VARTİNİS DAVASI

Yerine getirilmeyen “tutuklama kararı” Meclis’e taşındı

Vartinis davasındaki tek sanığın, mahkeme kararına rağmen halen tutuklanamamış olmasına dair önerge veren HDP Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit, neden cezasızlık politikası uygulandığını sordu.

İstanbul

Yerine getirilmeyen “tutuklama kararı” Meclis’e taşındı

* Fotoğraf: HDP

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Muş Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit, Vartinis katliamıyla ilgili yeniden görülen davada tutuklanmasına karar verilen dönemin Hasköy İlçe Jandarma Komutanı Yüzbaşı Bülent Karaoğlu halen yakalanamamasıyla ilgili önerge verdi.

TIKLAYIN - Tutuklama kararı var, tutuklama yok

TIKLAYIN - Vartinis davasında 28 yıl sonra ilk tutuklama kararı

Vartinis katliamıyla ilgili yeniden görülen davada Kırıkkale 1. Ağır Ceza Mahkemesi, 21 Eylül’deki ilk duruşmada davanın tek sanığı olan, dönemin Hasköy İlçe Jandarma Komutanı Yüzbaşı Bülent Karaoğlu’nun tutuklanmasına karar vermişti. Ancak karar halen infaz edilmedi.

Bir sonraki duruşma 4 Kasım 2021’de görülecek.

Önergede, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’den şu soruları yanıtlaması istendi:

Muş’un Korkut ilçesine bağlı Vartinis (Altınova) beldesinde 3 Ekim 1993 tarihinde yaşanan katliamının ardından görülen yargılamada failler hakkında cezasızlık politikası izlenmesinin nedenleri nelerdir?
Vartinis katliam davası hakkında görülen duruşmanın son oturumunda hakkında yakalama kararı çıkartılan dönemin İlçe Jandarma Alay Komutanı sanık Bülent Karaoğlu neden hala yakalanamamıştır?
1993 yılından bu yana sürüncemede kalan dosyanın zamanaşımı tarihi 3 Ekim 2023 olup sürenin dolmasına az bir zaman kalmıştır. Konu hakkında Bakanlığınız tarafından adil bir yargılanma sürdürülmesi adına etkili bir çalışma yapılacak mıdır?

TIKLAYIN - Yargıtay Savcılığı: Dokuz Kişinin Yakıldığı “Vartinis” Etkili Soruşturulsun

TIKLAYIN - Vartinis'te Dokuz Kişiyi Yakmakla Yargılanan Devlet Görevlilerine Beraat

Ne olmuştu?

2 Ekim 1993'te Muş'un Korkut ilçesine bağlı Vartinis köyünde yaşayan, en küçüğü 2, en büyüğü 14 yaşında olan yedi çocuğun da aralarında olduğu Mehmet Nasir Öğüt, Eşref Oran, Sevda Öğüt, Sevim Öğüt, Mehmet Şakir Öğüt, Mehmet Şirin Öğüt, Aycan Öğüt, Cihan Öğüt ve Cinal Öğüt evlerinde yakılarak öldürüldü.

Katliamla ilgili açılan davanın Kırıkkale Ağır Ceza Mahkemesinde görülen 1 Mart 2016 tarihli duruşmasında tüm sanıklar “delil yetersizliğinden” beraat etti.

TIKLAYIN - “Vartinis Yakıldığından Beri, 23 Yıldır Bu Günü Bekliyordum”

Yargıtay: Yangını söndürmek isteyenlere izin verilmedi

Yargıtay 1. Ceza Dairesi, İlçe Jandarma Komutanı Bülent Karaoğlu dışındaki sanıklar hakkındaki beraat kararlarını onadı. Daire olayın sorumlusunun İlçe Jandarma Komutanı Karaoğlu olduğu sonucuna vardı ve hakkındaki beraat kararını bozdu.

Daire’nin kararında, Karaoğlu’nun Vartinis içinden geçerken köy halkına hitaben, “Bu gece gelip köyünüzü yakacağız” şeklinde sözler sarfettiği hatırlatıldı ve “3 Ekim gecesi saat 03:00 sıralarında düzenlenen operasyon kapsamında yüzlerce askerin beldeye geldiği ve operasyon sırasında belde halkına ait samanlıkların, ot yığınlarının, ahırların hayvanların, birçok evin ve Nasır Öğüt’ün evinin ateşe verildiği” anlatıldı.

Çıkan yangın sırasında evde bulunanların yanarak hayatını kaybettiklerini belirten Yargıtay 1. Ceza Dairesi, “Yangını söndürmek için müdahale etmek isteyen belde halkına askerler tarafından izin verilmediği anlaşılmıştır” dedi.

