Gizemli Virüsten, Pandemik Salgına

Ankara'da caddeler boş. Fotoğraf: Anadolu Ajansı

Gelişme ve sonuç kısmı nasıl ilerlerse ilerlesin son bir haftadır okuduğum çoğu yazının “giriş”inde “Olağanüstü günler yaşıyoruz” cümlesi var. Sanki herkes birbirine onaylatmak istercesine konuya başlamadan önce hiçbir şeyin olağan olmadığını hatırlatmak istiyor. Ben de olağandışılığı böyle bir girişle vurgulamış olayım.

Gazeteciler için de olağandışı günler. Savaş zamanlarında bile yayına devam eden gazeteler artık evlerden çıkarılıyor. Biz de bianet olarak 16 Mart itibariyle evden-uzaktan çalışmaya başladık. Size bir haftadır, birbirimizden uzakta olsak da hak odaklı gazetecilik noktasında buluşarak yayın yapıyoruz. Bu günler geçtikten sonra herkesin bir “korona günlüğü” olacaktır. Ben şimdilik size bir haftalık “bianet günlüğünü” sunuyorum. Bu olağanüstü günlerin her bir haberi, her satırı tarihe kalacak.

“Gizemli virüs”

Önce olağanüstü günlerin başına dönelim. Yeni tip koronavirüsü ilk olarak editörümüz Pınar Tarcan’dan duyduk. Her sabah yaptığı gibi dış gündem taraması yaparken Çin’de yeni bir virüsün ortaya çıktığını haber verdi. Pınar ilk haberlerini “gizemli virüs” başlığıyla yaptı. Tek bilinen Çin’de ortaya çıktığı ve insandan insana bulaştığıydı. Pınar’ın 20 Ocak tarihli haberinde Çin’deki vaka sayısı 139 olarak yer alıyordu…

TIKLAYIN - Çin’de "Gizemli Virüs"e Yakalananların Sayısı Artıyor

TIKLAYIN - "Gizemli Virüs"ü Kapan "İngiliz Hasta" Tedavi Altında

Pınar Tarcan, gün gün gelişmeleri haberleştirmeye devam etti. Virüs yayıldıkça, nefret söylemleri de yayılıyordu. Koronavirüs Çin’de yüzlerce insanın ölümüne neden olan, diğer ülkelerde ise “çekik gözlülere nefret söyleminin” kaynağı olan bir vakaydı.

Bir süre sonra Dünya Sağlık Örgütü, “pandemi” olduğunu açıkladı. “Gizemli virüs”ün adı Covid-19 idi ve küresel bir salgındı.

Covid-19’un dünyadaki seyrini ve bilimsel gelişmeleri Pınar Tarcan günlük olarak aktarmaya devam ediyor. Sosyal medyadaki dezenformasyon sadece Türkiye için değil dünya için de geçerli. Bu nedenle her bilgiyi teyit etmek, birçok kaynak takip etmek ve özellikle aşı, tedavi yöntemleri konusunda çok dikkatli kalem oynatmak gerekiyor.

TIKLAYIN - Aşı Konusunda Son Gelişmeler

TIKLAYIN - Bilim İnsanları Bağışıklık Sisteminin Virüsle Nasıl Baş Ettiğini Tespit Etti 

Eldivensiz, maskesiz sağlık çalışanları

Türkiye’deki ilk koronavirüs vakasını Sağlık Bakanı Fahrettin Koca 11 Mart gecesi duyurdu. An itibariyle bu sayı bine yaklaşmış durumda. Türkiye’de en önemli konulardan biri sağlık sistemi ve çalışanları. Hafta başından itibaren sağlık emekçileri sosyal medyadan seslerini duyurmaya çalıştı. Böyle bir salgına karşı öncelikli olarak korunması gerekenler maske, eldiven, dezenfektan gibi temel maddelerin eksikliğinden şikayet ediyordu. Tansu Pişkin, sağlık çalışanlarına ulaşarak sıkıntılarını sorup, haberleştirdi.

