Jeoloji Mühendisleri: 18 İl, 80 İlçe, 502 Köy Aktif Fay Hatları Üzerinde

Jeoloji Mühendisleri Odası, yaptığı yazılı açıklamada, "Ülke kaynaklarının Kanal İstanbul gibi hiçbir faydası olmayacak projelere harcanmasını değil, halkımızın sağlıklı ve güvenli yaşamasına ayrılması gerektiğini ifade ediyoruz" dedi.

İstanbul

Jeoloji Mühendisleri: 18 İl, 80 İlçe, 502 Köy Aktif Fay Hatları Üzerinde

Fotoğraf: Anadolu Ajansı

Jeoloji Mühendisleri Odası, Elazığ Sivrice’de dün akşam (24 Ocak) meydana gelen şu ana kadar 22 kişinin ölümüne neden olan 6.8 şiddetindeki depreme ilişkin açıklama yaptı.

Açıklamada, depremin meydana geldiği Doğu Anadolu Fay Zonu’na(DAFZ), dikkat çekilerek, şöyle denildi:

“Bingöl-Karlıova‘dan başlayan ve 580 km boyunca Antakya‘ya doğru uzanan 4-25 km genişlikteki aktif bir deformasyon kuşağıdır. En az iki milyon yıldan bu yana hareket ettiği bilinen sol yanal atımlı fayın bugüne kadar toplam 15 km’lik yanal öteleme yapmış olduğu, yani fayın yıllık kayma hızının 7.9 mm/yıl olduğu tespit edilmiştir. DAFZ’nun her biri ayrı bir depremde kırılması beklenen belirgin bölümleri (segment) bulunmaktadır. Bunlar

1-Karlıova-Bingöl fayı; 65 km

2-Palu-Hazar fayı; 50 km

3-Hazar-Sincik fayı; 85 km

4-Çelikhan-Gölbaşı fayı; 50 km

5-Gölbaşı-Türkoğlu fayı; 90 km

6-Türkoğlu-Antakya fayı; 145 km segmentleridir..

DAFZ üzerindeki büyük yerleşim birimleri Hatay, Osmaniye, Maraş, Adıyaman, Malatya, Elâzığ, Bingöl, Muş ve Tunceli’dir.”

"Yakın zamanda yıkıcı depremler olacak"

Fay hattının yakın zamanda yıkıcı depremlere sebep olabileceği vurgulanan açıklamanın devamında şu ifadelere yer verildi:

“Enerji biriktiren ve geçmişte çok sayıda yıkıcı depreme kaynaklık etmiş, yakın gelecekte de yıkıcı depremlere kaynaklık etmesi kaçınılmaz olan Doğu Anadolu Fay Zonu’nun gözlerden uzak tutulmaması gerektiğini belirttik,

Sivrice ile Palu arasında uzanan segmentin en etkili ve yıkıcı nitelikte deprem üretme özelliğine sahip olduğunu özellikle vurguladık.

“Türkiye Diri Fay Haritası baz alınarak yaptığımız incelemede, “Aksaray, Bolu, Sakarya, Yalova, Bursa, Balıkesir, Manisa, İzmir, Aydın, Denizli, Erzurum, Kahramanmaraş, Hatay, Hakkari, Muğla, Eskişehir, Kütahya, Bingöl” gibi 18 ilimizin merkez yerleşim birimleri ile yine içinde son depremi yaşadığımız 80’ini aşkın ilçe merkezinin ve ilk belirlemelere göre 502 köyümüzün deprem üretme potansiyeli yüksek aktif fayların geçtiği hatlar üzerine doğrudan oturduğu vurgulanarak, fay hatları üzerindeki alanların yapılaşmaya kapatılarak, bu yerleşimlerde öncelikli olmak üzere kentsel dönüşümün uygulamalarının başlaması gerektiğini belirttik.

Jeoloji Mühendisleri Odası kısa vadede yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:

*Afet zararlarının azaltılmasını esas alacak şekilde, 3194 sayılı İmar, 4708 sayılı Yapı Denetim, 7269 sayılı Afet, 2872 sayılı Çevre ile 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanuni düzenlemeler bütünlüklü olarak ele alınarak halkın afetlere karşı güvenli olmasını sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmelidir.

*ABD Kaliforniya fay yasasında olduğu gibi, aktif fay hatları veya zonları üzerine bina inşa edilmesi yasaklanmalı veya özel jeolojik araştırmalardan sonra bina inşa edilip edilmeyeceğine karar verilmelidir. Aktif fay zonları üzerine inşa edilmiş bulunan binalar kentsel dönüşüme tabi tutularak vatandaşlarımızın can ve mal güvenliği acilen sağlanmalıdır.

*Günümüzde Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanlığı acil durum ve müdahale iş ve işlemlerini yürütür bir konuma sürüklenmiş bulunmaktadır. Deprem ve depremlerle mücadele kurum iş yükü arasında ikinci, hatta üçüncü plana itilmiş durumdadır. Birçok gelişmiş ülkede olduğu gibi DEPREM ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI ülkemizin jeolojik araştırmalar kurumu niteliğinde olan MTA Genel Müdürlüğü bünyesine alınmalı, deprem araştırmaları ve alınacak önlemler bütünlüklü olarak koordine edilmelidir.

*Depremlerle mücadele etme amacıyla başta Büyükşehir Belediyeleri olmak üzere, tüm belediyelerde "Jeolojik-Jeoteknik Araştırma Şube Müdürlükleri veya Daire Başkanlıkları" kurularak kentsel altyapı ve üstyapının afet duyarlı bir anlayışla "etüt, planlama, projelendirme, yapı üretim ve denetim "süreçleri kontrol altına alınmalıdır.

Sonuç olarak; bir doğa olayı olan depremlerin afete dönüşmemesinin ve dolayısıyla deprem zararlarının azaltılmasının mümkün olduğunu belirtiyor; ülke kaynaklarının Kanal İstanbul gibi bu ülke insanına hiçbir faydası olmayacak projelere harcanmasına değil, halkımızın sağlıklı ve güvenli yaşamasına ayrılması gerektiğini ifade ediyoruz.

(RT)