Malatya'da ÇED raporu beklenmeden tesis yapıldı

* Malatya - Fotoğraf: Flickr

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Antep Milletvekili Mahmut Toğrul, Malatya’nın Doğanşehir ilçesinde Alevilerin yoğunlukta yaşadığı Dedeyazı Mahallesi’nde yapılan yıkama tesisini Meclis gündemine taşıdı. 

2018’de, Mir Serhat Madencilik firmasının, Dedeyazı Mahallesi’nin Kolan mezrasının 100 metre yakınına Demir Ocağı ve Kırma Eleme Zenginleştirme Tesisi yaptığını hatırlatan Toğrul, şimdi de aynı bölgeye halkın tepkisine rağmen yıkama tesisi ilave edilmek istendiğini söyledi.

Toğrul, ilave yıkama tesisi projesi için yapılmak istenen Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Halk Katılım Toplantısı’na mevcut şirketin hiçbir kurala uymayarak çalışmalarını yürüttüğü, önce yıkama tesisini yapıp sonra proje için ÇED başvurusunda bulunduğu gerekçesiyle bölge halkının katılmayacağını da bildirdi.

“Hafriyatlar dere yataklarına boşaltıldı”

Toğrul, 2018’de kurulan maden ocağının bölgenin ekosistemi üzerindeki olumsuz etkilerine ilişkin şu bilgileri paylaştı:

“Bölgede kurulmuş olan maden ocağının köyün ekosistemine ciddi anlamda zarar verdiği söylenmektedir. Maden çalışması sırasında çıkan hafriyatların dere yataklarına, orman arazilerine boşaltılmasından kaynaklı köylülere ait üzüm bağları ve kayısı bahçelerinin zarar gördüğü ifade edilmektedir.  

“Bu zarar Malatya Valiliği'ne bağlı Yatırım İzleme Koordinasyon başkanlığı ve Tarım il Müdürlüğü tarafından rapor edilmiş. 

 * Mahmut Toğrul

“İçme suyu kaynağının üzerinde”

“Aynı zamanda maden çıkartılan alan köyün içme ve sulama suyu kaynağının tam üzerinde yer aldığı için bu su kaynağı da maden faaliyetlerinden etkilenmiş. Öte yandan köy halkı içerisinde kronik solunum hastalıklarına sahip insanların, maden ocağından çıkan tozlardan kaynaklı şimdiden büyük sıkıntılar yaşadığı belirtilmektedir.

“Benzer sağlık sıkıntılarının gelecekte daha çok yaşanacağı aşikârdır. Tüm bu olumsuzluklara rağmen Doğanşehir'e bağlı Dedeyazı köylülerinin içme suyu kaynağını kurutan maden firmasının şimdi de ek proje ile aynı bölgeye Yıkama Tesisi kurmak istemesi bölgedeki ekosisteme daha fazla zarar verecektir.”

“Köyü boşaltmak mı istiyorsunuz?”

Toğrul, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in yanıtlaması istemiyle şu soruları sordu:

• Dedeyazı’ya yapılmak istenen yıkama tesisinin ÇED raporu beklenmeden hayata geçirilmesinin nedeni nedir? Normal durumda önce ÇED raporunun çıkıp daha sonra tesisin yapımına başlanması gerekmiyor mu? 
• Bölge halkının tüm itirazlarına rağmen yıkama tesisinin hayata geçirilmesine devam edilecek midir? Bölge halkının iradesi neden dikkate alınmıyor?
• Dedeyazı’da kurulmuş olan maden ocağı bölge ekosistemini nasıl etkilemiştir? Bu konuda bakanlığınızın bir çalışması var mıdır? Yok, ise bakanlığınız bu konuda bir girişimde bulunacak mıdır?
• Dedeyazı bölgesinde yapılmış olan maden ocağının zararları, Malatya Valiliği'ne bağlı Yatırım İzleme Koordinasyon başkanlığı ve Tarım il Müdürlüğü tarafından rapor edilmiş olmasına rağmen ikinci bir proje de ısrar edilmesinin nedeni nedir?
• Dedeyazı bölgesinde sulu tarım yapılan ne kadar tarım arazisi vardır? Bu tarım arazileri maden ocağından ne kadar etkilenmiştir?
• Dedeyazı bölgesine yapılmış olan maden ocağı bölgenin su kaynaklarına ne şekilde etki etmiştir? Bölge halkı gerek içme gerekse de tarımda kullanmış olduğu su ihtiyacını nasıl karşılamaktadır?
• Dedeyazı bölgesine yapılan maden ocağından önce ve sonra kronik hastalıklara ilişkin veriler nelerdir?
• Dedeyazı bölgesindeki maden ocağı bakanlığınız tarafından en son ne zaman denetlenmiştir? Ve hangi sıklıkta denetim yapılmaktadır? Yapılan denetimlerde söz konusu şirkete ilişkin bir kusur tespit edilmiş midir? Edilmiş ise tespit edilen kusurlar nelerdir?
• Yapılmış olan maden ocağı ve yapılmak istenen yıkama tesisiyle, su kaynakları tüketilen ve toprağı verimsizleştirilen köylüler üstü kapalı olarak bölgeden boşaltılmak mı isteniyor?

(TP)