Türkiye'nin Yaptığı, El Beşir'e "Yardım ve Yataklık"

İnsan Hakları Derneği (İHD) Başkanı Öztürk Türkdoğan, Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir'in yargılanması için Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne (UCM) teslim edilmesi gerektiğini söylüyor.

UCM'nin insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarıyla ilgili yargılanmasını istediği ve hakkında tutuklama kararı verdiği El Beşir, 9 Kasım'da İslam Konferansı Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi'nin (İSEDAK) toplantısına katılmak üzere İstanbul'a geliyor. Türkiye, El Beşir'le ilgili hukuki bir işlem yapmayacağını açıklamış durumda.

Aynı zamanda Türkiye'nin UCM'nin yargı yetkisini tanıması için mücadele eden UCM Koalisyonu'nun da sözcüsü olan Türkdoğan, El Beşir'in gelişiyle ve Türkiye'nin tutumuyla ilgili "ne ahlaka ne hukuka sığıyor" diyerek sorunları şöyle özetliyor.

Kendi yasalarına göre, Türkiye El Beşir'i yargılamalı, yapmıyor: Ceza Yasası'nın (TCK) 13. maddesine göre, insanlığa karşı suçlarda Türkiye herkesi yargılayabilir. El Beşir'le ilgili kuvvetli deliller olduğu için UCM tutuklama kararı verdi. Türkiye'de de kovuşturma açmaya yeterli delil var. Türkiye bunu gerekçe göstererek gelme diyebilir. Gelmesine izin vererek, aslında TCK'de suç olan bir hususta yardım ve yataklık yapıyor. Yasada yabancı veya vatandaş ayrımı yok. Sadece uluslararası ilişkileri gözeterek yabancılar için soruşturmada izin mekanizması var. Türkiye El Beşir'i kesinlikle yargılamalı. Savcı olsam tutuklanması için elimden geleni yaparım. Bu tip olayların üzerine gidildiği oranda, insanlık suçları, katliamlar azalacak.

BM Güvenlik Konseyi'nin üyesi, karara uymuyor: El Beşir'le ilgili tutuklama kararı süreci, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 31 Mart 2005'teki 1593 sayılı kararıyla başladı. UCM savcısı buna dayanarak soruşturma açtı. El Beşir hakkında tutuklama kararı olan iki bakanını teslim etmedi, kendiyle ilgili kararı da tanımıyor. Sudan'da insanlığa karşı suçlar hâlâ devam ediyor. Türkiye, BM Güvenlik Konseyi'nin geçici üyesi; bu karara aykırı hareket edemez.

AB için gizli siyasi kriter: En son Çek Cumhuriyeti'yle, Avrupa Birliği'ndeki (AB) 27 ülkenin tamamı UCM'ye taraf. Bu AB üyeliğin için gizli bir siyasi kriter haline geldi. Türkiye AB'nin uyarısını dikkate almıyor. Oysa üyelik müzakeresi yürütürken mutlaka UCM'ye taraf olmalı. Başbakan 2004'te UCM'ye taraf olmayı taahhüt etmişti. Anayasada Türkiye Mahkeme'yi dolaylı olarak tanıyor.

Gazze'yi gören Darfur'u da görmeli: Başbakan Gazze'yi gündeme getiriyor, ama Darfur'u görmüyor. Darfur'da kat be kat insanlık suçu var. Sorumlusu, darbe yapmış korgeneral El Beşir. Bir diktatör. İlişki kurulan hükümet böyle.

Dindarlar tepki göstermeli: Darfur'daki insanlık trajedisinin bitmesi için ülkelerin tutum alması gerek. Toplantı İslam Konferansı Örgütü'nün toplantısı. Ne zamandan beri Müslümanlar zalimleri korur oldular? Bu nasıl bir örgüt ki, bu katliamların sorumlusunun toplantıya katılmasına izin veriyor? Dindarların buna tepki göstermesi gerek. Bosna için Karaciç yargılanıyor. El Beşir'den ne farkı var? (TK)