Şile'deki 2000 yıllık 'Ocaklı Ada Kalesi'nin restorasyonu sonucu ortaya çıkan görüntü, Türkiye'deki restorasyon çalışmalarının bir kez daha tartışılmasına neden oldu.
Cenevizlilerden kalma Ocaklı Ada Kalesi restorasyon sonrasında çizgi film karakteri Sünger Bob'a benzetilmiş ve konu sosyal medyada gündeme oturmuştu.
Restorasyonun danışmanlarından Kemal Kutgün Eyüpgiller’in bianet’e gönderdiği eleştirilere yönelik yanıtını önceki günlerde yayınladık.
Bu yazıda da restorasyon çalışmalarının ardından eski halinden uzaklaşan yapılardan bazılarını derledik.
Ayasofya Orhan Camii
Bursa’nın İznik ilçesinde yer alan ve erken Bizans döneminde kilise olarak inşa edilen Ayasofya müze olarak kullanılıyordu. 2011 yılında camii olarak kullanılmaya başlanmış ve eski tuğla duvarlarına cam kapı monte edilmişti.
Mesnevihane Camii
İstanbul Fatih’teki 171 yıllık Mesnevihane Camii’nde yapılan restorasyon tarihi dokuyu yok etti. Caminin tarihi dokusunun üzerine beton sıva yapılarak tümüyle beyaza boyandı.
Atik Valide Külliyesi
Mimar Sinan’ın bilinen son yapıtı Atik Valide Külliyesi’nin şifahanesi, yapılan restorasyon sonrası Mimar Sinan'ın eseriyle alakası olmayan bir hale getirilmişti.
Süheyl Bey Camii
Beyoğlu Fındıklı'da, 1591 yılında Süheyl Bey tarafından Mimar Sinan'a inşa ettirilen, sekizgen planlı ve kubbeli olan camii, restorasyondan sonra camla kaplanmış, yapısı bozulmuş, daha çok AVM'ye benzeyen bir görüntü ortaya çıkmıştı.
Botokslu Roma mozaikleri
Dünyanın ikinci büyük mozaik sergileme alanı olan yeni Hatay Arkeoloji Müzesi’ndeki mozaiklerin yeni müzeye taşınması sırasında orijinal halleriyle ilgisi kalmayacak şekilde “restore” edildiği ortaya çıktı. Bakanlık devam eden restorasyonları durdurdu ve bir kurul kurarak inceleme başlattı.
Urfa Kalesi
Urfa'daki, 1200 yıllık kalenin aşırı yağış sebebiyle 2013 yılının nisan ayında çökmesinin ardından restorasyon çalışması yapılmıştı. Çalışma esnasında, beyaz beton taşlar kullanıldı.
İshak Paşa Sarayı
1685 yılında ilk inşaatı tamamlanan İshak Paşa Sarayı'nın üstü şeffaf bir cam tavanla örtülmüştü. Turistler tarafından yadırganan şeffaf cam tavan, sarayın tarihi dokusuna aykırı olsa da, yetkililerin açıklaması tavanın güneş ışığını kırdığı ve tarihi eserleri güneş ışığından koruduğu ve kötü hava şartlarında sarayın tarihi yapısının etkilenmesinin önlediği yönünde.
Battal Gazi Külliyesi
Selçuklu dönemine ait, Eskişehir’deki Seyyid Battal Gazi Külliyesi'ne, restorasyon sonrasında Amerikan tarzı mutfak ve modern tuvaletler yapılmıştı.
Antiphellos Antik Tiyatro
Antalya Kaş'ta bulunan ve M.Ö 1. yüzyıldan kalma antik tiyatroya zeminin yenilenmesi için beton döküldü. Restorasyondan sonra 28 sırada 4 bin kişi kapasitesine sahipken, 26 sıra kalmıştı.
Anamur Mamure Kalesi
UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne 2012 yılında giren, 1500 yıllık kaleye yapılan restorasyon çalışmasında günümüz çimentosu kullanıldığı ve tarihi dokusunu kaybettiği ifade edilmişti. (UŞ/YY)