CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu 13 Nisan günü “Bakanların da dokunulmazlıkları kalksın, mevcut ya da eski bakanlar hangisi olursa. Hiç kimsenin olmayacak. Anayasa'ya aykırı düzenleme geliyor buna rağmen evet diyeceğiz. Dokunulmazlık kalktıktan sonra bizi hapse atacaklarsa atsınlar. Ciddi bir karar almalı ve her şeyi göze almalıyız. HDP de dokunulmazlık teklifine ‘evet’ demeli” demişti
HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş 18 Nisan günü yanıt verdi: "Ana muhalefet partisi tarihe şöyle geçer onu unutmasın. Dokunulmazlığımız kalkarsa 'AKP kaldırdı' demeyecekler, 'CHP kaldırdı' diyecekler. İzleyeceğiz bakalım kaç CHP milletvekili bu suça ortak olacak. Çünkü dertleri HDP'li vekillerdir."
Demirtaş 6 Mart 2016 günü yaptığı açıklamada "550 milletvekilinin tamamının dokunulmazlığını kısıtlayalım" demişti. Demirtaş o gün, parlamentoya girdikleri 2007'den bu yana yaptıkları her konuşmanın ardından, hükümetin dokunulmazlığı bir tehdit unsuru olarak gündeme getirdiğini söylüyordu.
Sonuçta AKP hükümeti dokunulmazlığın kaldırılması için 12 Nisan 2016 günü değişiklik teklifi verdi.
O gün Başbakan Ahmet Davutoğlu “Kim teröristleri destekleyen milletvekillerini barındırıyormuş, ortaya çıkacak. Çok hızlı şekilde görüşeceğiz. Muhalefetten, tek oturumda buna destek vermelerini bekliyoruz" dedi.
Açıklamalar AKP, CHP ve MHP’nin teklife evet diyeceği; HDP’nin hayır diyeceğini gösteriyor
Kanun teklifinin genel gerekçesi okunduğunda Demirtaş’ın bahsettiği tehdidin artık tasarıya dökülmüş olduğu görülüyor.
"Terörü destekleyen vekiller"
Genel gerekçede şöyle deniyor:
“Türkiye, tarihinin en büyük ve en kapsamlı, terörle mücadelesini yürütürken, bazı milletvekillerinin seçilmeden önce ya da seçildikten sonra yapmış oldukları teröre manevi ve moral destek manasındaki açıklamaları, bazı milletvekillerinin teröre ve teröristlere fiili manada destek ve yardımları, bazı milletvekillerinin ise şiddet çağrıları kamuoyunda büyük infial meydana getirmektedir. Türkiye kamuoyu milletvekillerinden, her şeyden önce, terörü ve teröristi destekleyen, şiddete çağrı yapan milletvekillerinin dokunulmazlığı istismar ettiğini düşünmekte, bu tür fiilleri olanların yargılanmasına Meclis tarafından izin verilmesini talep etmektedir. Böyle bir talep karşısında, Meclis’in sessiz kalması düşünülemez.”
AKP genel gerekçesinde "kamuoyunda büyük bir infial"den sözediyor ancak yolsuzlukların infial yarattığına dair bir hiçbir söz yok.
Sorun: Meclis sekiz ay dokunulmazlıkla uğraşır
AKP, gerekçesinde dokunulmazlıkların kaldırılmasının "normal" yani hukuka uygun şartlarda uzun bir süreç sonucunda olduğunu hatırlatıyor. Mecliste bekleyen fezlekeleri bu süreç işleterek görüşülemeyeceğini öne sürerek, süreç işletmeden dokunulmazlıkları kaldırıyor.
"Bugün itibarıyla Karma Komisyonda beş yüz altmış iki (562) fezleke bulunmaktadır. Karma Komisyon aşamasında çalışma süresi hariç tutularak sadece Genel Kurul bakımından bir hesaplama yapıldığında, her bir fezleke için asgari bir saat süreden hesaplama yapıldığında, toplam beş yüz altmış iki (562) Genel Kurul saatinin fezleke görüşmelerine ayrılması gerekecektir. Genel Kurul çalışmalarındaki uygulamalardan hareketle, Gündem’in tamamı fezleke görüşmelerine ayrılmış olsa, günde altı civarında fezleke görüşülebileceği, bunun ise yaklaşık doksan dört günü bulacağı anlaşılmaktadır. Bu ise, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin haftada üç gün çalıştığı dikkate alındığında otuz haftadan fazla bir sürenin fezlekelere ayrılması ve bu süre içinde başka bir çalışma yürütülememesi anlamına gelecektir. Sonuç olarak, dokunulmazlık dosyalarının tamamının Anayasa ve İçtüzük’teki olağan usulle kaldırılması Meclis çalışmalarını sekiz aya yakın bir süre engelleyecektir."
