Ukrayna’da yurttaşlar yılbaşını nasıl kutladı?

* Fotoğraf: Pavlo Palamarchuk / AA - Lviv / Ukrayna

Ukrayna'da Hıristiyanlar, İsa'nın doğum günü olan Noel'i mezheplerine göre farklı günlerde kutluyor. Protestanlar ve Katolikler 24-25 Aralık'ta, Ortodokslar ise 7 Ocak'ta kutluyor. Yılbaşı, insanlığın yeni bir yılı karşılama günü olarak bütün bir dünya ile birlikte ortak kutlanıyor.

Benim gözlemlediğim, bulunduğum bölgede yılbaşları her iki Noel gününden daha bir canlı olarak kutlanıyor.

Geçmiş yıllarda yaşadığım 10 bin nüfuslu köyde bile yılbaşı gecesi havai fişekler patlatılırdı. Sokaklarda yüksek sesli müzikler, eğlenceler duymak sıradan şeylerdi. Kafe ve bar hareketli olurdu. Evler ışıl ışıl süslenirdi. Bu yıl bunları görmedim ve duymadım.

Bu yıl savaş ortamında burada yılbaşı kutlamasının olmayacağını bile düşündüm ama hiç de öyle olmadı.

Savaşa karşı her ne kadar eskisi kadar canlı olmasa da yılbaşı geleneksel olarak burada da kutlandı.

Çevremdeki insanların geçmişte oluşan yılbaşı geleneklerini devam ettirdiklerini gördüm. Yine yılbaşı çamları, en pahalı pastalar alındı.

Burada başka bir gelenek daha var; fakirin de zenginin de yılbaşı sofrasında havyar bulunuyor. Yani, yılbaşı sofrasının demirbaş yiyeceği havyar. Şarap, votka, şampanya içeceklerini zaten söylemeye gerek yok.

Karanlık sığınakta ulusa sesleniş konuşması

Başka bir geleneğe göre ise her yılbaşı gecesi saatler 12'ye yaklaşırken Ukrayna Devlet Başkanı'nın ulusa seslenişleri oluyor.

Devlet Başkanı Volodimir Zelenski bu yılki yılbaşı konuşmasında, 2023 yılının Ukrayna'nın zafer yılı olacağını, Rusya'nın ülkedeki elektrik altyapısını vurarak halkı kendilerine karşı kışkırtmaya kalktığını fakat bunda başarılı olamadığını, aksine halkı daha bir birbirine kenetlediğini söyledi.

Zelenski, konuşmasını karanlık bir sığınakta yaptı.

Uzun süre sonra bir ilk: 3 gündür elektrik var

Yılbaşı günü, sonrası ve şu an üçüncü gündür ilk kez elektriklerimiz hiç kesilmedi. Bu bizim için çok şaşırtıcı.

Yılbaşından birkaç gün öncesinde yaşadığım yerde bomba ve roket sesleri duyulmaz oldu. Tam yılbaşı tatiline girdiler diye düşünürken, yılbaşından önceki gece güçlü patlama sesleri ile sarsıldık.

Patlama sesleri, sonrasında da hiç dinmedi. Rusya, yılbaşı günü güpegündüz Zaporojiya'da hedef seçtiği altyapı tesislerini vurdu.

Patlamalar o kadar güçlüydü ki yaşadığım yere kadar ulaştı. Hamile bir kadının ve genç bir kızın yaralandığı aktarıldı. Hala da bu sesler dinmiş değil. Bölgede çatışmaların daha bir şiddetleneceğine dair endişeler var.

Putin'den Rusya kültürüne uzanan nefret

Savaş uzadıkça tabi ki bu savaşın halk üzerindeki psikolojik etkilerini görmek mümkün. Savaş başladığında burada çok güçlü bir milliyetçilik rüzgarının estiğini yazmıştım. Bunun ilk etkisinin dilde kendini gösterdiğini de çokça belirtmiştim.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e karşı nefreti, bazen Rusya'ya, hatta Rusya kültürüne kadar uzanan her boyutta görmek mümkün.

Ülkede Rusyalı yazar ve sanatçıların heykelleri kaldırılıyor. Toplumda da insanlar arasında birbirlerini açıkça Rusya yanlısı olmakla suçlayan insanlara rastlamak mümkün. 

Birbirlerini bu şekilde gören insanlar olduğunu önceden biliyordum. Burada zaten etnik köken olarak Rus olan çok insan var.

Umarım bu kavga ilk ve son olur

İlk kez Hortitsa bölgesinde bir halk pazarında, bir erkek ve bir kadın esnafın bu konuda birbirleri ile sert bir şekilde tartıştıklarını ve bu tartışma sonucunda aralarında şiddete dönüşen bir kavganın olduğunu bir görgü tanığından dinledim.

Benim gibi biri için bu kavga, üzerinde önemle durulması gereken bir konu. Çünkü ülkemde kısmen bir iç savaş yaşamış birisiyim. Birkaç ay içinde nasıl ülkemdeki şehirlerin, mahallelerin, semtlerin karpuz gibi bölündüğünü gördüm. Bölünen doğduğum şehrime, bir yıl giremedim.

Bu konuda tek söyleyeceğim şey şu olabilir: Umarım benim burada duyduğum, iç savaşı çağrıştıran bu kavga, duyduğum ve duyacağım ilk ve son kavga olur.

Bu duygu ve düşüncelerle bulunduğum ülke dahil bütün insanlığa savaşların son bulduğu, insanlara birbirlerinin boğazlatılmadığı, insanların rahat ve huzur içinde yaşamlarını sürdürdükleri bir yıl diliyorum. En azından bu umutların yeşerdiği, uç verdiği bir yıl diliyorum.

Bu umutlar ile "YENİ YILINIZ KUTLU OLSUN" demek istiyorum...

(İD/SD)