Maske Tartışmaları: Ne Kadar Gerekli? Takılmasa Olur mu?

Polonya ve Avusturya gibi ülkeler yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını sebebiyle vatandaşlarına sokağa çıkarken maske takma zorunluluğu getirirken ABD'de yoğun tartışmalar yapılıyor.

Trump yönetimi salgınla mücadelede ABD halkına dışarı çıkarken ev yapımı maske takmaları tavsiyesinde bulunmaya hazırlanıyor.

Trump, ise "maske yerine fular ve şal da takılabileceğini" savunuyor. 

Fakat ABD'nin salgınla mücadele koordinatörü Doktor Deborah Birx ise şu uyarıyı getiriyor: "İnsanların maske takıyorum diye sahte bir güvenlik hissine kapılmasını istemiyoruz. Maske takmak sosyal mesafe, el yıkama ve diğer tedbirlerin yerini almamalı." 

Maske tartışmalarını virolog Dr. Çağatay Tarhan ve Dr. Melahat Cengiz'e sorduk... 

"Yüzde 40'a kadar engelleyebiliyor"

İstanbul Üniversitesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü'nden Dr. Çağatay Tarhan, maskeler üzerine yapılan bir araştırmayı referans göstererek şunları söyledi:

"Bu sabah Nature dergisinde bir yayın çıktı, çeşitli virüsler üzerinde bir maske deneyi yapmışlar, çeşitli soğukalgınlığı ve başka koronavirüs vakaları da incelenmiş. 

"Her virüsün havaya ne kadar damlacık verdiğine bakmışlar. Özellikle koronavirüs vakalarında maskelerin damlacıkların dağılımını yüzde 30 ila 40 oranında azalttığını bulmuşlar. Oradaki deneysel çalışmada tabii bazı eksikler var ama sonuçta bulgular önemli. 

"İnsanlar genelde virüs kapmamak amacıyla maske takıyor, ama virüsü kapmış olsanız bile semptom göstermediği için kendimizi hasta hissetmesek bile o virüs bizim içimizde olabilir bir şekilde. 

"Mesela bu deneyin süresi yarım saat, o yarım saat süresince hiç öksürmemiş hastalarda bile damlacık saçabiliyor. Yani dolayısıyla insanlar maske takarken daha çok şu mantıkla takmalılar: Bende virüs olabilir, ben o virüsü dışarıya vermeyeyim. 

"Sonrasında da o maskeyi her kullanışta düzgün bir şekilde çöpe atmak gerekiyor."

"Maske güvenilir bir yerden alınmalı"

Dr. Tarhan, maske türü konusunda da şöyle diyor: 

"Klasik cerrahi maskeler de kullanılabilir, tabii standart bir yerden almak lazım, merdivenaltı üretimleri başladı, bunlar kullanılmamalı, eczane gibi güvenilir yerlerden maske edinilmeli. 

"Yanı sıra koruyucu yüz siperlikleri de etkili gibi görünüyor. Bazı ülkeler şu anda maske zorunluluğu getirdi, getirmeyi planlayan ülkeler de var. Dünyada bu yönde bir hareketlilik artıyor. 

"Yani maske takmanın önemi ortaya çıkıyor."

"Düzgün kullanılmazsa daha bile tehlikeli"

İstanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Melahat Cengiz, maske kadar maskenin kullanım şeklinin önemine vurgu yaparak şunları söylüyor:

"Özellikle yakın teması olan şüpheli vakalarla ilgili maske takmak önemli. Kalabalık yerlerde çalışmak zorunda olanlar, toplu servise binmek durumunda olanlar takmalı. Şüpheli vakalarla yakın teması olanlarda da oldukça önemli cerrahi maske takmak. 

"Bu salgını ne kadar azaltabilirsek o kadar iyi. Ama en önemlisi el hijyeni ve sosyal mesafenin sağlanması. Bir buçuk metreden daha yakın temasa maruzsanız cerrahi maskenin takılması bu anlamda gerekli oluyor. Ama tek başına maske takmak tabii ki yeterli değil.

"Karşınızdaki insanın da takmasıyla bir bütünlük olacaktır. Maskenin takılma koşulları da önemli. Maskeyi bütün gün takıyorsanız bir süre sonra nemlenme olacaktır, oraya yapışan partiküllerden etkileneceksiniz. 

"Bunun dışında çıkarırken de yan bantlarından ve iplerinden çıkarmanız gerekir dokunmadan. Bu koşullarda takabiliyorsanız takmalısınız. Maskenin ortaya atılmaması gerekiyor."

TIKLAYIN - MIT Profesörü: Virüs 8 Metreye Kadar Sıçrayabiliyor

Dünya Sağlık Örgütü fikir değiştirmişti 

Salgının ilk günlerinde yayınlanan tavsiye listesinde "Eğer hasta değilseniz maske takmanıza gerek yok" açıklaması yapan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), yapılan araştırmalardan sonra bu önerisini değiştireceğinin sinyalini vermişti. 

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, "Toplumlar düzeyinde maske kullanımı hakkında devam eden bir tartışma var. DSÖ, hastalar ve onlara bakan kişilerin tıbbi maske kullanmasını önermektedir. Bu durumlarda maskeler yalnızca diğer koruyucu önlemlerle birleştirildiğinde etkilidir" dedi.

ABD'de yapılan bir araştırma koronavirüsün öksürükle 6 metre, hapşırıkla da 8 metre uzağa gidebildiği sonucuna vardı. 

(PT)