Quito'da muhalefet, Başkan'ın "ulusal uzlaşma" çağrısını reddetti

Fotoğraf: Başkan Lasso'ya hayır demeye çağıran referandum afişleri/Twitter/ @ZoomEcuador

Ekvador Yerli Halklar Konfederasyonu (CONAIE), Ekvador, Evanjelik Yerli Halklar Konseyleri ve Örgütleri (FEINE) ve diğer toplumsal hareketler ve sol partiler hafta sonu yerel seçimler ve sekiz maddelik Anayasa değişikliği için yapılan halk oylamasını kaybeden Başkan Guillermo Lasso'nun "ulusal uzlaşma" çağrısını reddetti. 

Erken seçim çağrısı

Lasso'nun 6 Şubat Pazartesi günü yenilgi sonrasında yaptığı çağrıya hafta ortasında yanıt veren çeşitli toplumsal hareketler ve sol  partilerin liderleri, Lasso'nun artık yönetme gücünün kalmadığını ilan ederek erken seçim çağrısında bulundular.

Rafael Correa

60 yaşındaki Eski Ekvador Başkanı Rafael Correa'nın lideri olduğu Yurttaş Devrimi Hareketi geçtiğimiz hafta sonu yapılan yerel seçimlerde bütün büyük vilayetlerin il ve ilçe belediye başkanlıklarını kazandı.

Eski Cumhurbaşkanı ve Pazar günkü seçimlerde ülkenin bütün büyük vilayetlerinin il ve ilçe belediye başkanlıklarını süpüren Yurttaş Devrimi Hareketi'nin (RC) lideri Rafael Correa, Çarşamba günü Twitter hesabından paylaştığı videoyla Lasso'nun çağrısını "güvenilmez", "samimiyetsiz" ve "ikiyüzlü" olarak niteledi ve reddetti. 

Correa, Lasso'nun "[...] çözümün değil, sorunun bir parçası olduğunu" anlamasını istedi. Correa, "Büyük bir ulusal uzlaşma, ancak seçimlerin öne alınmasıyla sağlanır" dedi. Twitter'dan "Demokrasinin her dört
yılda bir seçim beklemek anlamına geldiği basitliğinin üstesinden gelmeliyiz. Lasso büyük bir sahtekardır, ülkenin batırılmasının suç ortağıdır ve anayasal olarak varlığına son verilmelidir," diye yazdı.

Demokratik Sol Parti (ID) ve yerli lider ve Haziran 2022'de Lasso hükümetine karşı ulusal grevin ana organizatörlerinden biri olan Ekvador Yerli Halklar Konfederasyonu ((CONAIE) başkanı Leonidas Iza Salazar da, konfederasyonun diyaloğun bir parçası olmayacağını söyledi. 

CONAIE'nin yanısıra Ekvador Yerli Evanjelik Halkları ve Örgütleri Konseyi (FEINE) liderleri, Çarşamba günü düzenlenen bir basın toplantısında, Lasso hükümetini ve halk karşıtı neoliberal politikalarını reddettiklerini yinelediler. 

Merkez sağ Sosyal Hristiyan Parti (PSC) de anlaşmaya katılmayı reddetti. Partiden yapılan yazılı açıklamada "Hükümet'in 'Ulusal Anlaşma' çağrısının parçası olmayacağız, çünkü Cumhurbaşkanı'nın önerdiği ve yaptığı şey her zaman Ekvador halkının ve özellikle de en yoksulların çıkarlarını etkiliyor ve dahası, kendi sözüne ve hükümetinin sözüne inanılamayacağına dair kalıcı işaretler veriyor" denildi. 

Lasso'nun referandum yenilgisi sonrasında yorumcular hükümetin geleceği konusunda kaygılı. Lasso yönetimi Mayıs 2021'de göreve geldiğinden beri ülkenin hapishaneleri ve büyük kentlerindeki uyuşturucuyla bağlantılı şiddeti kontrol altına almaya uğraşırken, grevler ve protestolar ve muhalefetin egemen olduğu tek meclisli Kongre'yle yinelenen anlaşmazlıklarla karşı karşıya kaldı. 

Haziran 2022'de, gıda ve yakıt fiyatlarına yapılan zamlara karşı baş gösteren toplumsal protestolara verdiği şiddetli tepki sonrasında milletvekillerinin sert eleştirileriyle karşılaşan Lasso  azil oylamasından kıl payı kurtulmuştu. 

Arka plan

18 milyon nüfuslu Ekvador, insani ve doğal çeşitlilik açısından dünyanın en önde gelen ülkeleri arasında. 2007 ile 2017 arasında 10 yıl iktidarı elinde tutan önceki Başkan Correa döneminde Ekvador, ülkenin ağır dış borcunu gayri meşru olduğu gerekçesiyle ödemeyi reddetmiş ve uzun mücadeleler sonunda borcun yüzde 60'ından kurtulmayı başarmıştı. Correa döneminde derin yoksulluk ve işsizlik büyük ölçüde giderilmişti. Correa'nın ardından Başkanlığı devralan eski yardımcısı Lenin Moreno'nun iktidarı döneminde ekonomik politikalarda neo-liberalizme kayışın sonucunda suç ve yolsuzluğun geri dönüşü, 2021 seçimlerinde sertlik yanlısı sağcı başkan Lasso'yu iktidara getirdi ancak tek meclisli Kongre sol muhalefetin kontrolünde kaldı. Pazar günkü büyük yenilgi sonrasında Lasso'nun görev süresini tamamlaması olasılığı önemli ölçüde zayıfladı.

(AEK)