Mardin ve Niğde'de kuraklık | "Gıdada zor bir yaz"

*Fotoğraf: Canva

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, bu yıl kuraklık nedeniyle tarım alanlarında önemli sorunlar yaşandığını belirtti.

Gürer, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) ekmeklik buğdayın ton başına taban fiyatını 2 bin 250 lira, makarnalık buğdayın taban fiyatını da 2 bin 450 lira olarak açıkladığını anımsatıp taban fiyatın maliyetlerin bile altında olduğunu söyledi.

Buğday alanları yok oldu

Gürer, "Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre kuru tarım yapılan alanlarda dekar başına 270 kg ürün elde ediliyor. Bu yıl dekar başına 140 ila 170 kg dekar başına verim sağlanan bölgelerden öte kendi bölgem olan Niğde'de biçerdöverin giremeyeceği kadar kuraklık etkisiyle yok olan buğday alanları var. Çiftçi mağdur durumda. 3 bin 100 liraya buğday tohumu alıp kuraklık nedeniyle hasat yapamayacak çiftçiler var" dedi.

Süreç, saman ithaline varabilir

2020 yılının Aralık ayında metrekareye 44 mililitre yağmur düştüğünü, Türkiye ortalamasının ise metrekareye 78 mililitre olduğunu söyleyen Gürer, yağışın bu kadar az olmasının özellikle kuru tarım yapılan alanlarda ciddi mağduriyet oluşturduğunu belirtti:
"Buğdayın tonunu 3100 TL'ye alıp eken çiftçi, ürün yetişmediği için tarlaya biçerdöver sokamadan sürmek zorunda kalıyor. Ürün kaybı saman kaybını tetikliyor. Önümüzdeki süreçte saman temini zorlaşacak ve bunun neticesinde buğdaydan sonra ithal saman getirmek zorunda da kalınabilir."

Çiftçinin borçları silinmeli 

"Bu ortamda çiftçilere tohum ve hibe desteği sağlanmasından öte borçlarının ertelenmesi de yetmez, faizleri de silinmelidir" diyen CHP'li Gürer, şöyle devam etti:

"Genel olarak baktığımızda çifti ürününü değerinde satamazken, girdi maliyetlerindeki yüksek artış ve aracı sistemi nedeniyle tüketici de pahalıya ürün almak zorunda kalıyor. Kuraklık nedeniyle fiyatlar daha da artacak. Yurtdışından ürün getirmek de pahalı olacak. Kuraklığa karşı mücadelede bölgesel olarak ürün kayıplarının oluşmaması için çiftçilerin desteklenmesi şart. Gıdada zor bir yaz geçecek."

HDP Meclis'e taşıdı

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Sözcüsü ve Mardin Milletvekili Ebru Günay, Mardin'de yaşanan kuraklığa ilişkin Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin yanıtlaması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne soru önergesi verdi.

Günay, önergesinde "Pandemiyle birlikte mazot, gübre, tohum, ilaç gibi girdilerin maliyetleri iki kattan fazla artmıştır. Küresel ısınma ve buna karşı izlenen yanlış politikadan kaynaklı bu sene milletvekili olduğum Mardin'de ekili tarım arazilerinin yüzde 35'i kurumuş durumdadır" dedi.

DEDAŞ ile ilgili sorun

Mezopotamya Ovası'nın bu yıl ekinsiz kaldığını ve üretimin durma noktasına geldiğini belirten Günay, "Sadece Kızıltepe Ovası'nda bu yıl için yüzde 30'luk rekolte düşümü öngörülmektedir. Tarımda yıllardır yaşanan sorunların önüne geçmek için öncelikle DEDAŞ'ın çiftçiler üzerinde sürdürdüğü uygulamalardan vazgeçilmeli, çiftçinin borcu ötelenmeli ve taksitlendirilmelidir" ifadelerini kullandı.

Günay'ın verdiği önergede yer alan sorular şöyle:

• Mezopotamya Ovasının yüzde 35'inin kuruduğundan Bakanlığınız haberdar mıdır?
• DEDAŞ'ın Mardin'de elektrik kesintilerine başladığı ve bu nedenle çiftçinin tarlasını sulayamadığı bilginiz dahilinde midir? DEDAŞ hakkında gerekli incelemeler yapılmış mıdır?
• Bazı çiftçilerin borçlarını ödemediği gerekçe yapılarak tüm bölgenin elektriklerinin kesilerek toplu cezalandırma yapılmasına hangi gerekçe ile izin verilmektedir?
• DEDAŞ hangi gerekçeyle çiftçiye gönderilen destekleme parasına el koymaktadır?
• DEDAŞ'ın gelişigüzel yazdığı faturalarla ilgili başlatmış olduğunuz bir soruşturma var mıdır? Varsa ne aşamadadır?
• Mazot, gübre, tohum, ilaç gibi girdilerin maliyetlerinde KDVlerin düşürülüp çiftçinin üretimde yeniden etkin olması sağlanacak mıdır?
• Mardin'de çiftçilerin DEDAŞ'a olan borçlarının yapılandırılması ve ötelenmesi için gerekli adımları atacak mısınız? Çiftçiye faizsiz kredi imkânı sağlayacak mısınız?
• Küresel ısınmaya karşı oluşturacağınız projeler var mıdır? Varsa bu projeler nelerdir?
• Doğaya zarar vermeyen sulama teknikleri geliştirilecek midir? Yeraltı sularının daha fazla kurutulmaması için, bölgeyi ağaçlandırmaya yönelik teşvik edici çalışmalar başlatacak mısınız?

(DŞ)