TDK Açıkladı: 'Müsait' Bir Dönemin Modasıydı

Türk Dil Kurumu (TDK), internet sitesindeki sözlükte "müsait" kelimesinin anlamlarından birinin "Flört etmeye hazır olan, kolayca flört edebilen (kadın)" olarak tanımlanmasıyla ilgili açıklama yaptı.

Türkçe Etimoloji Sözlüğü’nün yeniden düzenlenip yazılacağının belirtildiği açıklamada “Sözlükçünün görevi bir kelimeye kendi başına, masa başında yeni bir anlam katmak değil, yazı dilinde ve günlük dilde kullanılışlarına bakıp var olanı tespit ederek sözlüğe yansıtmaktır” dendi.

TDK, “müsait” kelimesinin tepki gören sözlükteki anlamıyla ilgili ise “Belki de bir döneme özgü, Moda sözlerdendir” açıklaması yapıldı.

TDK’dan “müsait” kelimesiyle ilgili yapılan açıklama şöyle:

“Kelime ilk defa 1918'de tespit edilmiştir. Kelimenin bu anlamı ilk defa Meydan Larousse Ansiklopedisi'nde (1972, 1981) aşağıdaki şekilde yer almıştır. Belli ki müsait sözünün bugünlerde söz konusu edilen anlamı 1983'te yayımlanan yedinci baskıya bu yolla girmiş olmalıdır. Söz konusu anlam tam da bu haliyle ilk kez 1983'te Türkçe Sözlük'e girmiştir. O dönem sözlüğü hazırlayanların hangi düşünce ile bu anlamı müsait kelimesine ilave ettiklerini bilemiyoruz. Ancak kesin olan, bu anlam, 1983'ten beri sözlüğün her baskısında aynı şekilde devam etmiştir. Yani bir iki günlük bir konu veya iş değildir, 32 yıldan beri bu anlam sözlükte aşağıdaki şekliyle mevcuttur. Türkçenin derlemi (corpus) üzerine hazırlanmış en geniş çalışmaya baktığımızda ‘müsait’in 560 kez geçtiğini görürüz. Ancak söz konusu edilen ikinci anlam bu 560 örnek arasında karşımıza çıkmaz.

"Belli ki argo..."

“Türkçe Sözlük'te ‘teklifsiz konuşma’ya özgü bir kullanım olarak kaydedilen bu anlam belli ki bir tür argo kullanımdır. Büyük bir ihtimalle de 1980'li yıllarda bu anlam, belirli bir çevrede kullanılmış olabilir. Bugün bu anlam herkesçe bilinen bir anlam değildir. Belki de bir döneme özgü, Moda sözlerdendir. Bir yönden cinsiyet ayrımcılığı güden, bir yönden de bu anlamıyla kullanılışı neredeyse hiç bilinmeyen bu kelime, Türkçe Sözlük'ün yeni baskısında ve Genel Ağ ortamındaki kullanımlarında gerekli taramalar yapıldıktan sonra yeniden düzenlenecektir. Kamuoyunda tartışmalara sebep olan bu ve benzeri konularla ilgili TDK olarak çalışma yapılacak ve kamuoyuyla paylaşılacaktır.”

59 bin kişi cinsiyetçi tanımlama istemiyor

TDK’nin internet sitesinde “müsait” sözcüğünün "Flört etmeye hazır olan, kolayca flört edebilen (kadın)" olarak tanımlanması, medyada yer bulduktan sonra büyük tepki toplamış, Change.org’da “Güncel Türkçe Sözlük'teki cinsiyetçi ifadenin kaldırılmasını istiyoruz” talebiyle imza kampanyası başlatılmıştı. İmza kampanyasına bu haberin yazıldığı saat olan 12 Mart 2015, 12.27’ye kadar 58 bin 888 kişi destek verdi. (EA)