SES: 112 ekiplerinin ne ile karşılaşacağı belirsiz

* Fotoğraf: Adem Koç - İstanbul / AA

Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Merkez Yönetim Kurulu, 112 acil sağlık hizmetlerinde çalışan sağlık emekçilerinin sorunlarına dair yazılı açıklama yaptı.

İşyeri ziyaretlerinde 112 istasyon noktalarında, komuta ve çağrı merkezlerinde kurum yöneticileriyle, sağlık emekçileriyle yaşanan sorunları, çözüm önerilerini konuşan sendika temsilcileri, Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünden de randevu talep etti. Ancak bu talepleri kabul görmedi.

Resmi kurumdan randevu alamayan SES, taleplerini ve çözüm önerilerini bugün kamuoyuna açık şekilde açıkladı.

Güvenlik, eğitim, çalışma saatleri, ücret ödeme

Sendikanın açıklamasından öne çıkanlar şöyle:

• En büyük sorun güvenlik ve şiddet görme riskinin yüksek olması: 112 ekipleri vakaya çıkarken tamamen bir bilinmezliğe gidiyor. Ne ile karşılaşacakları belirsiz. Özellikle ateşli silah olayları ve kavgaları içeren vakalarda 112 emekçilerinin öne sürülmesi kolluk kuvvetleri gelmeden vakaya müdahale etmelerinin istenmesi, kolluk kuvvetlerinin olay yerine geldiği zaman 112 ekibiyle koordineli çalışmaması nedeniyle olay yerinde ekipler savunmasız kalıyor.
• Hasta yakınlarının telefonla görüştükleri kişilerin gelen ekip olduğunu zannederek özellikle ulaşım süresi uzamış vakalarda sorgusuz sualsiz ekibe saldırmaları sıkça karşılaşılan bir durum halini almıştır.
• Diğer sağlık hizmeti üreten alanlardan farklı olarak 112 emekçileri, şiddete maruz kaldıklarında BEYAZ KOD bildirimi yapmaktan kaçınmaktadırlar. Çalıştıkları bölge aynı olduğu için saldırganlarla mahkeme sürecinde yüz yüze gelmek istemiyorlar.
• Açılan kamu davaları da çalışanlar şikâyetçi olmadığından veya şikâyetlerini geri çektiklerinden dolayı sonuçsuz kalıyor. Şikâyetlerinde ısrarcı olanlar ise daha sonrasında tehditlerle karşı karşıya kalmakta, mahkeme sürecinde de saldırganlara ceza verilse dahi cezalar caydırıcı olmaktan çok uzak olduğu için beyaz kod uygulaması işlevsiz bir uygulama haline gelmiştir.
• Psikiyatrik vakalarda kolluk kuvvetlerinin hastane sürecine kadar ambulansa eşlik etmemesi, 112 ekibinin şiddete uğramasına, kaza yapmasına, yaralanmasına ve hatta ölümüne neden olabilmektedir.
• Kolluğun kendi yasal mevzuatı ile Sağlık Bakanlığı mevzuatı arasında uyum sağlanmaması görev ve sorumlulukların karıştırılması, kolluk kuvvetlerinin ambulans personeline askeri disiplindeymiş gibi ast ve üst emir komuta zinciri uygulamaya çalışması ekip halinde çalışmayı güçleştirmekte ve acil sağlık hizmetinin hızını kesmektedir.
• 112'de yeni başlayan ya da tayinle gelmiş personele başlayış evrakları arasında sendika üye formunun dayatılması: “Bu yetkili sendikadır buraya üye olursan senin için iyi olur” denilerek sendika seçme özgürlüğü baskı altına alınmaktadır.
• Yeni mezun olan sağlık emekçileri hizmet içi ya da oryantasyon eğitimi olmadan direkt olarak ambulansta çalışmaya başlatılmaktadırlar. Hizmet içi eğitimler başladıktan çok sonra planlanmakta ve uygulanmaktadır. Pandemi döneminde hizmet içi eğitimler de verilemediğinden bilgi ve tecrübesi olmayan personelin ambulansta çalışması, hasta-çalışan sağlığı ve güvenliği açısından ciddi risk oluşturmaktadır.
• 112'de işe başlayan personelin, en az 1 yıl hastane acillerinde tecrübe kazanmasının planlanması, bu uygulamanın başlatılması, hasta ve çalışan güvenliği açısından bir gereklilik olarak kabul edilmelidir.
• 24 saatlik uzun çalışma süresi; iş kazası ve meslek hastalıkları riskini arttırması ve hasta güvenliğine olumsuz etkisi bilinmesine rağmen kreş olmayışı: Çalışan sağlığı ve çocuğun üstün yararına yönelik taraf olduğumuz sözleşmeler ve Anayasamızla da korunan çocuğun bakım hakkının ihlal edilememesi için 7/24 ücretsiz kreşler açılmalı ve bakım sorunu olan sağlık emekçilerine kolaylık ve maddi destek sağlanmalıdır.
• 112 emekçilerinin ek ödeme fazla mesai ücretlerinin bazen ayın 28'ine kadar uzayabilen gecikmelerle ödemesi yapılmaktadır. Ek ödemeler zamanında ödenmelidir.
• Yurt dışı görevlerinin sağlık emekçilerine harcırah anlamında katkısı bilinmektedir. Bu tür görevlere yetkili sendika üyesi ya da tanıdık vasıtasıyla karar verilmekte ve yapılan görevlendirmeler liyakat uygun yapılmamaktadır.
• 112'de geçici göreve giden personele eksik ödeme yapılmaktadır. Bu ödemeler mevzuata göre 30 gün üzerinden yapılmalıyken 112 emekçisine sadece tuttuğu nöbet sayısı kadar yapılmakta, bu durum kanun ve mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.
• 112'de ek ödeme ve performans dağıtımın adaletsizliği her geçen gün daha da artmaktadır. Pandemide tavandan ek ödeme kapsamında yapılan ödemelerde ambulansta çalışan üç kişiden biri olan sürücüler kapsam dışı bırakıldı. 24 saat yan yana çalışanların ekip barışı bozulmuş oldu.
• Pandemi sürecinde engellenen izin ve istifalar ayrıca 112 emekçilerinin de ciddi bir sorunu haline gelmiştir. Dinlenme hakkımız, olağanüstü durumlar bahane edilerek gasp edilmemelidir.
• Pandemi sürecinde hastalığa yakalanan 112 emekçilerinin maruz kaldığı durum meslek hastalığı olarak sayılmalıdır.
• Covid-19 hastalara ayrı personel ve ambulans tahsisi edilmesi sağlanmalı, 112 emekçilerinin hastalığa yakalanma ve hızlı enfekte olmasına yol açılmamalıdır.
• Gebeliğin ilk dönemlerinde sürekli araç içinde ve hızlı sürmeden ve coğrafi koşullardan kaynaklı mide bulantılarının sık olması nedeniyle kadın sağlık emekçilerine pozitif ayrımcılık sağlanmalıdır.

(AS)