Şık: Kamusal sağlık programlarının ortak noktası 'çocuklar' olmalı

*Bu haber, Atölye BİA İletişim Platformu atolyebia.org'da yayınlandı

IPS İletişim Vakfı/bianet ve Atölye BİA'nın gıda mühendisi Dr. Bülent Şık ile birlikte düzenlediği "Ne Yiyoruz, Ne Biliyoruz? Gıda Güvenliğinde Güncel Meseleler" başlıklı webinar dizisinin dördüncü ve son bölümünde “Çocukları toksik kimyasalların zararlı etkilerinden nasıl koruruz?” üzerine konuşuldu. 

Webinar serisi, Ekim ayı boyunca her hafta Pazartesi günü 19.00- 20.00 saatleri arasında yapıldı. Webinar gazeteciler, medya çalışanları, sivil toplum örgütü üyeleri, hak örgütü çalışanları, gıda-tarım-çevre aktivistlerine ve ilgilenen herkese açık idi. Webinar serisinin kolaylaştırıcılığını ise, Atölye BİA Yerel Haber ve Ağ Koordinatörü Nazan Özcan yaptı.

Webinar serisinin ilki “Pestisitler ve Halk Sağlığı”, ikincisi “İklim krizi, mikroorganizmalar ve gıda güvenliği" üçüncüsü ise "Gıda güvenliğinde riskler ve belirsizlikler" üzerineydi.

Webinar serisi boyunca, iklim krizi odağında gıda ve beslenme sorunları ve çözüm yolları konuşuldu; halk sağlığı, gıda güvenliği ve pestisit gibi konularda ilgili tartışmalar yürütüldü.

TIKLAYIN - Şık: "İklim krizi meselesini çözsek dahi, toksik madde kirliliği kalacak"

TIKLAYIN - Şık: İklim krizi bize alt-üst oluşu ifade etmeli

TIKLAYIN - Şık: Sorun toksik maddeler, çare ise kamusal bir politika

Gıda güvencesi ve gıda güvenliği

Gıda güvencesi ve gıda güvenliğinden bahsederek başlayan Şık'ın, anlattıklarından öne çıkan bazı noktalar şöyle:

“Gıda güvencesi derken neyi kastediyoruz? Toplumun kendine yeteri kadar gıda üretmesi ve bunun erişilebilir olması. Gıda güvenliği dediğimizde ise bu gıda maddelerinin sağlık zararı oluşturmaması, zararsız kılınmasından bahsediyoruz. Gıda güvencesinde berbat bir noktadayız. Ama mevcut duruma baktığımızda, gıda fiyatlarındaki anormal artış geleceğe dair iç açıcı değil.

“İçinde olduğumuz gıdaya erişim, gıda fiyatlarındaki anormal artış, bizi çok etkiliyor ancak çocuklar çok kritik. Neden? Çocuk hakları başlığı altında birçok ihlali ve sorunu konuşabiliriz ancak çocuk sağlığı meselesi çok daha ciddi.

TIKLAYINIZ - Bülent Şık'ın Tüm Yazıları

Yetersiz beslenmenin etkileri

“Çocukların özellikle doğum öncesi dönemi, sonrasında ise ilk 2 yaş çok önemli. Yani ilk bin gün. Bin gün neden kritik? Çünkü gelişme ve olgunlaşmanın hızlı olduğu bir dönem. Yetersiz beslenme, bu dönem arasındaki çocuklarda zihinsel kalıcı hasarlar bırakabiliyor. Epigenetik çalışmalar bunu gösteriyor.

“En kritik nokta beslenme konusu. Bu konuda bir yetersizlik, çocuğun gelişimini etkileyen en önemli mesele. Çocuklar, yeterli miktarda dengeli bir beslenmeye sahip olmalı ancak gıda güvencesizliği gibi bir meselemiz de var. 

“Gıda güvenliği konusunda, çocuğu etkileyecek yiyeceklere ve gıdaya özen göstermeliyiz. Gıdaya erişimin zor olduğu günümüzde, gıda güvencesi olmayan kesimlere, mutlak surette kamusal bir program oluşturulmalı. Kamusal sağlıkla ilgili programlarının ortak noktası çocuklar olmalı. Diğer grupları dışlayan bir yerden değil, daha öncelikli bir yerden bahsediyorum. Konuştuğumuz tüm mesele en çok çocuklarla ilgili. Çocuk sağlığını koruyan bir perspektiften bakmalıyız her meseleye. Buradan yola çıkmak çok önemli."

Şık, bireysel olarak neler yapılması gerektiğinden de bahsetti. Webinar, soru-cevapların ardından sona erdi. 

Bülent Şık hakkında

Gıda Mühendisi. Akademisyen. Çevre dostu analiz yöntemleri geliştirilmesi üzerine doktora yaptı. Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren çeşitli laboratuvarlarda çalıştı. 2009'da öğretim üyesi olarak Akdeniz Üniversitesine geçti. Üniversitede Gıda Güvenliği ve Tarımsal Araştırmalar Merkezi’nin kurulumu ve faaliyete geçmesi çalışmalarını yürüttü. Gıdalarda ve sularda katkı maddelerinin ve çeşitli toksik kimyasal maddelerin kalıntılarının belirlenmesi üzerine çalışmalar yaptı. Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümünde öğretim üyeliği yaparken 22 Kasım 2016’da çıkarılan 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kamu görevinden çıkarıldı. Türk Toraks Derneği Çevre ve İklim Sorunları Savunuculuk Ödülü, Türk Tabipleri Birliği (TTB) Nusret Fişek Halk Sağlığı Hizmet Ödülü, Vefik Kitapçıgil Kamu Hizmeti Ödülü ve Halkevleri ‘Hakikatın Peşinde’ Ödülü’ne layık görüldü. Şık'ın Mutfaktaki Kimyacı, Bizi Yeryüzüne Bağlayan Hikâyeler ve Çocuklar ve Gıda Güvenliği adlı üç kitabı bulunuyor. 

(SO/NÖ)