mutfaktaki kimyacı

Derince’de bir depoda 2000-3000 ton arasında kansorejen atık var. Konuyla ilgili iki soru önergesine verilen yanıtları özetledik. HCH ve DDT’nin suya ya da toprağa bulaşıp bulaşmadığını bilmiyoruz.

Çiftçi sağlığını doğrudan tehdit eden, doğaya zarar veren, bizi zehirleyen Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere çeşitli kurumlarca “son derece tehlikeli”, “çok tehlikeli” ve “muhtemel kanserojen” olarak belirlenen 13 pestisit acilen yasaklanmalı.

Bakanlık ıspanaklarda yaptığı pestisit analizlerinde “Akut zehirlenmeye neden olacak herhangi bir etken maddeye rastlanmamıştır” diyor. Ancak bu açıklama ürünlerde pestisit ya da herbisit kalıntısına rastlanmadığı anlamına gelmiyor.

Bu yazıda ıspanağın yol açtığı zehirlenme olayını odağa koyarak benzeri başka bir olay bir kez daha yaşandığında ne yapmalıyız sorusuna bir yanıt vermeye çalışacağım.

Dünyanın en saygın bilim dergilerinden Nature’da yayınlanan bir çalışma neonikotinoidlerin beyaz kuyruklu geyiklere de zarar verdiğini ortaya çıkardı. Geyiklerin yokluğu, insanın varoluş zemininin de küçüldüğü anlamına gelir.

Kaz Dağları’nın ya da Artvin’in maden arama faaliyetleriyle bir avuç şirket tarafından yağmalanmasıyla tabağımızdaki kanserojen kalıntıların bolluğu arasında bire bir bağ var.

Nörotoksik etkili kimyasal maddeler bebek ve çocuk gelişimde zarara yol açar. Bu tip kimyasal maddelerin de kullanılmaması gerekir.

Kürt yurttaşların demokratik hak taleplerinin barışçıl bir karşılık bulduğu bir toplumsal hayatta gıdalardaki toksik kimyasal madde kalıntılarını ya da çocuk sağlığına zarar veren kimyasalları daha az konuşur olacağımızı söyleyebilirim.

Kullanılması yasak olmasına rağmen tarımsal üretimde çok sayıda pestisitin hala kullanıldığını söyleyebiliriz. Bu durumun halk sağlığı ama özellikle de bebek ve çocuk sağlığı ve doğal hayatta yaşayan diğer canlı türleri için çeşitli riskler içerdiği de aşikârdır.

81 valiliğe gönderilen ve Rusya’yla yaşanan Carbendazim sorununun çözülmesi talimatını içeren resmi yazıda halk sağlığını korumak için alınacak önlemlere yer verilmiyor. Mesele sadece ihracatta yaşanan sorunların çözümü odağında ele alınmış.

Carbendazim kullanımı 2014 yılında Avrupa Birliği ülkelerinde ve 2018 yılında ise Türkiye’de yasaklandı. Ancak görünen o ki Rusya’ya ülkemizden ihraç edilen gıda ürünlerinde sıklıkla Carbendazim kalıntısı çıkıyor.

Bu hafta art arda yazacağım birkaç yazının konusu ülkemizden Rusya’ya ve Suudi Arabistan’a ihraç edilen, ancak tarımda kullanılması yasaklanmış pestisit kalıntıları çıktığı için ülkemize (büyük bir ihtimalle) geri gönderilen gıda ürünleri ile ilgili.

Çeşitli ülkelerde glifosat kullanılmasının yasaklanmasına dair güçlü tartışmalar varken Türkiye’de bu konuda ciddi bir suskunluk var. Ülke tarımında kullanılan glifosat miktarının ne olduğunu bile bilmiyoruz.

Pestisit kullanım miktarlarındaki ciddi artışlar gıda üretim-tüketim zincirinin metalaştırılmasının, piyasa ilişkilerine tabi kılınmasının bir yansımasıdır.

İklim krizinin içindeyiz. Hayati sorunlar kısa sürede daha da derinleşecek. Ve bu konulara sağır olan -epeyce çok- yerel yönetimleri zorlamak gerekiyor. Çözüm oralardan çıkacak…

Elbette ihracattan geri dönen bütün gıda ürünlerinin sağlığa zararlı olduğunu söyleyemeyiz. Ama ortada ciddi bir işleyiş zafiyeti olduğu da açıktır.

Tarım ve Orman Bakanlığı çocuk sağlığı için çok zararlı olan bu kimyasal maddeyi üç yıldır piyasadan toplama işini neden beceremediğini, klorpirifosun meyve ve sebze ürünlerinde yaygın olarak neden hala kullanıldığını açıklamak zorundadır.

Cumhuriyet'teki odana gelmiştim. Cezaevinden bir süre önce çıkmıştın. Astronomiden çevre sorunlarına, insanlığın geleceğinden ülkemizin içinde olduğu berbat hale varana dek pek çok konuda konuşmuştuk.

AKP ve MHP koalisyonu “milletin” sağlığını tehlikeye atıyor. Plastik çöpü ile birlikte kanser hastalığına, hormonal ve nörolojik sistemlerde bozulmalara yol açan toksik kimyasal maddeleri de ithal ediyoruz.

Gıdalarla ve beslenme ile ilgili olarak bizi kaygı içinde bırakan pek çok soruna kalıcı çözümler bulmak bireysel değil kamusal yaklaşımlarla olanaklı ancak.