"Kocaeli'ndeki Kanser Yapıcı Maddeler Nasıl İmha Edilecek"

HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni, bianet yazarı Bülent Şık’ın gündeme getirdiği Kocaeli Derince’deki Merkim Endüstri Ürünleri A.Ş. firmasına ait kanser yapıcı atıkların imha edilmemesini Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a sordu.

TIKLAYIN - Kocaeli’nde 3000 Tonluk HCH ve DDT Tehlikesi

TIKLAYIN - Kocaeli'ndeki HCH ve DDT Atıklarının Yakılarak İmhasında Dioksin ve Furan Tehlikesi

Bakan Kurum’un cevaplaması istemiyle Meclis’e bir soru önergesi veren Çepni, firmanın elinde 2 bin ile 3 bin ton arasında HCH (hekzaklosiklohekzan) ve DDT (Dichlorodiphenyltrichloroethane) isimli atıkların bulunduğunu belirterek bu kimyasalların doğada kalıcı kirliliğe yol açtığını belirtti.

2006'dan beri imha edilmedi

Tarımsal üretimde pestisit olarak kullanılan bu kimyasalların kullanımının 1985’te yasaklandığını hatırlatan Çepni, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, 2006’da bu kimyasalların imhasına karar verdiğini fakat bu kimyasalların sadece 515 tonluk kısmının bertaraf için yurtdışına gönderildiğini aktardı.

Kalan yaklaşık 2500 tonluk atığın bertaraf edilme işleminin 2018 yılında tamamlanacağı açıklanmasına rağmen bugüne kadar son bu toksik atığın bertarafının sağlanmadığını dile getiren Çepni, firmanın mevcut yönetmeliklere uymadığını ifade etti.

Yakılarak mı imha edilecek?

HDP’li Vekil Çepni olası bir deprem durumunda depolarda bekletilen HCH ve DDT’nin çevreye yayılıp, ciddi sağlık sorunlarına ve çevresel felaketlere yol açmasının bir gerçek olduğunu aktardı.

Son dönemde bu atıkların Kocaeli Büyükşehir Belediyesi yönetimindeki İZAYDAŞ’ın Tehlikeli Atık Yakma Tesisinde yakılarak imha edileceği iddialarının gündemde olduğunu belirten Çepni, bunun bir felaket olacağını söyledi.

Çepni Anayasa’nın 56. maddesindeki “Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek devletin ve vatandaşların ödevidir” hükmünü hatırlatarak Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum'a şu soruları sordu:

"Kamuoyu bilgiledirilecek mi?"

• Uluslararası standartlara göre, yakma işlemine tabi tutularak bertaraf edilecek HCH ve DDT atıklarının bertaraf edilmesinde kullanılacak teknoloji, bertaraf işlemini en az yüzde 99,99 oranında gerçekleştirebilme kapasitesine sahip olmalıdır. İZAYDAŞ bu konuda uluslararası standartlara uygun mudur?
• HCH ve DDT atıklarını yakım işi ne kadar sürede tamamlanacaktır?
• Yakım işleminde açığa çıkacak muhtemel dioksin ve furan bileşiklerinin kalıntı analizleri kimler tarafından ve ne sıklıkla yapılacaktır?
• Yürütülen çalışmaların güvenilirliğini sağlamak için bu tehlikeli atıkların bertaraf edilmesi sürecine Tabipler Odası, Çevre Mühendisleri Odası, Kimya Mühendisleri Odası ve Gıda Mühendisleri Odası’ndan birer temsilcinin katılımı sağlanacak mıdır? 
• Atıkların yakılarak bertaraf edilmesinde kamuoyu düzenli olarak gerekli şekilde bilgilendirilecek midir?
• Yakılarak bertaraf edilecek pestisitler nedeniyle çevreye bulaşacak dioksin ve furan bileşiklerinin çevreyi kirletmemesi,  kirletilmiş çevrelerde yetişen ya da üretilen gıda maddelerine bu zehirli bileşiklerden bulaşmaması için ne gibi önlemler alınacaktır?
• Yıllardır bertaraf edilmesi beklenen bu atıkların daha az zararlı bir şekilde yok edilmesi için Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır? (HA)