Samsunlu Kadınlar ''Eşbaşkanlık Sistemi"ne Sıcak Bakıyor

Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi Giresun ve Ordu’nun ardından son durağımız Samsun.

Samsun, Giresun ve Ordu’ya nazaran seçim yarışına daha hazır görünüyor. Sokaklarda aday araçları, her tarafta asılan pankartlar, posterler göze çarpıyor.

Öte yandan yarın çatı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu’nun da Samsun halkıyla biraraya gelecek olmasının yarattığı bir heyecan var.

Ne var ki, Samsun merkezde mikrofon uzattığımız kimse cumhurbaşkanlığı seçimi hakkında konuşmak istemedi. Sadece Orhan adında bir taksici Karadeniz’de çiftçilerin artık hayvancılık yapmadığını, dolayısıyla gübre elde edemediğini ve devletten kimyasal ilaç aldığını, bunun da toprağı ve verimi uzun vadede çok kötü etkileyeceğini söyledi.

Onun dışında bir kaç kişi destekledikleri adaya göre, “Tayyip alacak” veya “Ekmel bizi kurtaracak” gibi yorumlar yapmanın ötesine geçmedi.

Samsun’da da Ordu ve Giresun’da olduğu gibi Halkların Demokratik Partisi’nin pek esamesi okunmuyor.

Biz de rotamızı acaba cumhurbaşkanlığı seçimleri hakkında kadınlar ne düşünüyor ve zor durumda olan kadınların bu seçimden beklentisi nedir diyerek Samsun’da kadınlar ve çocuklarla ilgili çalışmalar yürüten ELVİNDER Başkanı Yeşim Gürsoy’la buluştuk.

Kadının para kazanması ve erkek şiddeti

Aynı zamanda çalışanlarının yüzde 80’inin kadın olduğu özel bir hastanede koordinatörlük yapan Gürsoy, Samsun’da özellikle merkezde kadınların yaşadıkları sorunların son zamanlarda azalma gösterdiğini belirtiyor.

Son yıllarda kadınların iş hayatının içine daha fazla girdiğini ve ekonomik özgürlüğünü kazanmaya başladığını vurgulayan Gürsoy, bu durumun yarattığı başka bir soruna dikkat çekiyor:

“Maalesef aileden başlayarak erkek ve kadın rolleri öğretiliyor. Oğlan çocuğu sokakta oynarken kız çocuğuna ‘abin bu işleri yapmaz, sen ev işlerine yardım et deniyor ve buradan bir ‘erkek’ ve ‘baba’ anlayışı ortaya çıkıyor.

“Büyüyüp baba olan erkek, kendi ailesinde gördüğü gibi mutlak gücün erkekte olduğunu düşünüyor. Ancak kadın iş gücüne katılıp para kazanmaya başlayınca ve itaat ortadan kalkınca erkek şiddete yönelebiliyor.

“Son yıllarda tüm Türkiye’de olduğu gibi Samsun’da da bu sorun yaşanıyor. İşin garibi eğitimli kadınlar eğitimsiz kadınlara göre erkek şiddetini daha az dile getiriyor ve çoğunlukla şikayetçi olmayıp sadece boşanma yolunu seçiyorlar."

Kadınlardan kadınlara namus baskısı 

Erkeklerin şiddet uyguladığı kadınlar için devlet tarafından açılan sığınma evlerinin Samsun’da başlarda sıkıntılara neden olduğunu dile getiren Gürsoy, şu anekdotu aktarıyor:

“Bir mahallede sığınma evi açılmıştı ama mahalledeki kadınlar yüzlerce imza toplayıp bu evin kapatılmasını istediler.

“Nedenini sorduğumuzda ise ‘Bu kadınlar normal kadınlar olsalardı kocaları onları dövmezdi. Bizim eşlerimiz, oğullarımız var; mahallemizin namusunun bozulmasını istemiyoruz’ dediler.

“Kadınların yaşadıkları sorunlarda genel ‘namus’ tanımının da etkili olduğunu ve bu çerçevede kadınların da kadınlara sıkıntı yaşattığını düşünüyoruz."

“Kadınlar adayların kendilerine nasıl baktığını bilmiyor”

Gürsoy’a cumhurbaşkanlığı adaylarını, adayların kadın konusuna yaklaşımını ve bu çerçevede Samsunlu kadınların seçime nasıl baktığını soruyoruz.

“Gerçekçi olmak gerekirse maalesef çoğunlukla kadınların kendi fikirleriyle hareket etmesine fırsat tanınmıyor. Pek çok yerde mahalle, köy, koca baskısının kadınların seçiminde etkili olduğunu söyleyebiliriz.

“Öte yandan maalesef kadın seçmen, adayların bugüne kadar ağzından çıkan kadın ve kadın haklarına ilişkin söylemleri bilmiyor.

“Eşbaşkanlık olumlu”

Gürsoy en son Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) eşbaşkanlık sistemine kadın seçmenlerin nasıl baktığını değerlendiriyor.

“Samsun’da HDP’ye pek oy veren olmaz. HDP PKK’nın partisi olarak değerlendiriliyor. Ama kadınlar HDP’nin eşbaşkanlık sistemine olumlu bakıyor.

“Başkanlık mevkiinde kadınların süs olarak durmaması, güçlü kadın figürü çizmeleri çok hoşlarına gidiyor.” (EKN)

* Karadeniz turu P24 koordinatörlüğünde bir grup gazeteciyle gerçekleşti.