İlk Kadın Muhabirlerden "Bayan Dona"yı Kaybettik

1945'te Associated Press'in (AP) muhabiri olarak gazeteciliğe başlayan Talia Dona, 98 yaşında, kızını ziyarete gittiği Atina'da hayatını kaybetti.

8 Temmuz'da kaybettiğimiz Dona, 15 Temmuz Salı günü, saat 12:00'de İstanbul'da Rum Ortodoks Patrikhanesi'ndeki törenin ardından toprağa verilecek.

Erkek egemen alanda kadın gazeteci olarak 51 yıl

Babıali'de kendisine verilen adla "Bayan Dona", 86 yaşına kadar AP'de aktif gazeteciliğini sürdürdü. Ajansın Türkiye temsilcisi ve İstanbul Bürosu Müdürü'yken 1997'de emekliye ayrılmıştı.

bianet'in görüştüğü Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Orhan Erinç 1957'de gazeteciliğe başladığında, Dona'nın "Türkiye'nin önde gelen gazetecilerinden biri" olduğunu anlatıyor.

"O dönemde Türkiye içine kapalı bir ülke konumundaydı. Dışarıdan haber almak da dışarıya haber aktarmak da kolay değildi."

Dona'yı "etkili ve etkin bir gazeteci" olarak betimleyen Erinç, "patronların odasına kapıyı bir kez vurduktan sonra rahatça girebilen ender kişilerden biri" olduğunu söylüyor.

"O zamanın patronları hem gazetenin sahibi, hem gazeteci hem de başyazardı. Ekstra bir saygı görürlerdi."

Dona, Eylül 2000'de Zaman gazetesinde yayınlanan bir röportajda, "Karşılaştığım en büyük zorluk erkeklerin kadın muhabirleri ciddiye almamalarıydı. Bana, 'Evine git, çocuğuna bak' diyorlardı" diyordu.

Erinç o dönemde kadın gazetecilerin daha çok cemiyet hayatı, kültür sanat alanlarında çalıştığını, kadınların gazetelerde muhabir olarak çalışmaya başlamalarının 1950'leri bulduğunu anımsatıyor.

AP'nin uzun süre TGC binasında kiracı olduğu dönemde sık sık karşılaştıklarını anlatan Erinç "Bayan Dona iş konusunda hem çok çalışkandı hem de çok ciddiydi. Ama aynı zamanda çok da şakacı biriydi" diyor. Gazeteciliği etik ilkelerine uyan, uygulayan bir gazeteci olduğunu da söylüyor.

"Türkiye'deki bütün politikacılarla, yöneticilerle tanışıklığı vardı. Ama haber kaynağı-gazeteci ilişkilerindeki karşılıklı saygı o dönemde daha geçerliydi. Dona, mesleğini otantik gazetecilik çerçevesi içinde gerçekleştirenlerden biriydi."

"Eşim karşı çıktı, boşandım"

Dona, 2000'deki röportajında gazeteciliğe başlamasını şöyle anlatıyordu:

"Çocuğuma bakıyordum ve ev kadınıydım. Hiçbir tecrübem yoktu. Kocam askerlik için Anadolu'ya gitti. Yalnız kaldım. İngilizce ve Fransızca biliyordum. İngiltere'den arkadaşlarımdan, AP'nin İstanbul'da çalışacak birisini aradığını, bir yazıhane açmak istediğini öğrendim. Ben bunun üzerine bir muhabirin yanında çalışmaya başladım. Babıali'de bir apartmanda yer bulduk. İzin aldıktan sonra da AP için çalışmaya başladım. Ben burada yalnız çalışmaya başladım ve 51 sene sadece AP'de çalıştım, İstanbul'da müdür de oldum."

Dona daha sonra eşinin gazetecilik yapmasına karşı çıktığını, sonra boşandıklarını da anlatıyordu.

"İstanbul aşığı bir hanım"

İstanbul'da doğan Talia Dona için Erinç "İstanbul aşığı bir hanımdı" diyor. "Atina'dayken dostlarına 'Beni İstanbul dışında bırakmayın' diye vasiyet etmiş."

English High School mezunu olan Dona İngilizce, Fransızca ve Yunanca biliyordu. 1997 Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü, Gazeteciler Sosyal Dayanışma Vakfı Onur Ödülü ve Basın Şeref Kartı sahibiydi. Dona, Büyükada'da yaşıyordu. (TK/EZÖ)