Uluslararası Af Örgütü 2022 İnsan Hakları Ödülü Etiyopya İnsan Hakları Konseyi’ne

Fotoğraf: Af Örgütü

Uluslararası Af Örgütü Almanya Şubesi’nin 2022 İnsan Hakları Ödülü, Etiyopya’da büyük bir risk altında yürüttüğü özverili insan hakları aktivizmi nedeniyle Etiyopya İnsan Hakları Konseyi’ne verildi. Ödül ayrıca 10 bin Euro destek içeriyor.

Bağımsız bir sivil toplum örgütü olan Etiyopya İnsan Hakları Konseyi 30 yılı aşkın süredir Etiyopya’da insan haklarının sesi oldu. Etiyopya İnsan Hakları Konseyi çalışanları insan hakkı ihlallerini soruşturuyor, etkilenenlere hukuki danışmanlık sağlıyor ve insan hakları eğitimlerine dahil oluyor. Aktivizm faaliyetleri ise sıklıkla misillemelerle karşı karşıya kalıyor ve kişisel riskler barındırıyor. 2020’de ülkenin kuzeyinde, özellikle Tigray bölgesinde patlak veren silahlı çatışmalar Konsey’in insan hakları faaliyetlerini vazgeçilmez kılıyor.

"Ödül bizim için son derece önemli"

Uluslararası Af Örgütü Almanya Şubesi Genel Sekreteri Markus N. Beeko, “Etiyopya İnsan Hakları Konseyi, Etiyopya’da sesi duyulmayanların sesidir. Konsey 30 yıldır insan hakları ihlallerinden etkilenenler için mücadele ediyor. Bu yüzden, destekçileri hakarete uğradı, hapsedildi, işkenceye maruz bırakıldı ve hatta öldürüldü. Yine de yıldırmaya izin vermediler. Uluslararası Af Örgütü bu cesareti ve savunuculuğu nedeniyle Uluslararası Af Örgütü’nün 11. İnsan Hakları Ödülü’nü Etiyopya İnsan Hakları Konseyi’ne verdi” dedi.

Konseyin Direktörü Dan Yirga Haile, şöyle dedi:

“İnsan hakları evrenseldir ve insan hakları ve demokrasinin geliştirilmesi işbirliği ve dayanışma gerektirir; bu yüzden Uluslararası Af Örgütü gibi uluslararası insan hakları örgütleriyle çalışmak ve ödül almak bizim için son derece önemli. 

"Biliyoruz ki bize bir şey olursa diğerleri sesini yükseltecek ve dayanışma içinde karşı duracak. Etiyopya’da hükümet ve siyasetçiler insanların sesini çok farklı yollardan bastırıyor. Bu sesler hak ettikleri alakayı görmüyor. Uluslararası Af Örgütü, Etiyopya İnsan Hakları Konseyi’nin 30 yıllık çabalarını İnsan Hakları Ödülü ile onurlandırarak bu seslerin duyulmasına yardımcı oldu” 

Uluslararası Af Örgütü, 2020’de kuzey Etiyopya’da başlayan silahlı çatışmaların başlangıcından bu yana çatışmanın tüm taraflarının dahil olduğu, yargısız infazlar ve kadınlara ve kız çocuklara yönelik cinsel şiddet de dahil geniş çaplı insan hakları ihlallerine tanık oldu. Uluslararası Af Örgütü’nün değerlendirmelerine göre bunlar uluslararası insancıl hukuk ihlalleri ve savaş suçları teşkil etmektedir ve bazı durumlarda insanlığa karşı işlenen suçlar kapsamına girebilir. Milyonlarca kişi ülke içinde yerinden edildi ve Tigray ve çevresindeki bölgelerde insani yardımdan mahrum bırakıldı. Uluslararası Af Örgütü’nün verilerine göre silahlı gruplar arasındaki çatışmalar bin 500 can aldı. 2021’in başlarından beri polis, Tigray halkını ve çatışmalarda mahsur kalanları keyfi olarak gözaltına alıyor.

Uluslararası Af Örgütü, Abiy Ahmed Ali’nin başbakanlığının dördüncü yıldönümü olan 2 Nisan 2022’de Etiyopya hükümetini, Etiyopya İnsan Hakları Konseyi gibi bağımsız insan hakları örgütlerinin Tigray’de çatışma bölgelerine girmesine izin vermeye, gazetecileri ve insan hakları aktivistlerini korumaya, ifade ve basın özgürlüğünü güvence altına almaya, gazeteciler ve insan hakları savunucularına yönelik keyfi gözaltılara son vermeye ve siyasi ya da etnik nedenlerle tutuklananları serbest bırakmaya çağırıyor.

Almanya’nın sorumluluğuna işaret eden Markus N. Beeko, “Almanya hükümeti, insan hakları rehberliğinde yeni bir dış politika oluşturmak adına tutarlı ve somut adımlar atmalıdır. Etiyopya ile işbirliğinin temel dayanağı, Almanya hükümetinin sivil topluma desteği olmalıdır.

Önemli bir paydaş olan bu Afrika ülkesinde sivil toplumun alanı bir kez büyük ölçüde sınırlandırıldı.  Almanya hükümeti sivil toplumu destekleyebilir ve desteklemelidir ve insan hakları savunucularının korunmasına yardımcı olmalıdır” dedi.

Arka Plan

Uluslararası Af Örgütü Almanya şubesi, her iki yılda bir, en zor koşullarda insan haklarını savunan kişilere ve gruplara İnsan Hakları Ödülü veriyor. Ödül, bu kişilerin çabalarını takdir ediyor, onlara destek sunuyor ve faaliyetleri hakkında kamuoyunda farkındalık yaratmayı amaçlıyor.

Ödül, Uluslararası Af Örgütü Almanya Şubesi’nin çalışmalarını desteklemek için kurulan Stiftung Menschenrechte tarafından bağışlanan 10.000 Euro’yu içeriyor. 2022 yılında İnsan Hakları Ödülü 11. kez verildi. Ödülü daha önce kazananlar arasında Iuventa10 denizde kurtarma ekibi (2020), Nadeem Şiddet ve İşkence Mağdurlarına Yönelik Rehabilitasyon Merkezi (Kahire, 2018), Alice Nkom (Kamerun, 2014) ve Svetlana Gannuşkina (Rusya, 2003) yer alıyor.

Etkinlik Duyurusu

Ödül sahibi Dan Yigra Haile ile basın konferansı 24 Mayıs 2022 tarihinde gerçekleştirilecek. Etkinlik bir hafta öncesinde duyurulacak.

Ödül töreni uluslararası davetlilerin katılımıyla 30 Mayıs 2022 tarihinde Berlim Maxim Gorki Tiyatosu’nda gerçekleştirilecek. Etiyopya İnsan Hakları Konseyi Direktörü Dan Yirga Haile ödülü bizzat kabul edecek. 

(EMK)