Şık: İklim krizi bize alt-üst oluşu ifade etmeli

*Bu haber, Atölye BİA İletişim Platformu atolyebia.org'da yayınlandı.

IPS İletişim Vakfı/bianet ve Atölye BİA'nın gıda mühendisi Dr. Bülent Şık ile birlikte düzenlediği "Ne Yiyoruz, Ne Biliyoruz? Gıda Güvenliğinde Güncel Meseleler" başlıklı webinar dizisinin ikinci bölümünde "İklim krizi, mikroorganizmalar ve gıda güvenliği” konuşuldu. 

Webinar serisi, Ekim ayı boyunca her hafta Pazartesi günü 19.00- 20.00 saatleri arasında yapılacak. Webinar serisi gazeteciler, medya çalışanları, sivil toplum örgütü üyeleri, hak örgütü çalışanları, gıda-tarım-çevre aktivistlerine ve ilgilenen herkese açık. Webinar serisinin kolaylaştırıcılığını, Atölye BİA Yerel Haber ve Ağ Koordinatörü Nazan Özcan yapıyor.

Webinar dizisi içerisinde; iklim krizi odağında gıda ve beslenme sorunları ve çözüm yolları konuşuluyor; halk sağlığı, gıda güvenliği ve pestisit gibi konularda ilgili tartışmalar yürütülüyor.

TIKLAYIN - Şık: "İklim krizi meselesini çözsek dahi, toksik madde kirliliği kalacak"

Mikroorganizmaları tanımlayarak başlayan Şık, iklim krizinden ve iklim krizinin mikroorganizmalara etkisinden bahsetti. 

İklim krizi ve mikroorganizma ilişkisi

Konuşmasının devamında mikroorganizma-iklim krizi ilişkisine değinen Şık'ın anlatımlarından öne çıkan bazı noktalar şöyle:

“İklim krizi tam da bize bir alt-üst oluşu ifade etmeli. İklim giderek düzensizleşti, aşırı hava olaylarının görülme sıklığı arttı. Bu düzensizleşme, birtakım patojenlerin toplumsal hayata sıçramasını kolaylaştıran bir etkiye sebep oluyor. Gıda güvenliği açısından problem yaratan bazı mikroorganizmalar var, bu bakterilerin bazıları şiddetli seyreden gıda kaynaklı hastalıklara yol açıyor. 

TIKLAYINIZ - Bülent Şık'ın Tüm Yazıları

“Özetle, iklim krizinin yol açtığı şiddetli ve ani hava olayları, mikroorganizma temelli hastalıklara yol açıyor. Aşırı hava olayları, gıda temelli patojenleri yaygınlaştıran bir kriz aslında. 

“Bazı araştırmalar iklim krizinin enfeksiyon hastalıkları yaygınlaştırdığına dair bir şey de aktarıyor bize ve bu durumdan da en çok çocukların etkilenmesi söz konusu. Çünkü çocuklar riske ve bakteriye açık bir durumdalar.”

'Temiz tut, iyi sakla, iyi pişir' prensibi

Şık, bu durumu etkileyen çeşitli faktörleri anlatarak yaşadığımız temel mikroorganizma vakalarından bahsetti, bireysel olarak neler yapabileceğimizi şöyle aktardı: 

• Öncelikle ihtimallere hazır olmamız gerekiyor. Büyük ölçekli ekosistem çöküşleri, beklenmedik halk sağlığı krizleri doğurur. Hazırlık yapmalıyız, beklenmedik hava olayları ve krizler için.
• Yurttaş olarak, taşkın, afet ve hava olayları sonrasında içme suyu konusunda daha dikkatli olmalıyız. Bu konuda bilinçli olmak gerekiyor. 
• Kanalizasyon atıkları bulaşmış gıda maddeleri konusunda da dikkatli olmalıyız. Yiyecek hazırlanan ortam ve aletlerin temiz olması gerekiyor.
• Yiyeceklerin saklama koşulları ve sürelerine dikkat etmek gerekiyor. Temiz tut-iyi sakla prensibi önemli.
• Bir diğer prensip iyi pişirmek. Özellikle hayvansal ürünlerin iyi pişmesi gerekiyor. Yemeklerin sıcak-soğuk dengesine de dikkat etmek gerekiyor. 
• Çiğ tüketilen sebzelerin iyi yıkanması ve tüketilmesi önemli. Çiğ hazırlanan gıdaların hazırlandıktan sonra, bir sonraki kullanım öncesinde yine dikkatle temizlenmesi gerekiyor. 
• Buzdolabı koşullarında yaşayan bahteri grupları var. Dolayısıyla buzdolabı temizliğine de dikkat etmek gerekiyor.

Webinar, soru-cevapların ardından sona erdi.

Webinar serisi, "Gıda Güvenliğinde Riskler ve Belirsizlikler" başlığıyla 24 Ekim Pazartesi günü devam edecek.

Bülent Şık hakkında

Gıda Mühendisi. Akademisyen. Çevre dostu analiz yöntemleri geliştirilmesi üzerine doktora yaptı. Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren çeşitli laboratuvarlarda çalıştı. 2009'da öğretim üyesi olarak Akdeniz Üniversitesi'ne geçti. Üniversitede Gıda Güvenliği ve Tarımsal Araştırmalar Merkezi’nin kurulumu ve faaliyete geçmesi çalışmalarını yürüttü. Gıdalarda ve sularda katkı maddelerinin ve çeşitli toksik kimyasal maddelerin kalıntılarının belirlenmesi üzerine çalışmalar yaptı. Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü'nde öğretim üyeliği yaparken 22 Kasım 2016’da çıkarılan 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kamu görevinden çıkarıldı. Türk Toraks Derneği Çevre ve İklim Sorunları Savunuculuk Ödülü, Türk Tabipleri Birliği (TTB) Nusret Fişek Halk Sağlığı Hizmet Ödülü, Vefik Kitapçıgil Kamu Hizmeti Ödülü ve Halkevleri ‘Hakikatın Peşinde’ Ödülü’ne layık görüldü. Mutfaktaki Kimyacı ve Bizi Yeryüzüne Bağlayan Hikâyeler adlı iki kitabı bulunuyor.

(SO/NÖ/SD)