“45 Gün” ve Sonrası Nasıl İşleyecek?

Koalisyon görüşmelerini tamamlayan Başbakan Ahmet Davutoğlu bugün, hükümet kurmak için 45 günlük sürenin bitimine beş gün kala görevi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a iade edecek. Erdoğan’ın görevi en çok oyu alan ikinci parti CHP’ye verip vermeyeceği belirsiz.

Hükümetin kurulamaması halinde, seçimlerin yenilenmesi ve “geçici bakanlar kurulu” kurulması ihtimalleri var.

Peki seçimlerin yenilenmesine kim karar verecek, seçim tarihi nasıl belirlenecek, seçime hangi hükümetle gidilecek, bu hükümette hangi partilerden üye bulunacak, “geçici bakanlar kurulu” ne demek?

45 günlük süre

Anayasa'nın verdiği 45 günlük sürede yeni hükümet kurulamaması durumunda, Türkiye “geçici bakanlar kurulu” ile seçime gidebilir. 

Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Dr. Tolga Şirin bianet’e yaptığı açıklamada, “Cumhurbaşkanının 45 gün sonunda erken seçim kararı alma zorunluluğunun da olmadığını” belirtmişti.

Beş gün kala iade

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 63. Hükümet'i kurmak için Davutoğlu'nu 9 Temmuz'da görevlendirdi.

Erdoğan'ın hükümeti kurmak için verdiği 45 günlük süre, 23 Ağustos'ta sona eriyor. Sürenin sona ermesine beş gün kala, Davutoğlu bugün görevi iade edecek.

Erdoğan'ın Kılıçdaroğlu'na görev vermesi ve bu durumda da hükümetin kurulamaması halinde, seçimlerin yenilenmesi ve “geçici bakanlar kurulu” kurulması ihtimalleri var.

Seçim kararı

Anayasa'ya göre seçim kararı TBMM veya Cumhurbaşkanı tarafından alınabiliyor.

Anayasa'nın 116. maddesi gereği, yeni seçilen TBMM'de Başkanlık Divanı seçiminden sonra 45 gün içinde Bakanlar Kurulu'nun kurulamaması halinde Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı'na danışarak seçimlerin yenilenmesine karar verebiliyor.

Yenileme kararının Cumhurbaşkanınca verilmesi halinde bu kararın alındığı günden sonra gelen 90. günü takip eden ilk pazar seçim yapılıyor.

Yenileme kararı TBMM tarafından verilmişse Meclis, Yüksek Seçim Kuruluna (YSK) danışarak, seçimin yapılacağı tarihi belirliyor.

Geçici bakanlar kurulu

Geçici bakanlar kurulu, 45 gün içinde hükümetin kurulamaması ve Cumhurbaşkanının seçimlerin yenilenmesine karar vermesi koşullarının bir araya gelmesi sonucu kuruluyor.

Anayasa'ya göre, TBMM seçimlerinin Cumhurbaşkanınca yenilenmesine karar verilmesi halinde, Bakanlar Kurulu çekiliyor ve Cumhurbaşkanı geçici bakanlar kurulu kurmak üzere bir Başbakan atıyor.

Bakanlıklar

Geçici bakanlar kurulu, Adalet, İçişleri ve Ulaştırma bakanları TBMM'deki veya Meclis dışındaki bağımsızlardan olmak üzere, siyasi parti gruplarından, oranlarına göre üye alınıyor.

Geçici bakanlar kurulu, yenilenme kararının Resmi Gazete'de ilanından itibaren beş gün içinde kuruluyor. Geçici bakanlar kurulu için güvenoyuna başvurulmuyor. Geçici bakanlar kurulu, seçim süresince ve yeni Meclis toplanıncaya kadar görev yapıyor.

Partiler

Geçici bakanlar kurulu oluşturulması halinde, milletvekili sayılarına göre, AKP'ye 12, CHP'ye 7, MHP ve HDP'ye üçer bakanlık düşeceği hesaplanıyor.

MHP yöneticileri geçici bakanlar kuruluna üye vermeyeceklerini ifade etti. CHP ise eğer HDP bakanlar kuruluna üye vermezse kendilerinin de vermeyeceğini açıkladı. Böyle bir durum gerçekleşirse geçici bakanlar kurulu AKP'den oluşacak. (AS)