Hukuk Gündemi:Fikret İlkiz’den her hafta

"Direnme hakkı", Yunanistan Anayasası'nda yer alır; ceza yasalarıyla açıklanmamalıdır. Barikatlar, toplumsal gösterilerle aynı siyasal eylem biçimi olarak görülmelidir. Başkaldırıyı içeren bir karşı çıkışın simgesidir. Başkaldırı insan hakkıdır.

Anayasaya göre yayın yasağı, yasaktır. Türkiye’de sorun olan her konu, her soruşturma, her olay hakkında çıkan haberleri, eleştirileri ve yorumları önlemek için verilen “yayın yasağı kararı” sayısı gün geçtikçe artıyor…Oysa yasak istisna, özgürlük ve hak asıldır.

Sizi gazeteci olarak tanımayan yerel yöneticileri tanımayın. Baskılara, gazetecilikten kaynaklanan gücünüzle karşı çıkın. Onlardan gelecek hiçbir haberi haber yapmayın. Basın toplantılarına katılmayın. Sadece gazeteci olun. Yeterli olacaktır.

Anayasa Mahkemesi bu gerekçelerle, görevi haber vermek, basmak ve yaymak olan gazeteciler için yüzde 5 fazla ödemeler hakkındaki düzenlemeyi Anayasaya aykırı görmemiştir.

Türkiye “BM İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlıkdışı ya da Aşağılayıcı Muamele Ya da Cezaya Karşı Sözleşmenin Seçmeli Protokol”e taraf olmalı, onaylamalıdır. Böylece “işkencenin” gerçekleşmeden önce önlenmesinde ilk adımı atmış olacağız.

Demokrasilerde halkın bilgi edinme hakkı sınırlandırılmaz. Halkın, gerçekleri öğrenmesi ya da haber alma hakkının “sınırlandırılması”, sansürdür. Yayın yasakları, yargı otoritesini sarsar. İşkence; yayın yasağı konarak önlenemez.

Ulusal Programı hazırlayanlar, Anayasa Mahkemesinin AKP’nin laiklik karşıtı eylemlerin odağı olduğu hakkındaki gerekçeli kararı nedeniyle Hükümet partisinin “tarihi ve ebedi” sorumluluğu açısından hayli sıkıntılı günler geçirecek.

Bu günlerde Ağustos 2008’den beri taslak olarak Ulusal Programın bir başka deyişle üçüncüsü yazıldı. Yakında açıklanabilir. Dikkatinizi buna çekmek için kısa bir özet yapmaya çalıştım. İlgilenmediğimiz takdirde, kendi bildikleri gibi yazıp geçecekler.

Kin, düşmanlık ve öfke yerine akla ve mantığa dayalı terörle mücadeleyi başarmalıyız. Medya haberlerinde körüklediğimiz, büyüttüğümüz kin ve düşmanlığı, yakılan ağıtların sonrasını ve teröre karşı mücadele çarelerimizi yeniden düşünmeliyiz.

Türkiye'de hâlâ ırkçılık ve ırk ayrımcılığıyla mücadelede uzmanlaşmış bir ulusal, bağımsız organ yok. Medyadaysa “ırkçılık” ve azınlıkta kalan gruplara karşı “hoşgörüsüzlük” tırmanıyor. Üç yıl önce ECRI Raporunda saptanan olumsuzluklar artık gerçeğe dönüştüğü halde; hepimiz sessizliğimizi korumayı yeğliyoruz.

Acaba bir kısım medya, basın özgürlüğüne rağmen nasıl önlenebilir? Devlet Başkanının “çok demokratik” görünümünü hiç sarsmadan, “daha demokratik” olunabilir… O ülkenin Devlet Başkanı şöyle bir kanun yapmalı...

Bazen hükümetler ve medya arasındaki çatışmalar, sadece özgür haber dolaşımının önündeki “belirgin olmayan” engelleri açığa çıkarır. Gerisi, güçlerin medyasındaki kayıkçı kavgasıdır.

Hakim Osman Sunusi Bey gibi hakimlerin sayısı gün geçtikçe azalıyor. Gün ışığında fenerle “yargıyı” arayacağınız günler çoğalıyor. Daha da çoğalacak. Güle güle Hakim Osman Sunisi Bey… Işık içinde yat.

“Uygun Adım Medya / Bir Bilinç Körleşmesi” adlı kitapta iki soruya yanıt aranıyor: Her şeye rağmen daha iyi bir dünya ülküsü mümkün müdür? Savaşsız bir yaşamın genel insanlık için oluşturulması noktasında elimizdeki araçların lehimize kullanılması söz konusu olabilir mi?

Ne tuhaftır ki; Kaboğlu ve Oran'ın "Azınlık Raporu" yargılanmaları nedeniyle tartışılamamış ve bir anlamda “Rapor” da yargılandığı için kamuoyunda tartışılması “unutulmuştur”. Tuhaflıkları içselleştirdik mi acaba? Yoksa çok mu unutkan olduk?

Eğer Anayasa Mahkemesi üyeleri; “Kimi basın organları ve köşe yazarları tarafından her türlü ahlaki ve insani değerler aşılarak çok büyük eleştirilere tabi tutulduk, hakaretlere maruz kaldık” diyorsa; bu o ülke için ciddi bir sorundur.

Arjantin, geçmişini akılda tutarak geleceğini yaratmak için adaletin gereğine karar vermiş bir ülke. Geçmişiyle yüzleşirken, geçmiş insan hakları ihlallerinin faillerini yargılamaktan hiç çekinmiyor. Bizim ülkemizin, insan hakları açısından geleceği nedir acaba?

Ceza hukukçusu Prof. Dr. Çetin Özek'in İstanbul Üniversitesi'ndeki cenaze törenine az sayıda kişi katıldı. Aslında herkes bilirdi, o çocuk gibiydi. O insanları çok severdi. Yufka yürekliydi. Çok çalışkandı. Kimsenin görmediğini görürdü.

Kişinin özgürlüğü ve güvenliği hakkı hakkındaki “riskler” azaltılmadıkça; gözaltında ve tutukluluk hali sırasındaki ölümlerin izahı mümkün olmaz.

Ünlü bir soruşturma nedeniyle; gözaltı uygulamalarından dolayı yıllar önce karşı çıktığımız Terörle Mücadele Yasası uygulamalarındaki hukuksuzlukları ve haksızlıkları yeniden tartışmaya başlayacağız.