Uğur Şahin: Normal hayata dönüş gelecek kış

Dünyanın önde gelen ilaç şirketlerinden Pfizer ve BioNTech ortaklığındaki aşının faz 3 deneylerinden sonra yüzde 90 etkili olduğu geçen hafta açıklandı. 

Aşıyı Dr. Özlem Türeci ile geliştiren Profesör Uğur Şahin, BBC'den Andrew Marr Show'a yaptığı açıklamada çoğu kişinin aksine normalleşmenin düşünülenden çok zaman alacağını söyledi. 

Şahin, hedeflerinin gelecek Nisan ayına kadar 300 milyon dozdan fazla aşı üretmek olduğunu söylerken, "Önümüzdeki yaz enfeksiyon oranlarının düşmesi bize yardımcı olacak. Aşılama sayısının çoğalmasıyla gelecek sonbahar/kışa kadar büyük bir aşı sayısına ulaşacağız" dedi.

Rusya'nın yüzde 99 etkili olduğunu açıkladığı Sputnik aşıları faz 3 deneylerinin eksikliği nedeniyle sağlık otoriteleri tarafından Pfizer aşısı kadar ciddiye alınmıyor, Çin'de üretilen aşıların da itibarı farklı değil. 

Şu an için "en güvenilir" kabul edilen ve "umut vadeden" aşı hakkında bilinmesi gerekenleri BBC sağlık ve bilim editörü James Gallagher topladı.

Geliştiricileri Pfizer ve BioNTech, aşının herhangi bir güvenlik endişesi olmaksızın 43.500 kişi üzerinde test edildiğini söyledi.

Yeni aşı, vücutta nasıl çalışıyor? 

Aşı, bağışıklık sistemini koronavirüsle savaşması için eğitiyor.

RNA aşısı adı verilen yeni bir aşı türü olan çalışma virüsün genetik kodunun küçük bir parçasını kullanıyor.

Aşı, bağışıklık sisteminin yabancı olarak algıladığı virüsün bir parçasını üretiyor.

Üç hafta arayla iki doz halinde veriliyor ve ilk veriler, insanların % 90'ından fazlasını Covid semptomları geliştirmekten koruduğunu gösteriyor.

Bu tür aşılar daha önce kullanılmış mıydı?

İnsanlarda kullanım için onaylanmış herhangi bir RNA aşısı yok.

Kavram daha önce araştırılmış ve insanlara başka hastalıklar için sadece klinik deneylerde verilmiş. 

Aşı, dünya çapında düzenleyici kurumlar tarafından değerlendirilecek ve aşının kullanım için onaylanıp onaylanmayacağına onlar karar verecek.

İlk kim alacak ve ne zaman alabilirim?

Birleşik Krallık'ta, yaşlı bakım evi sakinleri ve bakım evi personeli ön öncelik listesinin en başında yer alıyor. Bunları hastane personeli gibi sağlık çalışanları ve 80 yaş üstü kişiler izliyor.

Daha sonra, listenin en altında 50 yaşın altındaki kişiler olacak şekilde, kişiler yaşa göre sıralanır.

Her şey yolunda giderse, ilk dozlar İngiltere için Noel'den önce enjekte edilebilir. 

• NOT: Sağlık Bakanlığı yetkilileri geçen hafta Hürriyet'e, Türkiye'nin 3. faz çalışmalarında yer aldığı için öncelikli ülkelerden olduğunu söyledi ancak Türkiye'de aşının nakli için gereken eksi 80 ° C'lik laboratuvar ortamı henüz oluşturulmadı.

Aşı, bakım evleri, pratisyen hekimler ve eczacıların yanı sıra spor salonları gibi mekanlarda kurulan "go-to" aşılama merkezleri aracılığıyla verilecek.

Bununla birlikte, aşının üretim laboratuvarından aşılama yerlerine nakil sırasında eksi 80 ° C'de tutulması ihtiyacı gibi üstesinden gelinmesi gereken lojistik zorluklar var.

Aşı hastaya verilmeden önce çözdürülmeli ve uygulanmadan önce normal bir buzdolabında birkaç gün saklanmalı. 

Bağışıklık uzun sürmezse, gripte olduğu gibi her yıl bir aşı yaptırmak gerekebilir.

Veriler, Covid-19'dan korumanın tüm yaş gruplarında aynı olup olmadığını söylemiyor. Bununla birlikte, önceki çalışmalar gençlerin ve yaşlıların bağışıklık tepkisi üretebileceğini öne sürüyordu.

Aşının uzun vadeli sağlık etkileri olabilir mi?

Tıpta hiçbir şey% 100 güvenli değil - parasetamol gibi düşünmeden aldığımız bir şey bile risk teşkil eder.

Şimdiye kadarki veriler bu aşı için güven verici - 43.500 kişi üzerinde yapılan denemeler, hafif yan etkiler bildirilmesine rağmen güvenlik endişesi olmadığını ortaya çıkardı.

Bununla birlikte, milyonlarca insan aşılandıkça daha nadir yan etkiler ortaya çıkabilir.

Ya virüs mutasyona uğrarsa?

BBC muhabirinin deyimiyle "Virüsler her zaman mutasyona uğrar, yaptıkları budur." Asıl soru, davranışlarını değiştirecek bir şekilde mutasyona uğrayacaklar mı?

Şimdiye kadar bunun olduğuna dair bir işaret yok, ancak gelecekte virüsün değişmesi ve böylece aşının daha az etkili olması mümkün görülüyor.

Böyle bir durumda yeni bir koronavirüs aşısının tasarlanması gerekebilir.

Bu alışılmadık bir durum değil. Her yıl yeni bir grip aşısı geliştirilmekte olan grip türleriyle eşleşmeye çalışılıyor.

RNA aşı teknolojisinde ince ayar yapmak uzmanlara göre çok kolay, bu yüzden bu büyük bir problem olarak görülmüyor.

Neden sadece Pfizer tarafından yapılabiliyor?

Aşı, Pfizer ve BioNtech tarafından tasarlandı ve geliştirilildi. Aşının tüm mülkiyet hakları bu ortaklıkta. 

Gelecek yılın sonuna kadar 1.3 milyar doz üretme kapasitesine zaten sahip ikili kapasiteyi daha da artırmak için başkalarıyla ortak olabilirler.

Aşı hakkında hala bilmemiz gereken ne?

Yeni aşının haberleri dünyaya manşetten verildi, fakat bilgi eksikliği sürüyor.

Aşının virüsü yakalamanızı ve yaymanızı mı yoksa sadece hastalanmanızı mı engellediğini bilinmiyor. Ayrıca aşının farklı yaş gruplarında ne kadar koruyucu olduğu da bilinmiyor.

Diğer aşı çalışmaları için ne anlama geliyor? 

BBC muhabirine göre bu diğer aşı çalışmaları için de iyi haber, çünkü bir aşının mümkün olabileceğini gösteriyor. 

Dünya çapında klinik gelişimin son aşamalarında yaklaşık bir düzine aşı var.

Hiçbir aşı, bu kadar kısa bir süre içinde son derece etkili olduğu kanıtlanamadı.

(PT) 

Kaynak: BBC.