Saros'ta Liman ve Boru Hattı projesinin ÇED olumlu kararına iptal

* Fotoğraf: Saros Gönüllüleri / Twitter

Edirne İdare Mahkemesi, Keşan ilçesinde bulunan Sazlıdere Köyü Sahili’nde Boru Hatları İle Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ) tarafından çalışmalarına başlanan “Saros BOTAŞ FSRU Sazlıdere Limanı ve Boru Hattı Projesi” için verilen ÇED olumlu kararını iptal etti.

Konuya ilişkin Keşan Kent Konseyi ve Saros Gönülleri Dayanışması’nın yaptığı ortak açıklamada mahkeme kararının derhal uygulanması, liman ve boru hattı inşaatının durması istendi.

Açıklamanın ardından Saros Gönüllüleri ve Keşan Kent Konseyi bileşenleri, Keşan Kaymakamlığı’na mahkemenin almış olduğu bu kararın uygulanması için dilekçe de verdi.

"Bugün durmak zorunda"

Yeşil Gazete'de yer alan habere göre, ortak açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Saros Körfezi için uzun süredir beklediğimiz Adalet, nihayet ses verdi. 3 yıllık mücadelemizde Saros Gönüllüleri ve Keşan Kent Konseyi olarak hukukun üstünlüğüne inancımız ve büyük Saros dayanışmasının sonucu ÇED oyununu bozduk. Sahillerde uygulanmakta olan İnşaat yasağına rağmen Botaş gece gündüz durmadan büyük gürültülerle çevredeki tüm halkı uyutmadan inşaata devam etti.

“Halkın iradesinin de haklarının da yok sayıldığı liman inşaatının ve boru hattının hukuksuzluğu bilimsel raporlar ve ikinci iptal kararı ile hüküm altına alınmıştır. Bakanlık ve Botaş bilime ve yargı kararına saygı göstermek ve inşaatı hemen bugün Anayasa gereği durdurmak zorundadır.”

“Yargı hukuksuzluğa son verdi”

“BOTAŞ ‘gümrükten mal kaçırır gibi’ deyimini doğrularcasına, alelacele boruları döşeyerek, iskele kazıklarını dikerek, ‘Atı alan Üsküdar’ı geçti’ diyebilmek için mi bilinmez (!) büyük bir hızla çalıştı. Ama artık yargı bu hukuksuzluğa son verdi.

“BOTAŞ ve yüklenici firmanın bu gayretleri, resmi ve bilimsel bilirkişi raporlarının başından beri işaret ettiği gibi, kamu kaynaklarının boşa gideceğini ve doğal varlıklarımızın yok olacağını bir kez daha ortaya koymuş, haklılığımızı kanıtlamıştır.

“Bugüne kadar binlerce kez söyledik. Saros Körfezinin denizine, kıyısına, ormanına, canlı yaşamına kast edilerek arazi sahipleri ve köylülerin mülkiyet haklarını çiğneyerek, doğamıza verdiğiniz geri dönülmez zararlar yanınıza kalmayacaktır.

“Saros’u terk etmenizin de takipçisi olacağız”

Edirne İdare Mahkemesi’nde süren 1. ÇED iptal davamızın 2. karar sonucuna göre BOTAŞ’ın sadece dış ticaret amacıyla Saros Körfezine yaptığı bu vandalizme Edirne İdare Mahkemesi iptal kararıyla dur demiştir. Bu haksız, hukuksuz zulüm yeter! Durdurun artık bu vandallığı ve Saros’dan hemen çıkın.

Saros Gönüllüleri ve Keşan Kent Konseyi olarak, bu proje nedeniyle yeryüzünden, su dibine kadar her yok olan canlının, talan edilen doğal yaşamın hakkını aradığımız gibi hukuk ve bilim tanımaz tavırlarınızla verdiğiniz zararların da Saros’u terk etmenizinde takipçisi olacağız.

“Saros Körfezinin tüm kıyılarını, doğal yaşamı, denizimizi tüm kötülüklerden korumaya bilinç, kararlılık ve dayanışmayla devam edeceğiz.”

Avukat Kaçar: Tüm zararları telafi etmek zorunda

Avukat Bülent Kaçar da yaptığı açıklamada, mahkemenin vermiş olduğu kararı deklare etti ve karara temyiz yolunun açık olduğunu söyledi:

“Edirne İdare Mahkemesi’nce, yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin, davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile müdahil Botaş şirketinin usule dair itirazları yerinde görülmeyerek Saros FSRU Limanı İnşaatı için 2019 yılında verilen ÇED Olumlu Kararının bilime ve hukuka aykırılığı nedeniyle gerekçeli iptal kararı tebliğ edilmiştir.

Avukat Kaçar, BOTAŞ’ın Saros Körfezi’nde denize, tarlalara ve ormanlara verilen tüm zararları gidermek ve telafi etmek zorunda olduğunu da kaydederek “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Botaş, Saros Fsru Limanı ve Kara Boru Hattı inşaatını derhal durdurarak denizimizden, tarlalarımızdan ve ormanlarımızdan derhal çıkmalıdır” dedi.

