Eski Evler / Malên Berê

Fırat fotoröportaj konusu olarak Şırnak'ta yıkıma terkedilmiş evleri seçti.

*Fotoğraf galerisi için tıklayın.

Bu evler şehrin yaşadığı çeşitli dönemlerin tanığı olarak varlığını sürdürüyor. Bazıları 1992 yılındaki olaylar sırasında aldığı kurşun yaralarını hâlâ üstünde taşıyor; bir kısmı yıkılıp yerine beton bina yapılacak eski evler; bir kısmı ise şehrin parlak dönemlerinden kalma tarihi yapılar. Şırnak'ın hafızasını saklayan ancak çoğu yıkıma terkedilmiş bu yapılardan biri Kesra Mala Ağı diye biliniyor. Bir zamanlar oldukça büyük yapıdan geriye iki katı kalmış. Büyük oranda tahrip olmuş ve yeni eklentilerle orijinalliliğini yitirmiş yapıda bir aile yaşıyor.

Şırnak hızlı bir yapılaşmanın tehdidi altında. Şehrin yaşadığı bu sürecin planlı ve estetik bir gelişmeye yol açmayacağı da bilinen bir gerçek.

Fırat'ın çektiği fotoğraflardan yapılan seçki, koruma altına alınması gereken kültür mirası binalardan bazılarını gösterirken şehrin hafızasında derin izler bırakmış acı zamanların anısını yaşatan bir hikaye anlatıyor. (Fırat Botan Balık 13 yaşında)

Malên Berê

Firatî wekî mijara hevpeyvîna bi wêne, malên Şirnexê yên ber bi xerabûne ve hatine berdan hilbijart.

Ev mal, di gelek dem û dewranên bajêr de hebûne û wekî dîtyarekî hebûna xwe didomînin. Hinek ji wan, şûna fîşekên bûyerên sala 19992'an li ser dîwarê wan e. Hinek ji wan, xaniyên kevn in, dê bên xerakirin û li şûna wan avahiyên beton bên avakirin. Hinek jî, ji demên pêşketî yên bajêr mane, xaniyên d3irokî ne. Ev xaniyên ku bîr û hişê bajêr in,  ku yek ji wan wekî Qesra Mala Axê tê naskirin, berê pir mezintir be jî, niha tenê du qatên wê mane li dawiyê. Bi piranî xera bûne û bi pêvekên nû orjînaliya xwe winda kiriye. Malek tê de dijî.

Şirnex di bin tehdîda avabûneke ne serast de ye. Tê zanîn ku ev pêvajo dê bibe sedema ku pêşketineke ne estetîk û bi pergal derkeve holê.

Bijareya ji wêneyên Firat kişandine hatiye hilbijartin, hinek avahiyan nîşan dide ku mîrata çandî ne û divê bên parastin, hinekan di bîr û hişê bajêr de şopên stûr hiştiye. Bijareya wêneyan çîroka serpêhatiya van avahiyan e. (Fırat Botan Balık 13 salî)

* Anadolu Kültür'ün 2002'den beri kültür ve sanatın sivil alanların oluşmasına destek sağlayacağına ve çatışmalı ortamlarda barışa katkı sunacağına inanarak Anadolu'da çalışmalar yürütüyor. Açık Toplum Vakfı ve Chrest Foundation'ın da destek verdiği "Fotoğrafla Hatırlamak: Çocuk ve Gençlerle Fotoğraf Atölyeleri" projesi onlardan biri.

59 genç fotoğrafçı üç ay süren atölyeleri boyunca kendi yaşadıkları yerleri ve kendi hikayelerini fotoğraf aracılığıyla anlattı. Şırnak, Batman, Van, Mardin ve Yüksekova'dan 2011 yılına dair birer belge olan bu çalışmalar, Türkçe ve Kürtçe olarak hazırlanan kitap Anadolu Kültür tarafından yayınlandı. Bu başarılı projede üretilen fotohikayeleri, bianet'ten dizi olarak izleyebilirsiniz.

1. Benim Mahallem / Taxa Min [27 Ağustos 2012]
2. Bakkal Babam / Bavê Mın Î Dıkandar [28 Ağustos 2012]
3. Kurs / Qûrs [29 Ağustos 2012]