Yumurtatepe Tümülüsünde 15 Temmuz Müzesi planı iptal edildi

* Fotoğraf: Kuzey Ormanları Savunması / Twitter 

Ankara Bölge İdare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesi, Atatürk Orman Çiftliği ve Demetevler kavşağında bulunan Yumurtatepe Tümülüsünün üzerine 15 Temmuz Müzesi yapılmasına ilişkin kararları iptal etti.

Mimarlar Odası Ankara Şubesi, müze yapımına ilişkin karara karşı Kültür Bakanlığı ve Ankara Büyükşehir Belediyesine dava açmış, Ankara 6.İdare Mahkemesi müzenin yapımına onay vermişti.

Yerel mahkemenin kararını İstinafa taşıyan mimarlar, Yumurtatepe Tümülüsünün üzerine 15 Temmuz Müzesi yapılmasına olanak sağlayan kararları  iptal ettirdi.

Karara ilişkin açıklama yapan Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, “Ankara’nın 5 bin yıllık tarihinin izlerinin yok edilmesine yargı izin vermedi” dedi.

İstinaf kararı

Ankara Bölge İdare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesi’nin iptal kararında şu ifadeler yer aldı:

“bir alana yönelik yapılaşmaya ilişkin yapı adaları, kullanımları, yapı nizamı, bina yüksekliği, taban alanı katsayısı, kat alanı kat sayısı veya emsal, yapı yaklaşma mesafesi, ön cephe hattı, ifraz hattı, kademe hattı, ada ayrım çizgisi, taşıt, yaya ve bisiklet yolları, ulaşım ilişkileri, parkları, meydanları, kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanlarına ilişkin kararların, nazım imar planı ilke ve esaslarına uygun olarak uygulama imar planları ile belirlenmesi gerekmekte olup, bu kararların, mekansal planlama kademelenmesinde yer almayan ancak imar planlarına girdi sağlayan ve bunlara veri oluşturan bir çalışma niteliğinde olan kentsel tasarım projeleri ile öngörülmesinin hukuken mümkün olmadığı açıktır. 

“Aksi yöndeki yaklaşımın, mekansal bir plan niteliğinde olmayan kentsel tasarım projesinin, imar planlarının yerine geçmesi gibi bir sonuç doğurabilir ki, bu durumun planların kademeli birlikteliği ilkesine aykırılık teşkil edeceği kuşkusuzdur.”

“Karar emsal niteliğindedir”

Karakuş Candan kararın emsal niteliğinde olduğuna değinerek şunları söyledi: 

“Özellikle son dönemde, bütüncül planlama yerine kentsel tasarım projeleri ile uygulamaların çoğaldığı, Güvenpark’ta, Atatürk Kültür Merkezi alanlarında Millet Bahçesi yapılmasında ve Ulus Tarihi Kent Merkezi alanlarında karşımıza çıkan kentsel tasarım projeleri ile planlama sürecini devre dışı bırakan plan hüllelerine karşı, bu karar oldukça önemlidir ve emsal niteliğindedir.”

Neden önemli?

Yumurtatepe Tümülüsü Ankara’da bulunan 20 Tümülüsten (höyük ya da kurgan) bir tanesi. 5 bin yıllık Ankara tarihinin izlerini taşıyan Ankara Tümülüsleri Milattan Önce (MÖ) 7-8. yüzyıllarda yaşamış Friglerden günümüze kadar gelebilen en önemli eserler.  

Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nin açıklamasında göre, tümülüsler Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan kentin orta yerlerinde kimi zaman bir kavşak alanında kaldı ve sağlıksız kentleşme politikalarının sonucu da iktidar tarafından yapılaşma alanı olarak kararlar verilmeye başlandı. 

Gökçek döneminde 15 Temmuz Müzesi yapılması planlanan Yumurtatepe Tümülüsü  Atatürk Orman Çiftliği-Demetevler kavşağından Demetevler’e giderken yolun sol tarafında bulunan tümülüs. 

24 metre yüksekliğinde olan tepede, Anadolu Medeniyetler müzesi tarafından kazılar yapılmış, kazılarda Eski Tunç Çağı’na ait hayvan heykelciklerinin yer aldığı küçük ve yuvarlak tek bir yapı ve içinde pişmiş toprak eserler bulunmuştu. Bu tepenin Frig döneminde önemli bir ticaret yolu üzerinde olduğu ve gözetleme kulesi olduğu anlaşılmıştı. 

(TP)