“Halkın iradesine saygı”

Kaçar açıklamalarını şu sözlerle tamamladı:

“Devlet kurumları olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Botaş şirketi Anayasaya ve kanunlara karşı gelmekten derhal vazgeçmeli, halkın iradesine ve yargı kararına hemen bugün saygı göstermelidir.

“İdari Yargılama Usul Kanununun 52.maddesine göre ‘Temyiz…yoluna başvurulmuş olması…mahkeme…kararlarının yürütülmesini durdurmaz’. Keşan Kaymakamlığının ve Keşan Jandarma İlçe Komutanlığının idari yargı kararını uygulayarak Saros Fsru projesine dair tüm çalışmaları ivedilikle durdurmasını talep ediyoruz.”

Ne olmuştu?

2019’da gündeme getirilen proje kapsamında Saros Körfezinde FSRU denilen uluslararası likit doğalgaz ve petrol taşımakta kullanılan, 100 bin tonluk dev kargo gemilerin barınacağı liman ve iskele yapılmak isteniyor.

BOTAŞ'ın Edirne Keşan’da Gökçetepe ve Sazlıdere köyleri arasında yapımına devam ettiği doğal gaz taşıma ve yükleme limanı gemi iskelesine karşı yöre halkı da aylardır mücadele ediyor. 

Projeye karşı açılan davalar sürecinde yapılan üç ayrı bilirkişi keşfinde de bilirkişi heyetleri projenin inşaat, ziraat, jeoloji, hidrojeoloji, biyoloji ve orman bilimlerine birçok yönden aykırı olduğunu ortaya koyan raporlar vermelerine rağmen projenin inşaat çalışmalarına Kasım 2020’de başlandı. 

ÇED raporu iptal edildi

Projeye karşı yöre halkının Edirne İdare Mahkemesi’nde açtığı dava sürecinde yapılan ilk bilirkişi keşfinde ÇED Raporundaki birçok eksikliğe dikkat çekilerek ÇED olumlu kararının aleyhinde görüş belirtildi. 

Mart 2020’de açıklanan Edirne İdare Mahkemesi kararında BOTAŞ şirketi tarafından yapımı planlanan projenin kamu yararına, hukuka ve bilime aykırı olduğu ortaya konarak ÇED Raporu iptal edildi.

Yeni ÇED çıkartıldı

Şirket bu mahkeme kararının ardından 2009/7 Genelgesi uyarınca yeni ÇED için başvurdu, yöre halkının tüm tepkilerine rağmen şirkete Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yeni ÇED olumlu belgesi verdi. 

Bu ÇED raporuna da 1038 kişiyi temsilen yeniden dava açılırken, davada yapılan bilirkişi keşfi raporunun beklendiği bir süreçte şirket alana iş makineleri ile girerek inşaat çalışmalarına başladı.

Saros FSRU Liman ve Boru Hattı projesinin Saros Körfezi Kültür ve Turizm Gelişim Bölgesinde kurulması için Kültür ve Turizm Bakanlığının imar planlarının planlama ilkelerine ve şehircilik esaslarına uygun olmadığını belirten son bilirkişi raporunun hemen ardından arazi sahibinin haberi dahi olmadan iş makineleri alana girerek çalışmalara başladı. 

Saros Körfezi hakkında

Ege Denizi'nin kuzey kesiminde yer alan Saros Körfezi, güneyde Gelibolu Yarımadası, kuzeyde Trakya kıyıları arasına yaklaşık 60 kilometre kadar sokulan üçgen biçimli bir girinti. 

Kuzey ve güneyde jeomorfolojik açıdan yalı yarlı ve düzenlenmiş kıyılarla çevrili olan körfezin giderek daralan doğu ucunda Kavak Deresi’nin yığdığı alüvyonlarla kaplı bataklık bir ova (Kadıköy-eski Evreşe ovası) yer alır. 

Ege Denizi’nin en tuzlu kesimlerinden birini oluşturan Saros Körfezi’nde karmaşık girdaplar çizen akıntılar görülür. Bu akıntılar nedeniyle de Saros kendi kendini temizleyen bir körfez konumundadır. 

Suların yüksek oksijen içeriği ve körfeze dökülen akarsuların getirdiği bol besin tuzları sayesinde yüzlerce deniz canlısı, balık türü ve endemik bitkilere ev sahipliği yapan Saros Körfezi’nin her iki kıyısında da yazlıklar ve turistik kuruluşlar bulunur.

Akdeniz’in kirliliğe karşı korunması sözleşmesi kapsamında önemli bir doğal varlık olan Saros Körfezi, Kaptan Cousteau'nun tespitleri çerçevesinde, Kızıldeniz'e eşdeğer dip güzelliğiyle de ünlü. 

(TP)