"İşçi Çıkarma" Yasa Taslağı Eksiklikleri Önemli Ölçüde Düzeltilerek Yasalaştı

İş Sözleşmesine üç aylığına fesih yasağı getiren ve işverene işçisini ücretsiz izne çıkarabilme yetkisi veren hükümlerin de bulunduğu Kanun, 16.04.2020 tarihinde TBMM de kabul edildi. Muhtemelen bugün Resmi Gazetede yayınlanmış olacak.

TIKLAYIN / "İşçi Çıkarma Yasağı" Kanun Taslağına 4 Ek Düzenleme Gerek 

7244 sayılı Kanun’a (Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun) göre, İş Kanunu kapsamında olsun olmasın tüm çalışanların iş sözleşmeleri üç ay süreyle feshedilemeyecek.

Bu süre Cumhurbaşkanı’nın kararıyla altı aya kadar uzatılabilecek. 7244 sayılı Kanun’a göre, İş Kanunu’nun 25 inci maddenin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemeyecek. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilecek. Bu madde kapsamında ücretsiz izne ayrılmak, işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermeyecek(4857 sk. geçici madde 10). 

7244 sayılı Kanunla, Virüs salgını nedeniyle 4857 sayılı İş Kanunu ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununda yapılan düzenlemelere göre,   

1. 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nda (Geçici madde 24), taslak metinden farklı olarak  kısa çalışma ödeneği alamayan işçilere de günlük 39.24 TL tutarında ödenek verileceği hükme bağlanmış. Bu önemli bir düzenleme. Böylece, fesih yasağının devam ettiği süre içinde işverenin kısa çalışma izni almak üzere Türkiye İş Kurumuna başvurma insiyatifi korunmuş oluyor. Eğer bu düzenleme yapılmamış olsaydı, kısa çalışma izni alındığında, kısa çalışma ödeneği almaya hak kazanamayan işçilerin durumu boşlukta kalmış olacaktı.  Belki de, kısa çalışma ödeneği almaya hak kazanamayan işçilerin çoğunlukta olması nedeniyle işverenin, bu yola başvurmaktan kaçınması da söz konusu olabilirdi.  Bu nedenle,  işverenlerin, işçilerini ücretsiz izne çıkarma yerine, kısa çalışma ödeneği alabilecek işçilerin varlığını dikkate alarak öncelikle,  kısa çalışma izni almak üzere insiyatif kullanması olanaklı(Geçici madde 24).  Hatta, 4857 sayılı İş Kanunu’na eklenen geçici madde ile işveren, üç aylık süreyi geçmemek üzere işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabileceğinden, kısa çalışma ödeneği alabilecek işçileri için kısa çalışma talebinde bulunurken, kısa çalışma ödeneği alamayacak işçileri için doğrudan ücretsiz izne çıkarma yolunu izleyebilir  (Geçici madde 10/2).   
2. Ayrıca, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen yeni bir geçici madde ile, kısa çalışma izni talep eden  işverenlerin başvurularının hızla sonuçlandırılması sağlanacak. Bun göre, kısa çalışma izni başvuruları, virüs salgını nedeniyle yapıldığından, başvurunun uygunluğu yönünde inceleme yapılmayacak, işverenlerin beyanı doğrultusunda kısa çalışma ödemesi yapılacak. İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle fazla ve yersiz ödemeler yapılmışsa, bunlar faiziyle birlikte işverenden tahsil edilecek (Geçici madde 25). Böylece, kısa çalışma izni için başvurulduğunda, başvurunun yoğunluğu nedeniyle yaşanan gecikmenin neden olacağı caydırıcılık da önlenmiş oluyor. 
3. Taslak yasa metninde yer almayan ancak 7244 sayılı Kanun ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun geçici 24.mddesine eklenen, “Bu madde kapsamında nakdi ücret desteğinden yararlananlardan 5510 sayılı Kanuna göre genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına girmeyenler, aynı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılırlar ve genel sağlık sigortasına ilişkin primleri Fondan karşılanır.” fıkrası ile  kısa çalışma ödeneği almaya hak kazanamayan işçilerle,  ücretsiz izne çıkarılmış işçilerin genel sağlık sigortası primlerinin de İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması sağlanmış oldu. 
4. Taslak yasa metninde bulunan ve 7244 sayılı Kanun’da korunan düzenlemeye göre, 15.03.2020 tarihinden sonra iş sözleşmesi sona erdirilmiş ve işsizlik sigortası ödeneği alamamış işçilere de günlük 39.24 TL ödemesi yapılacak.

Görüleceği üzere, taslak yasa metni üzerinde eksikliği vurgulanan hususlardan, kısa çalışma ödeneği alamayan işçilere de ödenek verilmesi ile bu ödeneği alan işçilerin genel sağlık sigortalarının İşsizlik Sigortası fonundan karşılanması konularına yasa metninde yer verilmiş.  Ayrıca, kısa çalışma izni almak üzere yapılan başvuruların, uygunluk incelemesi nedeniyle geciktiğinden, bu safha kaldırılmış, işverenin vereceği bilgileri esas alan, verilen bilgilerin yanıltıcı olduğu anlaşıldığında, yapılan  ödemelerin faizi ile birlikte işverenden tahsil edileceği önemli bir düzenlemeye de yer verilmiş.  

(DK/DB)