İLTİCA VE GÖÇ ARAŞTIRMALARI MERKEZİ:

Mülteci hukuku, çöpe atılacak bir kağıt parçası değildir

İGAM, 20 Haziran Dünya Mülteciler Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, "Uluslararası mülteci hukuku, iyice çöpe atılacak bir kağıt parçasına dönüşürse, bundan sonra yeni bir mülteci hukuku oluşturmak hayal olacaktır" dedi.

İstanbul

Mülteci hukuku, çöpe atılacak bir kağıt parçası değildir

İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi (İGAM), 20 Haziran Dünya Mülteciler Günü dolayısıyla yarın İGAMTV’de mülteciler alanında her bir tarafta mücadele edenlerin söz alacağı etkinlikler düzenleyeceğini açıkladı.

Mülteciler günü, dünya nüfusunun yüzde 1’inin yerinden edildiği bir dönemde anılırken İGAM Başkanı Metin Çorabatır, bugüne ilişkin görüşlerini ve çözüm önerilerini içeren açıklamasında, “20 Haziran 2020, Uluslararası Mülteci Hukukunun yok edilişine son vermenin tarihi olmalıdır” dedi.

TIKLAYIN - Son 10 yılda zorla yerinden edilen kişi sayısı ikiye katlandı

“2019 rakamları rekor”

Çorabatır’ın açıklamaları özetle şöyle:

“20 Haziran Dünya Mülteciler Gününden hemen önce BM Mülteci Örgütü UNHCR’ın 2019 için açıkladığı Küresel Eğilimler Raporu insanlık için alarm zillerinin çaldığını ortaya koyuyor. Rapora göre 2019’da, çatışma ve zulüm nedeniyle yerinden edilen kişi sayısı 80 milyona ulaştı. Bu bir rekor!

“Bu insanların 26 milyonu, bir başka ülkeye sığınan mülteciler. Yani dünya nüfusunun yüzde biri ya da her yüz kişiden biri evini ya da yurdunu terk etmiş durumda. Mültecilerin büyük çoğunluğu da kaçmak zorunda kaldıkları ülkelere komşu olan ilk sığınma ülkesinde yaşıyor ve çoğu gelişmekte olan bu ülkelere önemli bir yük oluşturuyor.

“Gönüllü geri dönüşler hızla artıyor”

“2019 rakamları bir başka gerçeği de bütün çıplaklığı ile ortaya koymakta: Mülteciler için bir zamanlar en ideal kalıcı çözüm yolu olarak gösterilen gönüllü geri dönüşlerin sayısı hızla azalıyor.

“Yani onları evlerini ve yurtlarını terk etmeye zorlayan koşulların ortadan kaldırılamadığı, diktatörlüklerin, iç çatışmaların durdurulamadığı, sürekli bir hale dönüştüğü gerçeği ile karşı karşıyayız.

“Uluslararası Mülteci Hukukunun ilkelerinden uzaklaşılıyor”

“Bir kalıcı çözüm biçimi olan ve aynı zamanda uluslararası mülteci hukukunun ilkesinin de gereği durumundaki üçüncü ülkeye yerleştirme artık giderek sadece en hassas insanlar için uygulanmakta, bu da; bu ülkelerin ‘başarı öyküleri’ şeklinde, uluslararası propagandalarının bir aracı olmakta.

“Rakamlar gösteriyor ki gelişmiş ülkelerin çoğunda uluslararası mülteci hukukunun normlardan, ilke ve kurallardan giderek uzaklaşılıyor ki asıl kaygı veren de bu. Bu ülkeler, uluslararası mülteci hukukuna sahip çıkmak ve başka ülkelere rol model olmak yerine zulüm ve savaştan kaçarak gelen insanları, kendi topraklarından uzakta tutmaya çalışıyorlar.

“Birinci Dünya savaşı öncesinde olduğu gibi gelişmiş ülkeler kendi politikalarını uygulamaya yöneliyor ve bu politikalar da giderek insanların güvenliği yerine askeri, polisiye tedbirleri içeren güvenlikleştirme politikalarına evriliyor.

“Uluslararası iş birliği şart”

“Bu korkunç gidişatı önlemenin tek yolu, ister gelişmiş, isterse gelişmekte olan tüm ülkelerin soruna ancak uluslararası iş birliği ile dur denebileceğini görmeleri. Her iki gruptaki ülkelerin, uzun bir tarihi birikim sonucu edinilmiş bir kazanç olan mevcut uluslararası mülteci hukukuna sahip çıkarak, çözümleri yeniden o hukukun temelleri üzerinde aramaya başlamaları kaçınılmaz görünüyor.

“Günümüzde kimsenin sahip çıkmak istemediği, UNHCR’ın bile ‘sözleşme terminolojisinin yerine’ giderek, sulandırılmış kavramlar kullandığı uluslararası mülteci hukuku, iyice çöpe atılacak bir kağıt parçasına dönüşürse, bundan sonra yeni bir mülteci hukuku oluşturmak hayal olacaktır.

“Bunun da dünya barışı, insan hakları ve mültecilerin korunması için nasıl büyük tehditler oluşturduğunu söylemeye bile lüzum yok. Kanaatimizce, 20 Haziran 2020’den itibaren ‘gelişmiş’ ya da ‘gelişmekte olan’ ayırımı yapmadan, 1951 tarihli Mültecilerin Statüsüne dair Sözleşme ve 1967 Protokolü’ne sahiplenme yönünde evrensel bir kampanya başlatılmalıdır. Ancak o zaman milyonlarca mülteciye, dünya barışının kurulmasına katkıda bulunma fırsatı tanınmış olacaktır.” (TP)