Ateşle Yazmak: Khabar Lahariya'nın kadın gazetecileri

Filmde gazetenin baş muhabiri olarak takip ettiğimiz şimdilerde baş yazarı olan gazeteci Meena Devi.

"Bizim buralarda gazeteci dediğin, üst kastlardan gelen bir erkektir" diyor Meena.

Meena, 2002'de Hindistan'ın Uttar Pradeş bölgesinde kurulan ve sadece kadınlardan oluşan Khabar Lahariya gazetesinin (Türkçe adıyla Haber Dalgaları) şef muhabiri.

Khabar Lahariya sadece kadınlardan oluşan ekibiyle değil, aynı zamanda Hindistan kast sisteminde en alttakilerin de altında hatta kast sisteminin dışında bırakılan Dhalit (dokunulmazlar) kadınları tarafından kurulmuş olmasıyla da ilham verici.

Erkeklerin ağırlıkta olduğu habercilik dünyasında üstüne gidilmesi zor konuları haberleştiren bu kadınların ve Khabar Lahariya'nın hikâyesini yönetmenler Rintu Thomas ve Susmit Ghosh birlikte beyaz perdeye aktarmışlar.

24. Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali programında yer alan "Ateşle Yazmak", 2021 Sundance Film Festivali İzleyici Ödülü ve Özel Jüri Ödülünün de sahibi. 

19 yıldır Hintçenin farklı diyalektlerinde haftalık yayınlanan Khabar Lahariya Hindistan'da kadınlar tarafından çıkarılan tek gazete. Önceleri dört sayfalık bir bülten şeklinde basılan gazeteyi muhabirler dağıtıyordu. Şimdilerde ise 24 muhabirli gazetenin Youtube hesabının izlenme oranı 151 milyonu aşmış durumda.

Çekimler 2016'da başladı

Kanundışı açılan madenlerde ölen maden işçileri, mafya - sermaye ilişkileri, tecavüz vakaları, kast ve toplumsal cinsiyete yönelik adaletsizlik, şiddet, yol yapılmayan yerleşimler, evlerinde tuvalet dahi olmayan köylüler... Belgeselde izleyene yansıyan Khabar Lahariya'nın gündemine aldığı bazı konular. 

Film 2016'da çekilmeye başlanmış. Tam da gazetenin günümüz dünyasında kaçınılmaz olan dijitalleşmeye başladığı günlerde... Muhabirleri arasında ailesinin tek akıllı telefonuna dahi dokunmaktan çekinenlerin olduğu gazetenin dijitale geçiş serüvenini de yakından takip ediyor izleyci belgeselde. 

Gazeteci kadınlar, ellerinde akıllı telefonlarıyla ülkenin sorunlarından birçok şeyi haberleştirerek gelenekleri alt üst ediyorlar. 

"İçlerindeki adalet duygusu çok güçlü"

Festival Direktörü Azize Tan'ın ilk gösterim öncesi yönetmenlerle yaptığı söyleşide Rintu Thomas şöyle diyor:

"Gazeteyi internette gördüğümüz bir haberle öğrendik. Hem muhabirlik yapıyorlar hem de bizzat gazetelerini dağıtıyorlardı. Bam telimize dokundular yaptıkları haberlerle. Meğer 15 yıldır aktiflermiş ama biz çok sonra haberdar olduk kendilerinden. Gazetenin var olması, o bölgede sesini duyurması çok zor. Dalit kadını olup bunu yapmak büyük bir risk. Orada çalışan tüm kadınlar gazeteciliğin amacına inanıyorlar. İçlerindeki adalet duygusu çok güçlü. Saldırganca da yapmıyorlar işlerini, bu sayede yollarına devam edebiliyorlar bence."

Meena, Suneeta ve Shyamkali

Film, evrensel gazetecilik başarısının yanı sıra bu başarının kahramanları Dalit kadınlarını da yakından tanımamızı sağlıyor.

Belgesel çoğunlukla üç kadın gazeteci; Meena, Suneeta ve Shyamkali'yi takip ediyor. Yaptıkları zorlu haberlerin yanı sıra ev yaşantılarını da izliyoruz. Meena, 15 yaşında evlenmiş iki çocuğu olan bir kadın. Evliliğinden sonra eğitimine devam etmiş ve siyaset bilimi okumuş. 

Suneeta'nın ise "acar muhabir" olarak başladığı gazeteciliği evlilik nedeniyle kısa bir süre kesintiye uğruyor. Evlilik, Hindistan koşullarında hele ki bekar bir kadın gazeteciyseniz "aile şerefini" korumak için kaçınılmaz oluyor. Evlenmeyi seçen Suneeta tekrar dönüyor gazetesine hem de gazetenin haber ağını Kuzey Hindistan'da genişletmesinden sorumlu olarak. 

Shyamkali ise bekar bir anne. Dijitale adapte olması zor oluyor Shyamkali'nin ancak yaptığı haberlerin ses getirmesiyle olumlu dönüşlerini alıyor. 

2014'ten bu yana 40'tan fazla gazetecinin öldürüldüğü Hindistan'da 19 yıldır yoluna devam eden Khabar Lahariya'nın güçlendikçe, sesini duyuramayanların sesi olan kadınlarının cesur hikayesi "Ateşle Yazmak."

Filmin bugün saat 18.00'de çevrimiçi gösterimden kalktığını hatırlatalım. Festival biletleri ve gösterimler için burayı tıklayın.

Yönetmenler Rintu Thomas ve Susmit Ghosh hakkında

Birlikte sinema eğitimi aldılar. Aralarında Sundance Institute, Tribeca Institute, IDFA ve Sorfond'un bulunduğu kurumlardan destek alarak sinema yapmayı sürdürüyorlar. Merceklerini sosyal adaletsizlikler üzerine çevirdikleri filmler yapıyorlar. "Writing With Fire"
beş yıllık kolektif çalışmanın ürünü olan ilk filmleri.

(AÖ)