Daire’nin kararında Karaoğlu’nun katliamdaki sorumluluğu özetle şöyle anlatıldı:

“Hasköy İlçe Jandarma Bölük Komutanı olarak görev yapan sanığın operasyona katıldığının tanık beyanları ile sabit olduğu, kaldı ki İlçe Jandarma Komutanı olarak görev yapması sebebiyle sorumluluk alanında yapılan böyle bir operasyonda görev almamasının düşünülemeyeceği ve sanığın operasyondaki en rütbeli kişi olduğu, astsubayın şehit edilmesi sonrasında sarf ettiği sözler de dikkate alındığında yangının sanığın emir ve talimatı doğrultusunda meydana geldiğinin anlaşıldığı…”

Daire bu nedenle Karaoğlu’nun maktullerin evinde çıkan yangın nedeniyle sorumlu tutulup cezalandırılması gerektiği gözetilmeden, hatalı değerlendirme ile sanığın beraatine karar verilmesinin yasaya aykırı olduğunu kaydetti.

Karaoğlu “Nitelikli öldürmeye azmettirmek” suçundan yeniden yargılanıyor.

Vartinis'teki ev müze yapıldı

2 Ekim 1993’te Muş’un Korkut ilçesine bağlı Vartinis köyünde yaşayan Mehmet Nasir Öğüt, Eşref Oran, Sevda Öğüt, Sevim Öğüt, Mehmet Şakir Öğüt, Mehmet Şirin Öğüt, Aycan Öğüt, Cihan Öğüt ve Cinal Öğüt askerlerce öldürüldü.

Olay, Vartinis’in kuzeyindeki dağlık alanda gündüz meydana gelen çatışmada bir astsubayın yaşamını yitirmesinden sonra gerçekleşti.

Hasköy İlçe Jandarma Komutanı, astsubayın cenazesini alıp Vartinis’in içinden geçerken aracı durdurup “Bu gece bu köyü yakacağım, başınıza yıkacağım” dedikten sonra birkaç el havaya ateş açıp ayrıldı. Gece saat 2-3 sıralarında beldeye özel harekatçı, komando ve yüzlerce askerle operasyon yapıldı.

Nasır Öğüt’ün evi köyün merkezi yerindeki belediye binasına çok yakın mesafedeydi. M. Sıddık Öğüt’e ait evin önünde bir kişinin zafer işareti yaptığı iddiasıyla ev ateşe verildi.

Görgü tanıklarının anlattıklarına göre o sırada evlerden sokaklara çıkanlar elleri yukarı kaldırılıp belediye binasının önünde toplatıldı. Yanan evin içinden çığlıklar gelmesi karşısında köy halkı kurtarmak için hareketlense de güvenlik güçleri izin vermedi.

Evin içindeki anne, baba ve yedi çocuk diri diri yandı. Görgü tanıkları ifadelerinde, küçük çocukların pencere korkuluklarına tırmanmalarına rağmen evden dışarı çıkmalarına izin verilmediğine tanık olduklarını anlattılar.

Nasır Öğüt’ün ağabey Eşref Öğüt’ün hak arama girişimleri, “aynı şeyi kendisinin de yaşayacağı” tehdidiyle karşılaştı.

Aileden sağ kurtulan tek kişi olan Mehmet Nasır Öğüt’ün kızı Aysel Öğüt suç duyurusunda bulundu. Muş Cumhuriyet Başsavcılığı, evin PKK tarafından yakıldığını söyleyerek dosyayı kapattı.

Aysel Öğüt’ün gücünü toplayıp 2003’te yaptığı ikinci suç duyurusu üzerine dosya yeniden incelendi, dava açıldı.

Ancak dava “güvenlik gerekçesiyle” Muş’tan Kırıkkale Ağır Ceza Mahkemesi’ne alındı, ilk duruşma 4 Aralık 2013’te görüldü. Sanıklar ilk ifadelerinde “olayı hatırlamadıklarını” ya da “yangını PKK’nin çıkardığını” söylediler.

Olay tarihinde Hasköy İlçe Jandarma Bölük Komutanı olarak görev yapan Jandarma Yüzbaşı Bülent Karaoğlu, Hasköy İlçe Jandarma Komando Bölük Komutanı Piyede Kıdemli Üstteğmen Hanefi Akyıldız, Muş Emniyet Müdürlüğü Özel Harekat Şube Müdürü Şerafettin Uz ve Jandarma Başçavuş rütbesiyle Gökyazı Jandarma Karakol Komutanlığı görevini yapan Turhan Nurdoğan sanık olarak yargılandı. Tüm taleplere rağmen dava süresince tutuklanmadılar. “Kasten ev yakmak suretiyle birden çok kişinin ölümüne sebebiyet vermekten” yargılanan tüm sanıklar beraat etti.

Vartinis’teki evin enkazı, 2012-2013 yıllarında Nusaybin Belediyesi’nin katkılarıyla müze yaptırıldı.

(AS)