Lula işçilerin, yerlilerin, yoksulların ve doğanın hakları için göreve başlıyor

Fotoğraf: Yemin töreninden sonraki "asıl etkinlik", "Gelecek Festivali"nin afişi  

Brezilya Cumhurbaşkanlığını, 30 Ekim'de ikinci turda ve üçüncü kez kazanarak iktidarı Jair Bolsonaro'dan alan Luiz Inácio Lula da Silva 1 Ocak Pazar günü resmen göreve başlıyor. 

Halk arasında küçük adıyla kısaca "Lula" diye anılan Brezilya Cumhurbaşkanı, başa baş geçen bir oylama sonrasında 60 milyon 345 bin 999 oyla seçmenlerin yüzde 50,9'unun desteğini almış, Jair Bolsonaro ise 58 milyon 206 bin 354 oyla 49,1'de kalmıştı. 

Lula sonuçların duyurulmasından sonra Twitter hesabından "[Bu] bize bağlı olduğu sürece, kimse sevgiden mahrum kalmayacak. Brezilya'ya ve Brezilya halkına çok iyi bakacağız." mesajını paylaşmıştı: "Yeni bir zamanda, barış sevgi ve umut zamanında yaşayacağız. Brezilya halkının bir kez daha hayal kurma hakkına ve hayal ettiği her şeyi gerçekleştirme fırsatına sahip olacağı bir dönem olacak."

Ancak Lula'nın Cumhurbaşkanlığı, Bolsonaro döneminde kamu kaynaklarının paylaşımında "eş-dost kapitalizmi"nin bütün nimetlerinden yararlanan, Amazon yağmur ormanlarının talanından kâr elde eden, dünyanın en büyük 15. petrol üreticisi olan ülkede hidrokarbonlara dayalı enerji üretiminin kontrolünü elinde tutan sermaye grupları için bir "sevgi zamanı"ndan çok, gerçeğe dönüşmüş bir kabusu temsil ediyor.

Lula'nın yemin töreninde
büyük katılım ve yüksek güvenlik

Lula'nın Amazon yağmur ormanlarının endüstriyel ormancılığa kapatılması, hidrokarbonlara dayalı enerji üretimine son verilmesi, kaynakların dağıtımında yoksulların ve emekçilerin öncelenmesi, yerlilere, renkli halklara ve kadınlara yönelik pozitif ayrımcılık hedeflerini uygulamaya başlamadan önünün kesilmesi için "ordu göreve" çağrıları yeterince etkili olmayınca sermaye sahiplerinin bir darbe için doğrudan doğruya kolları sıvaması, Pazar günkü görev devir teslim törenleri için eşi görülmemiş güvenlil önlemleri alınmasını zorunlu kıldı. 

Buna karşın 1 Ocak 2023 günü Başkan Luiz Inácio Lula da Silva'nın yemin törenine 2019'da Bolsonaro'nun yemin törenine katılanların üç kat daha fazla yüksek düzeyli uluslararası delegasyonun katılacağı bildirildi. Şimdiye kadar devlet ve hükümet başkanları ve bakanlardan oluşan 53 delegasyonun ve her düzeydeki delegasyonlardan toplam 120 ülke temsilcilerinin Lula'nın yemin töreninde hazır bulunacaklarını teyit ettikleri açıklandı. 

Törende Angola, Arjantin, Bolivya, Yeşil Burun Adaları, Şili, Kolombiya, Doğu Timor, Ekvador, Almanya, Guyana, Gine-Bissau, Paraguay, Portekiz, İspanya, Surinam, Uruguay ve Zimbabve delegasyonları devlet başkanları düzeyinde yer alacak. 

Lula'nın göreve başlaması onuruna düzenlenen müzik festivaline de yaklaşık 300 bin kişinin katılması bekleniyor.

Bombacı "iş insanı"

Lula'nın yemin töreni için alınan olağanüstü güvenlik önlemlerini zorunlu kılan gelişmelerin en önemlisi geçtiğimiz hafta sonu yaşandı. Cumartesi günü Jair Bolsonaro destekçisi 54 yaşındaki iş insanı George Washington de Oliveira Sousa, başkent Brasilia havalimanı yakınlarında bir patlama düzenleme hazırlığındayken yakalandı. Şüpheli, başkentte kargaşa yaratmak ve OHAL ilan edilmesini sağlayarak Lula'nın göreve başlamasını engellemek amacıyla yemin töreni sırasında bir petrol tankerini havaya uçurmayı planladığını itiraf etti. 

Pazar gecesi de, gene başkent Brasilia yakınlarında 40 kilo patlayıcı bulundu. 

Bu Pazar Lula'nın görevi devralmasıyla birlikte Adalet Bakanlığı'nı resmen üstlenecek olan yeni Cumhurbaşkanı kabinesinin Adalet Bakanı adayı Flavio Dino, 1 Ocak sabahı, Lula sandalyesine oturmadan önce darbe çağrılarında bulunanlar ve şiddete yeltenenlerin tümünün toplanacağını haber verdi. 

"Bazı önlemleri almak için beklemeyeceğiz, çünkü iktidar boşluğu diye bir şey olamaz" diyen müstakbel Adalet Bakanı, "1 Ocak'ta erken saatlerden başlayarak istikrarsızlık yaşanmaması için bütün önlemleri alacakları"nı söyledi.

Dino, Twittter hesabından yaptığı paylaşımda da "Teröristleri barındıran kamplarda, generallerin onayı ve sabık cumhurbaşkanının suskunluğuyla suç ortağı olduğu darbeler planlanırken 2023'ün sağlıklı ve demokratik bir Brezilya umudu ayakta durmaya devam ediyor" dedi. 

Darbeci grupları etkisiz hale getirmek üzere alınacak ilk önlemlerin Federal Polis ve Adalet Bakanlığı'na bağlı diğer birimlerce uygulamaya sokulacağını belirten Dino, Silahlı Kuvvetlerin de aşırı sağcı militanların kışlalar çevresinde oluşturdukları kampları dağıtacağını umuyor.

Bolsonaro kaçıyor

Bu arada Brezilya Resmi Gazetesi'nde yayınlanan, Cumhurbaşkanlığı güvenlik görevlilerinin resmi görevle 28-29 Aralık günlerinde ABD'nin Miami kentine uçmak üzere diğer görevlerinden alındıklarını belirten karar, Bolsonaro'nun yılbaşını eski ABD Başkanı Donald Trump'ın Miami yakınlarındaki malikanesi Mar-a-Lago'da geçireceği söylentilerinin gerçekleşeceğinin kanıtı kabul ediliyor.

Başkanlık çevrelerinden yayılan dedikodulara göre de, ordu ve polisteki bağlantılarınca, Cumhurbaşkanlığı dokunulmazlığı son bulur bulmaz darbe ve yolsuzluk iddiları dolayısıyla göz altına alınacağı konusunda uyarılan Bolsonaro görev devir tesliminde hazır bulunmayı göze alamadı. Ancak, Bolsonaro'nun bu yolculuğa katılmayı reddettiği söylenen eşinin Bolsonarocular tarafından ağır biçimde suçlanmakta olduğu haber veriliyor. 

(AEK)