TIKLAYIN - 129 VEKİLİN 567 DOKUNULMAZLIK DOSYASI VAR
Sorunun çözümü: 83 Madde'de değişiklik
AKP’nin önerdiği değişiklik şöyle: “Anayasanın 83’üncü maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesi hükmü uygulanmaz”
83 Madde’nin ikinci fıkrası şöyle: “Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz.”
Anayasa Mahkemesi’ni devre dışı bırakma hamlesi
AKP 83 Madde’de yapacağı değişiklikle Anayasa’nın 85’i maddesinin “uygulanma kabiliyetinin kalmayacağı”nı iddia ediyor.
85’inci maddede, milletvekillerinin dokunulmazlığının kaldırılması kararının, anayasaya, kanuna veya içtüzüğe aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesi’ne başvurabileceği ve Anayasa Mahkemesi’nin iptal istemini on beş gün içerisinde kesin karara bağlayacağı hükmü var.
AKP genel gerekçede bu maddeyi de kadük bırakma hamlesi yapıyor. Yani vekillerin Anayasa mahkemesi yolunu da kapandığını iddia ediyorlar.
Ancak 83. Madde'nin kürsü dokunulmazlığını düzenleyen ilk fıkrası duruyor. Ayrıca AKP'nin gerekçede "uygulanamayacağını" öne sürdüğü 85. Madde yerli yerinde duruyor ve çok açık biçimde Anayasa Mahkemesi yolunu açık tutuyor.
Yasa geçerse
Yasa değişikliği Genel Kurul'dan geçtikten sonra 129 milletvekilinin dosyaları, ilgili il ve ilçelerdeki savcı ve yargıçlara gönderilecek. Milletvekilleri sorgulanacak, mahkemeye sevk edilecek; tutuklu veya tutuksuz yargılanacaklar.
Dokunulmazlık tartışmalarının kısaca özeti şu: Kanun değişikliğine evet diyenler hayır diyenlerin dokunulmazlığını kaldıracak. (HK)
* Teklifi görüntülemek için tıklayın.
4. Yasama dokunulmazlığıMADDE 83- Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Meclis çalışmalarındaki oy ve sözlerinden, Mecliste ileri sürdükleri düşüncelerden, o oturumdaki Başkanlık Divanının teklifi üzerine Meclisce başka bir karar alınmadıkça bunları Meclis dışında tekrarlamak ve açığa vurmaktan sorumlu tutulamazlar. Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz. Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali ve seçimden önce soruşturmasına başlanılmış olmak kaydıyla Anayasanın 14 üncü maddesindeki durumlar bu hükmün dışındadır. Ancak, bu halde yetkili makam, durumu hemen ve doğrudan doğruya Türkiye Büyük Millet Meclisine bildirmek zorundadır. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyesi hakkında, seçiminden önce veya sonra verilmiş bir ceza hükmünün yerine getirilmesi, üyelik sıfatının sona ermesine bırakılır; üyelik süresince zamanaşımı işlemez. Tekrar seçilen milletvekili hakkında soruşturma ve kovuşturma, Meclisin yeniden dokunulmazlığını kaldırmasına bağlıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisindeki siyasî parti gruplarınca, yasama dokunulmazlığı ile ilgili görüşme yapılamaz ve karar alınamaz. MADDE 85- Yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına veya milletvekilliğinin düşmesine 84’üncü [Milletvekilliğinin düşmesi] maddenin birinci, üçüncü veya dördüncü fıkralarına göre karar verilmiş olması hallerinde, Meclis Genel Kurulu kararının alındığı tarihten başlayarak yedi gün içerisinde ilgili milletvekili veya bir diğer milletvekili, kararın, Anayasaya, kanuna veya İçtüzüğe aykırılığı iddiasıyla iptali için Anayasa Mahkemesine başvurabilir. Anayasa Mahkemesi, iptal istemini onbeş gün içerisinde kesin karara bağlar. |