Yunusları öldüren hastalığın sebebi iklim krizi

* Fotoğraf: Pixabay

ABD ve Avustralya’dan bilim insanlarının yaptığı çalışma, kıyı yunuslarının cildinin yüzde 70’ini kaplayabilen ölümcül hastalığın iklim değişikliğiyle bağlantılı olduğunu ortaya çıkardı.

Hastalık ilk olarak 2005’te meydana gelen Katrina Kasırgası’ndan sonra New Orleans yakınlarında bulunan yaklaşık 40 şişe burunlu yunus üzerinde tespit edilmiş, yine ABD’nin Louisiana, Mississippi, Alabama, Florida ve Teksas eyaletleriyle Avustralya’daki yunuslar arasında ciddi salgınlar yaşanmış, ancak bilim insanları, hayvanların vücutlarında parça parça ve kabarık cilt lezyonları meydana getiren hastalığın sebebini bulamamıştı.

* Fotoğraf: Tim Morgan / Mississippi State Üniversitesi

Phys.org’un Doğa Bilimleri Dergisi olan Scientific Reports dergisinden aktardığına göre, yapılan yeni çalışmayla, bu bölgelerde sudaki tuz oranının ani ve büyük miktarda düşüşünün ortak faktör olduğu tespit edildi. Böylece yunuslarda tatlı sularda gerçekleşen cilt hastalığının ilk vaka tanımı gerçekleşti. 

Dr. Duignan: Daha fazlasını görebiliriz

Çalışmayı gerçekleştiren ekipten The Marine Mammal Center’ın baş patoloji uzmanı Dr. Padraig Duignan, hastalığın 2005’ten beri yunusları öldürdüğünü, sorunu nihayet tanımlayabildikleri için mutlu olduklarını söyledi ve şöyle devam etti:

“Bu yıl Meksika Körfezi’ndeki rekor sayıda kasırga sezonu ve iklim değişikliği sebebiyle dünya çapında meydana gelen daha yoğun fırtına sistemleri yüzünden yunusları öldüren bu tahrip edici salgınlardan daha fazlasını görmeyi kesinlikle bekleyebiliriz.”

Dr. Duignan, artan okyanus sıcaklıklarının bütün deniz memelerini etkilediğini de sözlerine ekledi. Habitat kaybı ve bozulması sebebiyle zaten tehdit altında olan kıyı yunusu topluluklarının, feci hastalığa yol açan faktörlerin bulgularla hafifletilebileceğini söyledi.

Uzun vadeli görünüm iç açıcı değil

Çalışma, Avustralya’nın güneydoğusundaki nesli tükenme tehdidi altındaki Burrunan yunusunu (Tursiops australis) halihazırda etkileyen salgın için de önem arz ediyor. Zira uzmanlar, hastalıktan etkilenen hayvanları teşhis ve tedavi etmek için gereken bilgileri bu sayede sağlayabilir.

Hastalıktan muzdarip yunusların uzun vadeli görünümü şu an hiç iç açıcı değil. Özellikle tatlı suya maruz kalan hayvanlarda durum çok daha kötü.

Yunuslar nasıl etkileniyor?

Kıyı yunusları, deniz habitatlarındaki tuzluluk oranında yaşanan mevsimsel değişikliklere alışkın olsa da tatlı suda yaşamıyor.

İklim krizi de suda tuz oranının azalmasına sebep oluyor. Kasırga ve siklon gibi hava olaylarının artan şiddeti ve sıklığı, özellikle de kuraklık koşullarından önce yaşanıyorsa, alışılmadık miktarda yağmur suyu meydana getiriyor. Bu durum, kıyı sularını tatlı suya dönüştürüyor.

Tatlı su koşulları, Harvey ve Katrina gibi şiddetli kasırgalardan sonra aylarca sürebiliyor. İklim bilimciler, artan sıcaklıklarla birlikte bunlar gibi hava olaylarının daha sık meydana geleceğini ve sonuç olarak yunuslarda daha sık ve şiddetli salgınlara yol açacağını tahmin ediyor. (TP)