İnsanlığın Yalnızca Yüzde 9'u Basının Özgür Olduğu Bir Ülkede Yaşıyor
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Örgütü'nün hazırladığı Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'ne göre insanlığın yalnızca yüzde 9'u, basın özgürlüğü seviyesi iyi ya da tatmin edici olarak görünen bir ülkede yaşıyor.
RSF, 2019 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'ni ve Dünya Basın Özgürlüğü Haritasını geçtiğimiz 18 Nisan'da açıklamıştı. Harita üzerinde beyaz ve sarı renklerle gösterilen sadece 43 ülkenin basını özgür olarak kabul ediliyor.
TIKLAYIN - Türkiye Basın Özgürlüğü Sıralamasında 157. Sırada
Dünya nüfusunun yüzde 74'ü ise harita üzerinde siyah veya kırmızı renkle gösterilen bir ülkede ya da başka bir deyişle basın özgürlüğü durumunun "zor" veya "çok ciddi" olarak kabul edildiği, bilgi verme özgürlüğünün ağır biçimde bastırıldığı bir ülkede yaşıyor.
Bu durum yalnızca Çin, Rusya veya Suudi Arabistan'da değil, Meksika ve Hindistan gibi demokrasilerde de geçerli. Durumun "sorunlu" olarak kabul edildiği turuncu renkli ülkeleri de bu guruba dahil ederseniz, rakam yüzde 91'e yükseliyor.
Deleire: Sorunlar kaliteli gazetecilik olmadan çözülemez
RSF Genel Sekreteri Christophe Deloire 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada "İnsanlığın büyük problemlerinden hiçbiri -küresel ısınma, yolsuzluk veya cinsiyet eşitsizliği sayılabilir- serbestçe ve bağımsız olarak bilgi veren, güvenilir veya başka bir deyişle kaliteli gazetecilik olmadan çözülemez" ifadelerini kullandı.
Deloire "Bu durum gazeteciler için çok endişe verici ve her şeyden önce insanlar bilgi edinme haklarından mahrum ediliyorlar" dedi.
Son beş yılda dünya basın özgürlüğü yüzde 11 kötüleşti
RSF'nin açıkladığı rakamlar Dünya Bankası nüfus istatistiklerine ve RSF'nin 2019 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksindeki yüzdelere dayanıyor. RSF yıllardır basın özgürlüğü ihlallerini raporluyor ve haritalandırıyor. RSF'nin raporlamaları küresel basın özgürlüğü göstergesinin son beş yılda yüzde 11 oranında kötüleştiğini ortaya koyuyor.
Son sıralardaki ülkelerin demografik yapısı benzer
RSF, Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde son sıralardaki ülkelerin demografik yapılarının benzer olduğunu da belirtiyor.
Endekste 140. sırada olan ve kırmızı renkle gösterilen Hindistan'la beraber, 177. sırada olan ve siyah renkle gösterilen Çin, 2.7 milyar kombine nüfusa sahipken, endekste ilk sırada yer alan ve basını özgür kabul edilen Norveç, yalnızca 5.2 milyon nüfusa sahip.
RSF, demografik benzerliğe rağmen yüksek nüfusa sahip bazı ülkelerin demokratik gelişmeler kaydederek endekste önemli yol kat ettiğini de açıkladı.
2018'de 100 milyonluk nüfusu ile endekste 110. sırada yer alan Etiyopya 2019'da 40. sıraya kadar yükselmeyi başardı.
Tam tersi bir örnek olarak ise 31,6 milyonluk nüfusu ile 22. sırada yer alan Malezya ise 123. sıraya kadar düştü.
RSF 2002'den beri her yıl yayınlanan Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi ile 180 ülke basın özgürlüğü seviyesini ölçüyor. (HA)
