip olduğunu ve güvenlik konusunda bir anlaşmaya varacağına inanıyor. Adada kalacak asker sayısı, arabulucular tarafından 'ikincil' bir konu olarak görülüyor.
Ekonomik yönü: BM, Papadopulos'un endişelerini dikkate alıyor ve çözümün maliyetiyle ilgili daha iyi bir inceleme sunuyor.
Türk tarafının talepleri
Gazete, dördüncü Annan Planı'nda Kıbrıs Türk tarafının şu isteklerinin yer alacağını belirtiyor:
İki Bölgeliliğin Güçlendirilmesi: Ankara'nın çok az sayıda Rumun olacağı Kıbrıs Türk devleti ve sınırlarının düzleştirilmesi talebini elde ettiği görülüyor.
Federal temsiliyette, özellikle de ortak devletin senatosunda özlü 'siyasi eşitlik' talebi de kabul görüyor. Türkiye bunun karşılığında önemli oranda toprak tavizi teminatında bulunuyor.
Derogasyonlar (Avrupa Birliği (AB) müktesebatından istisnalar): Türk tarafı, anlaşmanın AB standartlarına uymayan maddelerinin, Avrupa mahkemelerinde iptal edilmemesi için, AB temel yasası olarak kabul edilmesini istiyor. AB, Kıbrıs Rumlarının kuzeye yerleşmesi ve mülk satın alması hakkında geçici istisnaları müktesebata dahil edecek.
Politis gazetesi, Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın iki ulus ve iki din konusundaki önerilerinin ve Papadopulos'un, "iade edilecek toprakların BM denetimine verilmesi talebinin uygun görülmediğini" yazdı.
Gazete, Yunanistan ve Türkiye başbakanlarının dörtlü görüşmeye katılmasıyla, özlü bir al-ver sürecinin başlamasını ihtimal dışı bırakmadıklarını belirtti. Arabulucuların "Nihai belgenin nihayet dengeli olduğu" görüşlerine yer verdi.
Gazete, "Belge, müzakereler sonunda her ki tarafa kârlı çıkma hissi veriyor" ifadesini kullandı. (BB/YS)