"Silah Ticareti Anlaşması Gerekli"

Uluslararası Af Örgütü güçlü bir silah ticareti anlaşmasının çocuk askerlerin çatışmalarda kullanılmasının durdurulmasına katkıda bulunacağını bildirdi.

Örgütten yapılan açıklamada, tüm devletlere, insan haklarını korumak adına etkili kuralları olan güçlü bir anlaşmayı kabul etme çağrısı bir kez daha dile getirildi.

Konuyla ilgili bilgi veren Uluslararası Af Örgütü Silahlar Denetlensin Kampanyası ve İnsan Hakları Direktörü Brian Wood, Uluslararası Af Örgütü'nün Mali'de yaptığı son saha araştırmasına atıfta bulunarak çocuk askerlerin karşı karşıya kaldığı dehşetten söz etti.

"Bu çocuklar, dünya çapındaki sayısız çatışmada -hatta bazen cephe hattında görev alarak- askeri birlikleri ve silahlı grupları desteklemek için askere alınıyor.

"Silah Ticareti Anlaşması, hükümetlerin çocuklara yönelik şiddet gerçekleştirmek için kullanılacak silah ticaretini engellemesini gerektirmeli ve silahların hükümet güçlerinin ellerine ve savaş suçlarından sorumlu silahlı grupların eline geçmesini sağlayan silah akışını kesecek kurallara sahip olmalı.

"Fakat şu anki taslak metinde bulunan kurallar gerçek bir fark yaratacak güce sahip değil."

Gelecek ay bu konudaki bir anlaşmanın taslak metnine son halinin verilmesi bekleniyor. Şu anki taslak metin çocuk asker kullanan devletlere ya da gruplara silah ticaretini engellemeye yardımcı olacak zayıf kurallar içeriyor.

"Motorlu bir araca dönüştüm"

Uluslararası Af Örgütü'nün de üyesi olduğu küresel Uluslararası Çocuk Askerler sivil toplum koalisyonunun verilerine göre Ocak 2011'den bu yana çocuk askerler en az 19 ülkede kullanılıyor.

Örgütün yaptığı Mali'de araştırmada tanıklar, Diabali'de, yaşları 10 ila 17 arasında değişen çocukları İslami silahlı gruplarla birlikte gördüklerini söyledi. "Bu çocuklar tüfek taşıyordu. Bir tanesi o kadar küçüktü ki, tüfeği bazen yere sürünüyordu."

Ségou'da görüşülen iki asker çocuktan biri ruhsal bozukluk belirtileri gösteriyordu. 16 yaşındaki arkadaşı ise nasıl zorla askere alındıklarını anlattı.

"23 öğrenci ile birlikte bir Kuran mualliminden ders alıyordum. İki ay önce muallimin torunu bizi İslamcılara sattı. Ateşli silah taşıyan, 14 gençten oluşan bir gruba katıldık...

"Bizi kalbi ya da ayağı nişan alarak ateş etmek için eğittiler. Savaşmadan önce beyaz bir tozla karıştırılmış pilav ve kırmızı bir tozla karıştırılmış sos yememiz gerekiyordu. Aynı zamanda iğne de oluyorduk. Ben üç tane olmuştum...

"Bu iğneler sonrasında ve tozla karıştırılmış pilav yedikten sonra motorlu bir araca dönüşüyordum, muallimlerim için her şeyi yapardım. Düşmanlarımızı köpeklermiş gibi algılıyordum ve aklımda sadece onları vurmak vardı."

Kanıtlar

Uluslararası Af Örgütü'nün elinde Mali hükümeti tarafından desteklenen milis gruplarının da öncesinde çocukları askere aldığına dair kanıt bulunuyor. Ancak örgütten yapılan açıklamada,  "şu ana dek bu grupların çocukları cephe hattında kullandığına dair belgelenmiş bir vaka olmadığı" bildiriliyor.

Örgüt son yıllarda, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Fildişi Sahili, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Sri Lanka, Somali ve Yemen'in aralarında olduğu ülkelerde çocuk askerlerin kullanıldığını ya da kullanıldığına dair iddiaları belgeledi. (YY)