“OHAL’de Gençler” Raporu: İşsiz, Yurtsuz, Burssuz

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Parti Meclisi (PM) Üyesi ve Ankara Milletvekili Necati Yılmaz, 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı dolayısıyla “OHAL'de Gençler” adlı bir rapor yayınladı.

Raporda Türkiye'deki gençlerin en büyük sorununu işsizlik, sürekli değiştirilen eğitim sistemi, barınma-burs sorunu ve gelecek kaygısı olduğuna dikkat çekildi.

Rapora göre, hem çalışmayan hem de eğitimine devam etmeyen 15-24 yaş aralığındaki gençlerin oranı ise yüzde 23,5. Yani her dört gençten biri ne çalışıyor, ne de okuyor.

Hapishanelerde yaklaşık 70 bin tutuklu öğrenci bulunuyor. Üniversitede öğrenim gören 7 milyon öğrenciden sadece 563 bini yurtlardan yararlanıyor. Burs alan öğrenci sayısı ise sadece 373.

Yılmaz’ın ele aldığı beş başlık şöyle:

Üniversiteler bölünüyor, kapatılıyor

Rapora göre, Olağanüstü Hal (OHAL) süresince 15 vakıf üniversitesi kapatıldı, 5644 akademisyenin işine Kanun Hükmünde Kararnamelerle (KHK) son verildi. Köklü üniversiteler bölündü.

TIKLAYIN - 13 Üniversite Bölünüyor, 7 Yeni Üniversite Kuruluyor

Türkiye’de son 10 yılda öğrenci sayısı üç kat arttı.. YÖK verilerine göre, üniversitelerde ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora eğitim düzeyinde eğitim gören öğrenci sayısı 7 milyon civarında.

TIKLAYIN - Akademide İhraçlar 10. KHK ile 5 Bin 822'ye Yükseldi

DİSK-AR’ın verilerine göre, üniversite mezunu işsizlik oranı toplam işsizlik oranı içinde yüzde 13,9 ve neredeyse bir milyon genç diplomalı işsiz. Atanamayan 350 bin öğretmen ise bu sayılara dahil değil.

Liseli gençler ucuz işgücü

Rapor, teknik lise ve meslek liselerde okuyan öğrencilerin ucuz işgücü olarak kullanıldığını aktararak şu bilgilere yer veriyor:

“Milli Eğitim Bakanlığı’nın teşviki ile özel sektör tarafından kurulan özel meslek liselerinden 26’sı organize sanayi bölgesi (OSB) içinde 7’si de OSB dışında olmak üzere toplam 33 okul bulunmaktadır. Devletin bu okullardaki öğrenciler için sanayicilere verdiği teşvikler ise 4 bin 200 TL ile 6 bin 600 TL arasında değişmektedir.”

Mesleki teknik lise öğrencilerine stajlarda asgari ücretin en az yüzde 30’u kadar maaş ödenebilmekte. Ancak devlet bu ödemenin sadece üçte ikisini, işveren ise üçte birini karşılıyor. Çıraklık eğitimini de düzenleyen hükümet, öğrencileri beş gün işyerinde çalışmak, bir gün ise meslek dersi almakla sorumlu tutuyor. Çıraklık eğitiminde de maaş ödemesi staj gören öğrenciler ile aynı.

Hapishanelerde gençler

Türkiye’de yaklaşık 70 bin tutuklu öğrenci var. Raporda siyasi eylemlilik ve baskılara direnme sebebiyle hakkında soruşturma başlatılan gençlerin okullarından uzaklaştırıldığı, yurtlarından atıldığı ve burslarının kesildiği dile getiriliyor.

Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği’nin (CİSST) 6 Mayıs 2018 tarihinde yayınladığı “Verilerle Türkiye Hapishanelerinde Öğrenim Durumu ve Öğrenci Mahpuslar” raporuna göre, 69 bin 301 öğrenci mahpustan sadece 35 bin 647’si öğrenimine devam edebildi.

TIKLAYIN - “En Az 8 Bin 525 Tutuklu Öğrenci Var”

2012’de öğretim hakkını kullanabilen mahpusların oranı yüzde 22 iken 2017’de bu rakam yüzde 20’ye geriledi.

Baskılanan gençlik

Raporda gençlerin bir araya geldikleri, kültürel ve sosyal açıdan keyifli vakit geçirdikleri etkinliklerin de OHAL sebep gösterilerek yasaklandığı hatırlatılıyor.

Kadıköy Gençlik Festivali, Kadıköy Anadolu Lisesi Bahar Festivali, Erenköy Kız Lisesi Geleneksel Pilav Günü ve Mimar Sinan Üniversitesi’nin her yıl düzenlediği festivaller yasaklanan etkinliklere birkaç örnek.

Özgür gençlik özgür gelecek

Yılmaz raporun sonunda gençlerin sorunlarına çözüm olabilmesi için önerilerini sundu:

“Gençlerin kendi vekillerini seçebilmeleri için aday belirleme yöntemleri demokratikleşmelidir. Gençlerin düşüncelerini özgürce ve rahatlıkla dile getirebilmelerinin önü açılmalı, gerekli zeminleri yaratılmalıdır.

“Atatürk’ün, Cumhuriyetimizi ve geleceği emanet ettiği gençler için sorunlardan yakınma zamanı değil, karar alımına etkili şekilde katılma ve geleceği inşa etme zamanıdır.” (TP)