Siyasi cinayetler ve katliamlara dair zaman aşımı kararları Meclis’te

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (HEDEP) İstanbul Milletvekili Cengiz Çiçek, insanlığa karşı işlenmiş suçların zaman aşımı ve beraat kararları ile kapatılmasına ilişkin TBMM Başkanlığı’na araştırma önergesi verdi.

Çiçek, önergede "insanlığa karşı işlenmiş suçların AKP hükümetleri döneminde cezasızlık politikalarıyla sonuçlandığını" belirtti ve şöyle dedi:

"Siyasi irade olmadan böyle organize ve siyasal cinayetlerin, katliamların kapatılabildiği görülmemiştir. Bu nedenle, AKP hükümetleri döneminde yargı, derin devletin insanlığa karşı işlediği suçları temizlemenin aparatı haline gelmiştir. Kapatılan dosyaların tekrardan araştırılması, insanlığa karşı işlenmiş suçların zaman aşımına uğramaması için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi ve tespit edilmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz." 

“Vartinis davasında adalet sağlanamadı”

4 Aralık 2023

Önergede, son dönemde cezasızlıkla sonuçlanan davalar örnek olarak gösterildi ve şu ifadelere yer verildi:

• Muş’un Altınova beldesinde (Vartinis) evleri ateşe verilerek öldürülen 7’si çocuk 9 kişiyle ilgili dava 4 Aralık 2023 tarihinde zaman aşımını gerekçesiyle düşürüldü.
• Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Genel Başkanı Kemal Türkler, 22 Temmuz 1980'de öldürülmesiyle ilgili dava, 1 Aralık 2010 tarihinde zaman aşımı gerekçesiyle düşürüldü.
• 20 Eylül 1992'de öldürülen Kürt gazeteci-yazar Musa Anter’le ilgili davada sanıklar beraat etti.
• 24 Ocak 1993’te öldürülen gazeteci Uğur Mumcu ile ilgili davada sanıklar beraat etti.
• 2 Temmuz 1993’te Sivas'ta gerçekleşen Madımak Katliamında tutuklu bulunan tek sanık Hayrettin Gül ise 6 Eylül 2023'te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından ikinci kez af yetkisini kullanması sonucu tahliye edildi.
• Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’in 19 Ocak 2007'de katledilmesiyle ilgili davada katil Ogün Samast 15 Kasım 2023'te tahliye edildi.
• Şırnak’ın Görümlü köyünde 14 Haziran 1993 tarihinde 6 kişinin zorla kaybedilmesine dair davada 03 Temmuz 2015 tarihli görülen duruşmada, sanıkların beraatine karar verildi. Karar Yargıtay tarafından karar onandı.
• Diyarbakır’ın Lice ilçesinde 22 Ekim 1993 tarihinde 15 sivilin öldürülmesiyle sonuçlanan askeri operasyonla ilgili dava, 22 Aralık 2014 tarihinde beraatla sonuçlandı.
• Mardin’in Dargeçit ilçesinde 29 Ekim 1995 ile 08 Mart 1996 tarihleri arasında sekiz kişinin zorla kaybedilmesiyle ilgili yürütülen soruşturmada Ankara 5'inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davada, 9 Eylül 2019 günü öldürme suçundan zaman aşımı nedeniyle düşmesine karar verildi.
• 8 Ekim-25 Ekim 1993 tarihleri arasında Diyarbakır’ın Kulp ilçesi ve Muş'a bağlı Licik mezrası civarında gözaltına alınan 11 kişiden bir daha haber alınamadı. 5 Kasım 2004’te zorla kaybedilen 11 kişiye ait toplu mezar bulundu. Ankara 7'inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen dava, 19 Eylül 2018'de verilen beraat kararıyla kapatıldı.
• Mardin Derik ilçesinde 1992-1994 yılları arasında katledilen 13 kişiyle ilgili dönemin Derik Jandarma Komutanı Tuğgeneral Musa Çitil hakkında “birden fazla kişiyi aynı sebeple öldürmek” suçundan 2012 yılında dava açıldı. Adalet Bakanlığı’nın talebi ve Yargıtay 5. Ceza Dairesi’nin onayı ile "güvenlik" gerekçesiyle Çorum’a nakledilen davada, tutuksuz yargılanan Musa Çitil 21 Mayıs 2014 tarihli karar duruşmasında beraat etti. Çitil, 08 Ağustos 2015 tarihinde Diyarbakır Bölge Jandarma Komutanlığı’na, 22 Temmuz 2017 tarihinde ise Jandarma Genel Komutan Yardımcılığı’na terfi ettirildi.
• Şırnak’ın Cizre ilçesinde 1993-1995 yılları arasında katledilen 21 kişiyle ilgili Eskişehir 2. Ağır Ceza Mahkemesi, 18 Nisan 2015 tarihinde sanıkların tamamı hakkında beraat kararı verdi.
• Şırnak’ın Uludere ilçesine bağlı Roboskî köyünde 28 Aralık 2011 tarihinde savaş uçaklarının bombardımanı sonucu 34 kişi katledildi. Ocak 2014’te “takipsizlik” kararı verildi. Dava avukatları, Haziran 2019’da Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığına başvurdu. “Yeni delil varlığı” sebebiyle Roboskî dosyasının yeniden açılmasını talep etti. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı ise “yetkisizlik” kararı vererek, dosyayı Uludere Cumhuriyet Savcılığına gönderdi. Haziran 2019’da yapılan başvuruyla ilgili henüz bir işlem gerçekleştirilmedi.
• 2017 Diyarbakır Newroz'unda üniversite öğrencisi Kemal Kurkut katledildi. Polis Y.Ş. hakkında "olası kastla öldürme" suçundan dava açıldı. 17 Kasım 2020’de görülen karar duruşmasında sanık polis hakkında “suçsuz değil” gerekçesiyle beraat kararı verildi.

“Yeni bir cezasızlık rejimi inşa edildi”

1 Ekim 2022

(RT)