*Fotoğraf galerisi için tıklayın.
Fotoğraf atölyesinin en sessiz katılımcılarından biri olan Dilan, anlatılanları ilgiyle dinlemekle kalmadı, her uygulamaya da severek katıldı.
Fotoröportaj konusu olarak yakından bildiği hikâyelerden birini seçti ve yaşamının önemli bir parçasını bize anlatmaya karar verdi.
Yedi kardeşi olan Dilan'ın ailesi gibi Aydınkonak Köyü'nde yaşayan diğer akrabaları da besicilikle geçiniyor. Bir yıl boyunca belirli mevsimlerde alınan ve beslendikten sonra satılan hayvanlar köydeki çocukların hayatında önemli bir yer tutuyor.
Dilan satın alınan kuzuların köye getirilmesinden başlayarak beslenmesini ve yeterince büyüdükten sonra satılmasını fotoğrafladı. Atölye çalışmaları sırasında sık sık çekimler üstüne değerlendirmeler yapıldı ve eksik kalan konuları tamamlamak üzere yeni planlar eklendi.
Dilan'ın hazırladığı hikâyenin ana karakteri kuzularla yakından ilgilenen ağabeyiydi. 16 yaşındaki ağabeyi lisede okuyor, hayvancılığın inceliklerini babasından öğrenmiş. Zaman zaman diğer kardeşleri yardım etse de işin ağırlığı onun üstünde.
3-4 ay kadar süren besi dönemi kuzuların satın alınmasıyla başlıyor. Gelen hayvanlar köydeki diğer sürülerle karışmasın diye boyanıyor. Otlamaya götürülmedikleri zamanlar hava almaları için ağılın önündeki avluya çıkarılıyor. Bu sırada içeride biriken gübreler ve yiyecek artıkları temizlenerek ağılın bakımı yapılıyor. Kuzular büyüdükten sonra yünleri kırkılıyor. Oldukça değerli olan bu ürün ailenin yatak yorgan ihtiyacı ayrıldıktan sonra satılıyor. Artık pazarlanacak hale gelen sürü anlaşma yapılan tüccara teslim edilmek üzere kamyona bindiriliyor. Bu aynı zamanda yeni kuzuların alınacağı ve yeni bir besi döneminin başlayacağı zamanı gösteriyor.
Dilan'ın fotoğraflarından yapılan seçki ağabeyinin hikâyesiyle birlikte besi sürecini anlatıyor.
Berxikên Kekê Min
Dîlan yek ji beşdarên herî bêdeng ên atolyeya wêneyan bû, ku ne bi tenê bi baldarî li tiştên ku dihatine gotin guhdarî kir, her wisa bi hezkirin beşdarî sepanan bû. Wekî mijara wêneçavpêketinê çîrokeke ku ji nêzîk ve û baş dizanibû hilbijart û biryar girt ku parçeyekî girîng ê jiyana xwe ji me re vebêje.
Wekî mala Dîlanê, ku heft zarokên wan hene, nişteciyên din ên gundê korikê jî bi xwedîkirina heywanan dadikevin. Di hundirê salekê de, heywanên ku di demsala xwe de têne kirrîn û piştî xwedîkirinê têne firotin, di jiyana zarokên gund de ciyekî girîng digirin.
Dîlanê ji dema ku kirrîna berxikan dest pê kir û bi birina wan bo gund re domand, bi xwedîkirina wan û bi piştî ku mezin bûn jî bi firotina wan re wêneyên xwe kişandin. Di henga atolyeyê de, timî li ser wêneyan nirxandin hatin kirin û alî û mijarên kêm jî bêne temamkirin, pîlan lê hatin zêdekirin.
Qerekterê sereke ê çîroka Dîlanê, ku amade kiribû, kekê wê bû, yê ku bi berxikan re têkildar dibû. Kekê wê yê 16 salî li dibistana amadehiyê dixwîne, kitekitên xwedîkirina sewalan ji bavê xwe hîn bûye. Ku hin deman birayên wî yên din alîkariyê lê bikin jî, giraniya kar li ser milên wî ye.
Dema xwedîkirina sewalên dermale 3-4 mehan dom dike û bi kirrînê dest pê dike. Berxikên ku têne kirrîn, ji bo ku bi heywanên din re têkilhev nebin, têne boyaxkirin. Dema ku berxikan nebin çêreyê, ji bo ku hênik bibin, li ber hevşo têne rawestandin. Di vê navê de, bişkul û zibilê ku li êxur çêbûye tê paqijkirin. Dema ku berxik mezin bûn, têne qusandin. Hiriya wan pirr binirx e û di çêkirina nivînên malê de tê bikaranîn û ya zêde jî tê firotin. Dema ku pez hat asta firotinê, ji bo ku radestî bazirganê ku peyman pê re hatiye çêkirin bibe, li kamyonê tê barkirin. Ev her wisa dema standina berxikên nû û dema nû ya xwedîkirina berxikan e.
Guldesteya wêneyên Dîlanê, di gel çîroka kekê wê, çîroka dema xwedîkirina sewalan dibêje.
* Anadolu Kültür'ün 2002'den beri kültür ve sanatın sivil alanların oluşmasına destek sağlayacağına ve çatışmalı ortamlarda barışa katkı sunacağına inanarak Anadolu'da çalışmalar yürütüyor. Açık Toplum Vakfı ve Chrest Foundation'ın da destek verdiği "Fotoğrafla Hatırlamak: Çocuk ve Gençlerle Fotoğraf Atölyeleri" projesi onlardan biri.
59 genç fotoğrafçı üç ay süren atölyeleri boyunca kendi yaşadıkları yerleri ve kendi hikayelerini fotoğraf aracılığıyla anlattı. Şırnak, Batman, Van, Mardin ve Yüksekova'dan 2011 yılına dair birer belge olan bu çalışmalar, Türkçe ve Kürtçe olarak hazırlanan kitap Anadolu Kültür tarafından yayınlandı. Bu başarılı projede üretilen fotohikayeleri, bianet'ten dizi olarak bu linkten izleyebilirsiniz.