TIKLAYIN – Sağlık Çalışanları Anlattı: "Ambulansı Çamaşır Suyuyla Temizliyoruz"

TIKLAYIN - "Sağlık Çalışanları Hastalanırsa Toplum Sağlığı Düzelemez" 

Sosyal mesafeli haberler

Evde çalışma düzenine geçtik ancak gazetecinin asıl görev yeri sokaklardı. Evrim Kepenek, önlemlerini alıp, sosyal mesafelenme kuralına uyarak Taksim’den izlenimlerini ve eczacıların sorunlarını haberleştirdi. Evrim’in konuştuğu eczacılar, her sokakta bir eczanenin nöbetçi olması konusunda taleplerini dile getirdi.

TIKLAYIN – Korona Günlerinde Beyoğlu: Esnaf Kaygılı, Kediler Yalnız..

TIKLAYIN – Eczacılar Öneriyor: Aynı Sokaktaki Eczaneler Nöbetleşe Çalışsın 

İzolasyonda hayat

Salgının önünü alabilmek için tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de “Evde Kal” çağrıları yapılıyor. Peki evde kalanlar nasıl vakit geçirecek. Ayşegül Özbek, salgın nedeniyle dijital ortama taşınan kültür sanat etkinliklerini haberleştirdi, izolasyonu uzmanlara sordu:

TIKLAYIN – "Kriz Çözümü İçin Evlerdeyiz, Sağlıklıyız; Sadece Sosyal Diyetteyiz"

TIKLAYIN - Online Kültür Sanat: Kapılar Kapalı, Bilgisayarlar Açık 

Tansu Pişkin ise sürecin sonunda yeni hastalıkların ortaya çıkmaması için ev içinde yapılacakları uzmanıyla konuştu:

TIKLAYIN - Türkiye Eve Çekiliyor; Vücut Sağlığımızı Nasıl Koruyacağız?

Kadınlar

Ev içi şiddet oranının çok yüksek olduğu Türkiye’de, izolasyonun kadınları daha fazla etkileyeceği kuşkusuz. Evrim Kepenek, avukatlarla konuşarak aile içi şiddet konusunda alınması gereken önlemleri haberleştirdi:

TIKLAYIN - Avukatlar Uyardı: “Korona Günlerinde Ev İçi Şiddet Artabilir, Acil Tedbir Alınsın"

Karantinada durum

Yurtdışından gelenlerin mecburi olarak alındığı 14 günlük karantinada neler yaşanıyor? Ruken Tuncel, Almanya’dan döndükten sonra Fatih Sultan Mehmet Öğrenci Yurdu’nda kalan Ketrin Köprü’yle konuştu: “Yerleştirildiğimiz yurtta hijyen adına hiçbir şey yok. Aşırı kirli ve temizlenmemiş, dezenfekte edilmemiş. Odalarda dezenfektan ya da kolonya hiçbir şey bulunmuyor.”

TIKLAYIN - Karantinada Başka Hastalıklara Açık Haldeyiz"

Ekonomi ve haklar

Koronavirüs nedeniyle birçok işyeri kapandı. İşçiler ya geçici ücretli ya da ücretsiz izne çıkarıldı. Birçok sektörün geleceği belirsiz ve bu durum en çok emekçileri etkileyecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı paket ise çalışanlarla ilgili önlemler içermediği için eleştirildi. Korona günlerinin ve sonrasının ekonomik gelişmeleri en az hastalık kadar tedirginlik yaratıyor. Hikmet Adal, evden çalışma süreci başta olmak üzere açıklanan paket ve çalışanların hakları konusunda haberlere imza attı. Onların linkini buraya bırakırken, emekçilerin haklarının takip edeceğimizi de tekrar belirteyim.

TIKLAYIN - "Koronavirüs İşsizliğine Karşı Fon Planlaması Yapılmalı"

TIKLAYIN - PTT'den Çalışanlarına Covid-19 Uyarısı: Şubeleri Havalandırın

Korona günlerinde habercilik de büyük bir sınavda. Sosyal medyada, whatssapp gruplarında dolaşan teyitsiz bilgiler en büyük tehlike. Haberi "anında" girme telaşı önlenemez bir kaosun tetikleyicisi olabilir.  Bugüne kadar olduğu gibi bu olağanüstü günlerde de hak odaklı ve teyitli haberler yapma titizliğine devam edeceğiz.

İyi haftalar, sağlıkla kalın... (DB)